ส่วนที่ 1 หน่วยงานที่รับผิดชอบ
ส่วนที่ 2 สรุปผลการดำเนินการ
ตามที่มหาวิทยาลัยได้อนุมัติโครงการตรวจประเมินสุขภาพและจัดทำข้อมูลต้นไม้ใหญ่ภายในมหาวิทยาลัย ซึ่งมหาวิทยาลัยแม่โจ้ เชียงใหม่ เป็นพื้นที่ที่มีต้นไม้ดั้งเดิมของพื้นที่อยู่ไม่น้อย ทั้งที่เกิดในสภาพธรรมชาติ และต้นไม้ที่ปลูกเพิ่มเติมในพื้นที่มหาวิทยาลัย และต้นไม้เดิมที่ขึ้นอยู่ในสภาพธรรมชาติน่าจะมีอายุมากกว่าหรืออย่างน้อยเท่ากับอายุของมหาวิทยาลัยในปัจจุบันคือประมาณ 90 ปี ส่วนต้นไม้ที่ปลูกเพิ่มในพื้นที่ต่าง ๆ หรือริมถนนหลักก็มีอายุไม่น้อย 20-30 ปี จากการดำเนินงานด้านพื้นที่สีเขียว ตามยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัยสีเขียว (green university) และการดำเนินงานด้านมหาวิทยาลัยมุ่งสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน (carbon neutrality) ทำให้เห็นว่าต้นไม้ใหญ่มีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นแหล่งสร้างออกซิเจน ช่วยกักเก็บคาร์บอนและดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์และมลพิษในอากาศ การประเมินการกักเก็บคาร์บอนพิจารณาจากมวลชีวภาพของต้นไม้ ซึ่งอาศัยข้อมูลชนิดต้นไม้ร่วมกับแส้นรอบวงระดับอก และความสูงของต้นไม้ หากต้นไม้มีมวลชีวภาพมากจะมีความสามารถกักเก็บคาร์บอนได้ดี จากแนวคิดในการประเมินสุขภาพต้นไม้ใหญ่ในมหาวิทยาลัยแม่โจ้ นอกจากจะได้ประโยชน์ในแง่การดูแลรักษาต้นไม้ การป้องกันอันตรายอันอาจจะเกิดขึ้นจากกิ่งแห้ง ลำต้นหักโค่นแล้ว การดูต้นไม้ยังช่วยส่งเสริมให้ต้นไม้เจริญเติบโตได้อย่างเต็มที่ สมบูรณ์ในสภาพแวดล้อมที่เป็นอยู่ ส่งผลดีต่อการสร้างมวลชีวภาพของต้นไม้ที่บ่งบอกถึงประสิทธิภาพในการดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ได้เป็นอย่างดีนั้น
ในการดำเนินโครงการ ได้จัดกิจกรรมแบ่งเป็น 2 กิจกรรม ดังนี้
1.กิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการ การตรวจประเมินสุขภาพต้นไม้ใหญ่ภายในมหาวิทยาลัยแม่โจ้ โดยเชิญวิทยากรจากภายนอกมาเป็นผู้ให้ความรู้ จัดกิจกรรมในวันพุธที่ 2 กรกฎาคม 2568 เวลา 08.30 น. ถึง 16.30 น.
