วันและกิจกรรมสำคัญในเทศกาลประเพณีปีใหม่เมืองของล้านนา
วันที่เขียน 4/9/2561 16:29:43     แก้ไขล่าสุดเมื่อ 7/12/2567 9:13:02
เปิดอ่าน: 3469 ครั้ง

วันและกิจกรรมสำคัญในเทศกาลประเพณีปีใหม่เมืองของล้านนา

          เมื่อถึงช่วงปลายเดือนมีนาคมของทุกปีอากาศเริ่มร้อน อบอ้าว ลมร้อนและการเบ่งบานของดอกลมแล้ง สีเหลืองอ่อน สองฝั่งข้างถนนต่างๆ เพิ่มความสดใสให้เห็นเป็นสัญญาณที่ชาวล้านนารู้ว่าช่วงเทศกาลปีใหม่เมืองได้ใกล้เข้ามาแล้วปีใหม่เมืองของล้านนานั้นมีเอกลักษณ์อันโดดเด่นเป็นเวลาช้านานทั้งในแง่พิธีกรรมทางศาสนาและกิจกรรมที่เกิดขึ้นในช่วงเทศกาลนี้ อาทิเช่น จะได้เข้าวัดเพื่อฟังธรรม ดำหัวเพื่อขอพรและขอขมาคารวะผู้สูงวัย ปู่ ย่า ตา ยาย พ่อ แม่ ที่อาจได้ล่วงเกินทางกาย วาจา ใจ เพื่ออโหสิกรรมต่างๆ ทั้งยังเป็นเทศกาลที่ญาติพี่น้องซึ่งแยกย้ายกันอยู่ที่ต่างๆ ได้มีโอกาสกลับบ้านมาพบปะสังสรรค์พร้อมหน้าพร้อมตากันในแง่ของพิธีกรรมกิจกรรม ตลอดจนความเชื่อดังกล่าว กลายเป็นสิ่งที่ยึดถือปฏิบัติสืบมา ปีใหม่เมืองจึงมีความสำคัญต่อคนล้านนาดังนี้ (ฮีตบ่าเก่า ปี๋ใหม่เมือง, 2552)

1. เป็นการเปลี่ยนปีของคนเมือง ซึ่งจะนับปีตามปีใหม่เมือง

2. เป็นการเตือนตนและสำรวจตนเองเพราะว่าการที่มีอายุเพิ่มจะเป็นการย้ำเตือนให้รู้ถึงการเปลี่ยนแปลงของวัน วัย และสังขาร

3. เป็นการชำระสะสางสิ่งที่ไม่ดี เป็นช่วงโอกาสที่คนเมือง สำรวจตรวจสอบสิ่งต่างๆ ที่ล่วงมา เมื่อพบข้อบกพร่อง ผิดพลาดไป ก็มักจะตั้งจิตตั้งใจสะสางสิ่งที่ไม่ดีไม่งามออกไป สิ่งใดที่ร้ายก็ขอให้ดับไปกับไฟ ไหลไปกับน้ำ ล่องไปกับสังขาร

4. เป็นการเริ่มต้นชีวิตใหม่อีกครั้ง ปีใหม่เมืองมีสิ่งที่เกิดขึ้นมากมายหลายประการ ทั้งที่เป็นวัตถุ ความเคลื่อนไหว เช่น การจัดซื้อเสื้อผ้า ข้าวของ มีความคึกคักจัดซื้อมาสวมใส่และใช้งานในการต้อนรับปีใหม่ ถือว่าเป็นการเริ่มต้นชีวิตใหม่อีกครั้ง

        ช่วงเทศกาลประเพณีปีใหม่เมืองจะมีวันสำคัญต่างๆ ซึ่งแต่ละวันจะมีประเพณี พิธีกรรม กิจกรรมหลายอย่างที่เกิดขึ้นหรือกระทำในวันนั้น ๆ บางอย่างลางเลือนไปบ้าง บางอย่างยังดำรงอยู่  วันสำคัญในช่วงเทศกาลปีใหม่ของล้านนา ได้แก่ วันสังขานต์ล่อง วันเน่า วันพญาวัน  และวันปากปี

เผยแพร่ในวารสาร แม่โจ้ปริทัศน์ ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 ประจำเดือน เมษายน-มิถุนายน 2561

อ่านเพิ่มเติมได้ที่ http://www.erp.mju.ac.th/eDocumentGenerateFile.ashx?key=NTQ3NjEy

