แนวทางการปรับปรุงคุณภาพของไส้ไก่สดที่ใช้เป็นแหล่งโปรตีนในฟาร์มเลี้ยงปลาดุกและลดการปล่อยน้ำเสีย

ศึกษาความเหมาะสมของการใช้ไส้ไก่เป็นวัตถุดิบในการผลิต silage เพื่อใช้เป็นอาหารในการ

เลี้ยงปลาดุกอัฟริกัน (Clarias gariepinus) โดยในขั้นตอนแรก ศึกษาประสิทธิภาพของกรด citric ใน

ความเข้มข้นที่ต่างกัน (4% 6% 8% และ 10%) ในการหมักไส้ไก่สดที่อุณหภูมิห้องเป็นเวลา 30 วัน ผล

การทดลองพบว่า โปรตีนและไขมันใน silage ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) เมื่อเทียบกับไส้

ไก่สด ในทุกระดับความเข้มข้นของกรด citric อย่างไรก็ตามการหมักไส้ไก่ด้วยกรด citricที่ความเข้มข้น

8% และ 10% มีปริมาณโปรตีนใน silage สูงกว่าการหมักที่ความเข้มข้น 4% และ 6% อย่างมีนัยสำคัญ

ทางสถิติ (p<0.05) ในการทดลองต่อมา เพื่อผลิตอาหาร silage แห้ง ใช้ silage ที่ได้จากการหมักไส้ไก่

ด้วยกรดซิติก 8% ผสมกับวัตถุดิบอาหารสัตว์ ได้แก่ รำละเอียด และ กากถั่วเหลือง โดยผสมรำละเอียด

ลงใน silage ที่ระดับ 10% 20% 30% 40% และ 50% (RB10, RB20, RB30, RB40 และ RB50

ตามลำดับ) และผสมกากถั่วเหลืองลงใน silage ที่ระดับ 20% 30% 40% และ 50% (SB20, SB30, SB40

และ SB50 ตามลำดับ) พบว่า โปรตีนและไขมันใน อาหาร silage ผสมรำละเอียดลดลงอย่างมีนัยสำคัญ

ทางสถิติ (p<0.05) ในทุกระดับของการผสม แต่ โปรตีนใน อาหาร silage ผสมกากถั่วเหลืองเพิ่มขึ้น

อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ในทุกระดับของการผสม ในขณะที่ไขมันลดลงในทุกระดับของการ

ผสม การทดลองสุดท้าย ใช้อาหารจากการทดลองที่สอง ที่ผสม silage กับ รำละเอียด ที่ระดับ 10% 20%

30% และ 40% (RB10, RB20, RB30 และ RB40) หรือ ผสมกากถั่วเหลือง ที่ระดับ 20% 30% 40% และ

50% (SB20, SB30, SB40 และ SB50) โดยใช้อาหารสำเร็จรูปปลาดุกเป็นอาหารควบคุม (Contr) เลี้ยง

ปลาดุกอัฟริกัน จำนวน 3 ซ้ำ ซ้ำละ 30 ตัว (น้ำหนักเริ่มต้นเฉลี่ย 16.05 ก.) ระยะเวลาทดลอง 60 วัน เมื่อ

สิ้นสุดการทดลองพบว่า ปลาดุกอัฟริกันที่เลี้ยงด้วยอาหาร Contr มีน้ำหนักเพิ่ม อัตราการเจริญเติบโต

จำเพาะ (SGR) สูงกว่า และ อัตราการเปลี่ยนอาหารเป็นเนื้อ (FCR) ต่ำกว่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเปรียบเทียบกับปลาที่เลี้ยงด้วยอาหาร silage ผสม รำละเอียดทุกระดับ (RB10, RB20, RB30 และ RB40)

และ อาหาร silage ผสมกากถั่วเหลืองบางระดับ ได้แก่ SB30, SB40 และ SB50 ตามลำดับ (p<0.05) แต่

ไม่แตกต่างกับปลาที่เลี้ยงด้วยอาหาร SB20 (p>0.05) อัตรารอดของปลาในการทดลองไม่แตกต่างกัน

อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>0.05) ระดับโปรตีนในเนื้อปลาเมื่อสิ้นสุดการทดลองไม่ได้รับผลกระทบ

จากอาหารทดลอง (p>0.05) แต่ระดับไขมันในเนื้อปลาที่เลี้ยงด้วยอาหาร silage ผสมกากถั่วเหลืองทุก

ระดับ (SB20, SB30, SB40 และ SB50) มีค่าต่ำกว่าปลาที่เลี้ยงด้วยอาหารสูตรอื่นอย่างมีนัยสำคัญทาง

สถิติ (p<0.05) การทดลองครั้งนี้สรุปได้ว่า สามารถใช้กากถั่วเหลืองผสม silage ได้ไม่เกิน 20% ในการ

ผลิตอาหารเลี้ยงปลาดุกอัฟริกัน (Clarias gariepinus)

Experiments were carried out to investigate the suitability of using chicken intestine as raw

material for silage production and the effect of silage blended with rice bran or soybean meal in the diet

of African catfish (Clarias gariepinus). In the first stage, to evaluate the efficiency of different

concentration of citric acid to fermented chicken intestine at room temperature for 30 days. Acid silages

were prepared using chicken intestine supplemented with four different concentrations (4% 6% 8% and

10%) of citric acid. After 30 days of fermentation, results indicated that protein and lipid in silages

showed a declining trend significantly (p<0.05). However, protein content in silage fermented with citric

acid 8% and 10% were significantly (p<0.05) higher than those fermented with 4% and 6%. In the next

stage, Eight experimental diets containing various levels of rice bran (RB10, RB20, RB30 and RB40) or

soybean meal (SB20, SB30, SB40 and SB50) were mixed in liquid silage and a commercial catfish feed was

used as a control diet (Contr). Triplicate groups of 30 fish (initial weight: 16.05 g) were fed daily at 5% body

weight for 60 days. Significant higher (p<0.05) in weight gain, specific growth rate (SGR) and lower feed

conversion ratio (FCR) were observed in fish fed on Contr diet compared to those fed rice bran inclusion in

the diets (RB10, RB20, RB30 and RB40) and some soybean meal inclusion diets (SB30, SB40 and SB50).

However, the growth performance was similar in fish fed Contr and SB20 (p>0.05). No significant

differences were detected in survival rates among fish fed all treatments (p>0.05). The carcass protein

content were similar in all treatments (p>0.05). Lipid contents in fish fed soybean meal inclusion diets

(SB20, SB30, SB40 and SB50) were significantly lower (p<0.05) than those of the rest diets. The study

demonstrated that up to 20% of soybean meal could be incorporated in silage diets of Clarias gariepinus.