รูปแบบการเลี้ยงสัตว์น้ำท้องถิ่นหลายชนิดร่วมกันในบ่อเลี้ยงปลานิลเชิงพาณิชย์ แบบยั่งยืน ในระบบน้ำหมุนเวียนแบบอะควาโปนิคส์ เพื่อรองรับการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนสัตว์น้ำอินทรีย์

ศึกษาการเลี้ยงปลานิลร่วมกับปลาช่อนและปลาสลิดในระบบน้าหมุนเวียนแบบอะควาโปนิคส์ในบ่อซีเมนต์ขนาด 1.2X 1 X 1.5 เมตร รวมระยะเวลา 3 เดือน แบ่งการทดลองเป็น 8 ชุด ชุดการทดลองละ 3 ซ้าโดยทุกชุดการทดลอง เลี้ยงปลานิล ที่อัตราความหนาแน่น 50 ตัว/บ่อ โดยใช้ปั๊มน้าให้หมุนเวียนผ่านระบบอะควาโปนิคส์และเติมอากาศตลอดเวลา โดยชุดการทดลองที่ 1, 2, 3 และ4 เลี้ยงปลานิลร่วมกับปลาช่อน โดยปล่อยปลาช่อน ขนาด 5 นิ้ว 20 ตัวต่อตารางเมตร ปลาสลิด ความหนาแน่น 10 ตัวต่อตารางเมตร ส่วนชุดการทดลองที่ 5, 6, 7 และ8 เลี้ยงปลานิลร่วมกับปลาช่อน โดยปล่อยปลาช่อน ขนาด 7 นิ้ว 20 ตัวต่อตารางเมตร ปลาสลิด ความหนาแน่น 20 ตัวต่อตารางเมตร เมื่อสิ้นสุดการทดลอง พบว่า ปลานิลมีค่าเฉลี่ยอัตราการเจริญเติบโต ชุดการทดลองที่ 1, 2 , 3, 4, 5, 6,7 และ 8 ให้น้าหนักเพิ่มขึ้นเฉลี่ยเท่ากับ 1.15?0.77, 1.12?0.29, 1.14?0.33, 1.07?0.39, 1.21?0.29, 1.16?0.22, 1.08?0.28 และ 1.09?0.43 กรัมต่อวัน ตามลาดับ ปลาช่อนมีค่าเฉลี่ยอัตราการเจริญเติบโต ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 1.91?0.77, 1.97?0.29, 1.90?0.33, 1.88?0.39, 2.10+0.75, 2.17+0.60, 2.08+0.85 และ 2.01+0.76กรัม/วัน ตามลาดับ ปลาสลิดน้าหนักมีค่าเฉลี่ยอัตราการเจริญเติบโต 0.89?0.77, 0.83?0.29, 0.79?0.33, 0.77?0.39, 0.85?0.75, 0.84?0.19, 0.79?0.38และ 0.78?0.32 กรัมต่อวัน ตามลาดับชุดการทดลองที่ 6 มีอัตราการรอดตายและผลผลิตของปลาช่อนสูงที่สุด คุณภาพน้าตลอดการทดลองได้แก่ อุณหภูมิของน้า ค่าความเป็นกรด- ด่าง แอมโมเนีย ไนไตรท์ไนเตรทและฟอสฟอรัส ของแต่ละชุดการทดลอง ไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสาคัญทางสถิติ(p>0.05)และเหมาะสมสาหรับการเพาะเลี้ยงสัตว์น้า จากผลการทดลองพบว่าอัตราส่วนที่เหมาะสมกับการเลี้ยงปลานิลร่วมกับปลาช่อนขนาด 7 นิ้วความหนาแน่น 20 ตัวต่อตารางเมตร และปลาสลิด 10 ตัวต่อตารางเมตร มีอัตราการรอดตายและผลผลิตของปลาช่อนสูงที่สุด เป็นแนวทางส่งเสริมอาชีพการเลี้ยงปลานิลร่วมกับปลาช่อนและผลิตพืชผักให้กับเกษตรกรในระบบน้าหมุนเวียนแบบอะควาโปนิคส์ต่อไป

Nile tilapia, Oreochromis niloticus, Striped snakehead fish (Channa striata) and Sepat siam (Trichogaster pectoralis) were cultured in recirculating aquaponic system in the 1 X 1.2 X 1.5 m. cement ponds, a total period of 3 months. Eight treatments with 3 replications each were carried out in factorial CRD experimental design. the Nile tilapia fish were raised at density 50 fish/tank with Striped snakehead fish , Sepat siam and any vegetables treatment1, 2, 3 and 4 Striped snakehead fish were raised at different sizes including 5 and 7 inches with Sepat siam 10 individuals/pond. the Nile tilapia fish were raised at density 50 fish/tank with Striped snakehead fish, Sepat siam and any vegetables treatment 5, 6, 7 and 8 Striped snakehead fish were raised at different sizes including 5 and 7 inches with Sepat siam 20 individuals/pond.By the end of experiment, the growth performance of fish in treatments 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 were shown. The average daily weight gains of tilapia were 1.15?0.77, 1.12?0.29, 1.14?0.33, 1.07?0.39, 1.21?0.29, 1.16?0.22, 1.08?0.28 and 1.09?0.43 g/day, respectively. The average daily weight gains of Striped snakehead fish were 1.91?0.77, 1.97?0.29, 1.90?0.33, 1.88?0.39, 2.10+0.75, 2.17+0.60, 2.08+0.85 and 2.01+0.76 g/day, respectively. The average daily weight gains of Sepat siam were 0.89?0.77, 0.83?0.29, 0.79?0.33, 0.77?0.39, 0.85?0.75, 0.84?0.19, 0.79?0.38 and 0.78?0.32 g/day, respectively. It was not significantly different (P>0.05) in the temperature, pH, ammonia, nitrite ,nitrate and phosphorus among treatments.The results showed that appropriate density of recirculating system Nile tilapia (50 fish/tank) and 7 inch striped snakehead fish for aquaponics culture were 20 fish/tank, Sepat siam were 10 fish/tank. which trended to provide the highest mean total weight with highest survival rate.The findings about suitable fish stocking density for recirculating aquaponic system will be promoted to farmers, entrepreneurs or anyone who are interested in commercially raising fish in recirculating system to meet quality standards.