คำสำคัญ :
กลุ่มบทความ :
หมวดหมู่ :
แชร์ :
https://erp.mju.ac.th/acticleDetail.aspx?qid=854
ความคิดเห็นทั้งหมด (0)
ไม่มีข้อมูลตามเงื่อนไขที่ท่านกำหนด
รายการบทความการแลกเปลี่ยนเรียนรู้หมวดหมู่ : ภาษา วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์
การบริการวิชาการสู่ชุมชนด้านการทำนุบำรุงมรดกทางวัฒนธรรม » ซุ้มประตูโขงวัดพระธาตุเสด็จ จังหวัดลำปาง
ซุ้มประตูโขงวัดพระธาตุเสด็จ นครลำปาง กับหลักฐานความงามในอดีตจากภาพถ่ายโบราณ ถ้ากล่าวถึงซุ้มประตูโขงสกุลช่างลำปางที่สวยงามอีกหนึ่งหลัง ในยุคพม่าปกครองล้านนา (พ.ศ. 2101-2300) คือซุ้มประตูโขง...
ซุ้มประตูโขง     บทความการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทั่วไป   ภาษา วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์
ผู้เขียน ฐาปกรณ์ เครือระยา  วันที่เขียน 26/8/2564 13:47:29  แก้ไขล่าสุดเมื่อ 7/12/2567 4:31:43   เปิดอ่าน 2601  ครั้ง | แสดงความคิดเห็น 0  ครั้ง
การบริการวิชาการสู่ชุมชนด้านการทำนุบำรุงมรดกทางวัฒนธรรม » ช่อฟ้าแบบลำปาง
รูปแบบช่อฟ้ากลุ่มลำปางอันเป็นอัตลักษณ์เชิงช่าง ก็ต้องกล่าวถึงช่อฟ้าเซรามิกประดับวิหารวัดพระธาตุเสด็จ ที่เป็นช่อฟ้าเซรามิกรูปทรงเป็นพญานาค ที่ระบุว่าสร้างในปี จ.ศ. 1008 หรือ พ.ศ. 2189 ปัจจุบันจัดแส...
ช่อฟ้าลำปาง     บทความการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทั่วไป   ภาษา วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์
ผู้เขียน ฐาปกรณ์ เครือระยา  วันที่เขียน 26/8/2564 13:42:04  แก้ไขล่าสุดเมื่อ 6/12/2567 15:03:36   เปิดอ่าน 1949  ครั้ง | แสดงความคิดเห็น 0  ครั้ง
การบริการวิชาการสู่ชุมชนด้านการทำนุบำรุงมรดกทางวัฒนธรรม » วัดร้างแสนขานกับจิตรกรรมเขียนสีกลางกรุ อายุ 600 ปี ค้นพบใหม่อีกแห่งในล้านนา
เจดีย์วัดร้างแสนขาน ตั้งอยู่บนถนนมณีนพรัตน์ ตำบลช้างเผือก อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ไม่ปรากฏชื่อวัดแสนขาน ในเอกสารตำนานพงศาวดาร แต่สันนิษฐานว่าอาจจะเป็นวัดที่ปรากฏชื่อในพงศาวดารโยนกว่า “...พญา...
จิตรกรรมวัดร้างแสนขาน, จิตรกรรมล้านนา 600 ปี     บทความการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทั่วไป   ภาษา วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์
ผู้เขียน ฐาปกรณ์ เครือระยา  วันที่เขียน 5/9/2563 22:20:19  แก้ไขล่าสุดเมื่อ 7/12/2567 4:54:05   เปิดอ่าน 2646  ครั้ง | แสดงความคิดเห็น 0  ครั้ง
บทความ » อาหารพื้นบ้านของชาวล้านนา
ภาคเหนือหรืออาณาจักรล้านนาในอดีต เป็นดินแดนแห่งหนึ่งที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาแต่อดีตจวบจน ปัจจุบัน มีผู้คนอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานในดินแดนแห่งนี้จากหลาย ๆ แหล่ง ทำให้ได้รับวัฒนธรรมหลากหลาย จากชนชาติ...
อาหารล้านนา     บทความการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทั่วไป   ภาษา วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์
ผู้เขียน กัณณิกา ข้ามสี่  วันที่เขียน 11/10/2562 10:31:57  แก้ไขล่าสุดเมื่อ 6/12/2567 23:16:04   เปิดอ่าน 5876  ครั้ง | แสดงความคิดเห็น 0  ครั้ง