การจัดการเรียนการสอนแบบวอลดอร์ฟ เป็นการจัดการเรียนการสอนแบบธรรมชาติ หรือเป็นการสอนเด็กไปตามพัฒนาการธรรมชาติของเด็ก มีรากฐานมาจากมนุษยปรัชญา (Anthroposophy) โดย ดร.รูดอร์ฟ สไตเนอร์ (Rudolf Steiner) การสอนแบบนี้จะทำให้เด็กโตขึ้นหรืออายุย่างเข้า 21 ปี เขาจะรู้จักตัวตนของตนเอง รู้ว่าต้องการอะไรหรือมีเป้าหมายในชีวิตอย่างไร ซึ่งต่างจากการสอนทั่วไป
การศึกษาแบบวอลดอร์ฟเชื่อว่ามนุษย์เกิดมาจะมีช่วงอายุที่มีการพัฒนาตามขั้นตอน ดังนี้
1. อายุ 0 – 7 ปี วัยนี้จะมองโลกว่าเป็นโลกแห่งความฝันและจินตนาการหรือ The world is ‘Good’.
การพัฒนาทางกาย (Body) โดยพัฒนาผ่านพลัง เจตจำนง (Will) การมุ่งมั่นลงมือทำให้สำเร็จ
2. อายุ 7 – 14 ปี วัยนี้จะมองโลกเป็นสิ่งสวยงาม หรือ The world is ‘Beauty’. การพัฒนาทางจิต (Soul) โดยพัฒนาผ่านความรู้สึก (Feeling) เข้าถึงความงาม และศิลปะแบบต่างๆ
3. อายุ 14 – 21 ปี วัยนี้จะมองโลกตามที่เป็นจริง The world is ‘Real’. พัฒนาทางจิตวิญญาณ (Spirit) โดยพัฒนาผ่านความคิด (Thinking) การตระหนักรู้ ในคุณธรรม ความดี
หัวใจของการศึกษาแบบวอลดอร์ฟ คือ 3 R
1. Rhythm– จังหวะ กิจวัตรประจำวัน เป็นพื้นฐานของการมีวินัย
2. Repetition –การทำซ้ำ เพื่อให้เกิดมั่นคง ควรมีทำกิจกรรมการเรียนการสอนต่างๆ อย่างสม่ำเสมอ
3. Reverence-การเคารพสรรพสิ่งรอบตัว เคารพเพื่อนมนุษย์ และสิ่งแวดล้อมต่างๆด้วยการตระหนักรู้ที่ว่า “มนุษย์เราเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ” ทำให้เด็กๆอยู่ในโลกด้วยความรู้สึกกตัญญู รู้คุณค่าและเคารพต่อธรรมชาติ
ประโยชน์ที่เด็กได้รับจากการศึกษาแนววอลดอร์ฟจึงมีดังนี้
- เด็กมีอิสระ พัฒนาตนเต็มศักยภาพที่ตนมี
- เด็กมีความคิดแยบคาย สดใส มีพลังและสร้างสรรค์
- เด็กมีความเมตตา กล้าหาญ ใฝ่รู้ เอื้ออาทร
การทำ " Self Biography Study"
ในการอบรมครั้งนี้เมื่อเราเข้าใจการศึกษาแบบวอลดอร์ฟซึ่งเน้นการพัฒนาการของชีวิตในแต่ละช่วงปี วิทยากรได้ให้ทำ " Self Biography Study" ซึ่งเป็นการเรียนรู้ทางเดินชีวิตของตนเอง ตามพัฒนาการของวัยแบบ 7 ช่วงปี(0-7,7-14,14-21, ..) โดยมีกิจกรรมการระบายสีมันดาลาซึ่งจะทำให้เราได้กลับมาอยู่กับตัวเอง โดยผ่านกระบวนใคร่ครวญเพื่อทำความเข้าใจว่าในแต่ละช่วงปีนั้น เราได้รับหรือขาดอะไรไปบ้าง เราควรยอมรับอย่างไร เพื่อที่จะก้าวเดินต่อไปอย่างไร ซึ่งกิจกรรมนี้สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับนักศึกษาในชั้นเรียนได้เป็นอย่างดี โดยมีจุดมุ่งหมายให้นักศึกษาได้กลับมาอยู่กับตัวเองและมีสมาธิในสิ่งที่ทำมากขึ้น หรือช่วยให้มีสมาธิในการเรียนมากขึ้น