ณ ห้องคาวบอยเธียร์เตอร์ อาคารนันทนาการและเสริมสร้างวิสัยทัศน์นักศึกษา (ช่วงเช้า) และภาคปฏิบัติ (ช่วงบ่าย) ณ บริเวณลานจอดรถอาคารวุฒากาศ
หัวข้อการบรรยาย
- หลักการประเมินสุขภาพและความเสี่ยงต้นไม้ใหญ่ และเทคนิค วัสดุอุปกรณ์ และความปลอดภัยในการทำงานภาคสนาม วิทยากร : ผู้ช่วยศาสตราจารย์บรรจง สมบูรณ์ชัย
- การนำเข้าข้อมูลการประเมินสุขภาพต้นไม้ใหญ่ วิทยากร : นางสาวมัณฑนา ทิพย์จักร
ฝึกอบรมภาคปฏิบัติ
- การประเมินสุขภาพและความเสี่ยงของต้นไม้ใหญ่ วิทยากร : ผู้ช่วยศาสตราจารย์บรรจง สมบูรณ์ชัย และทีมวิทยากร จาก Babyteam and Babytree
2.กิจกรรมจัดทำข้อมูลต้นไม้ใหญ่ภายในมหาวิทยาลัย เพื่อการชดเชยคาร์บอน โดยดำเนินการจ้างเหมาสำรวจและจัดทำข้อมูลการประเมินการกักเก็บคาร์บอนของต้นไม้ จำนวน 1 งาน ระยะเวลาการดำเนินการสำรวจจัดเก็บข้อมูล ตั้งแต่วันที่ 15 มีนาคม - 31 สิงหาคม 2568
พื้นที่ศึกษา : พื้นที่จัดทำข้อมูลต้นไม้ชดเชยคาร์บอน จะเป็นการดำเนินการต่อเนื่องจากโครงการแนวทางการบริหารจัดการ เพื่อมุ่งสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon neutrality) ของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ซึ่งเป็นโครงการที่ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ในปีงบประมาณ 2567 เพื่อศึกษาแนวทางที่เหมาะสมสำหรับการบริหารจัดการทั้งด้านการปล่อยและการดูดกลับก๊าซเรือนกระจกขององค์กร โดยในโครงการดังกล่าว ได้จัดทำข้อมูลต้นไม้ชดเชยคาร์บอนในบริเวณริมถนนเส้นทางสัญจรหลักบางส่วนในพื้นที่มหาวิทยาลัย โดยการวิเคราะห์ข้อมูลการกักเก็บคาร์บอนต้นไม้บริเวณริมถนนทั้ง 7 บริวณ ซึ่งพบว่าชนิดที่มีการกักเก็บก๊าซเรือนกระจกเป็นหลัก บริเวณเกาะกลางถนนพระพิรุณ ได้แก่ ต้นพิกุล บริเวณถนนพระพิรุณฝั่งอาคารเสาวรัจ ได้แก่ นนทรี บริเวณหน้าสนามอินทนิล ได้แก่ มะค่าโมง มะม่วงและจามจุรี บริเวณสองข้างทางถนนบางเขน ได้แก่ พะยอม ยางนา และอินทนิลน้ำ บริเวณเส้นทางถนนบางเขนผ่านอาคารสิงห์ไพรและอคารเรียนรวม 80 ปี ได้แก่ ขี้เหล็กบ้านและสัก ส่วนบริเวณเส้นทางตั้งแต่สี่แยกประตูใหญ่เลียบแนวประตู 1 ต้นไม้หลักที่ปลูกตลอดแนว คือ เสลา และมีการกักเก็บก๊าซเรือนกระจกมากที่สุด
การเก็บข้อมูลต้นไม้เพื่อประเมินค่าการกักเก็บก๊าซเรือนกระจกในพื้นที่บางส่วนของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ สามารถเก็บข้อมูลจากต้นไม้จำนวนทั้งส้ิน 566 ต้น มีค่าการกักเก็บก๊าซเรือนกระจกรวมประมาณ 1,074.23 ตัน คาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (tCO2eq) หากเปรียบเทียบเป็นค่าร้อยละของข้อมูลจากจำนวนต้นไม้ทั้งหมดที่วัดจากภาพถ่ายทางอากาศ จำนวน 22,418 ต้น คิดเป็นร้อยละ 2.5 ของต้นไม้ทั้งหมดที่มีความสูงตั้งแต่ 1 -2 เมตร ขึ้นไป ซึ่งจะเห็นว่ายังมีต้นไม้อีกเป็นจำนวนมากที่ยังไม่ได้รับการประเมินและวิเคราะห์ข้อมูลพื้นที่ทำการสำรวจและเก็บข้อมูลต้นไม้แล้ว ได้แก่ ริมถนนพระพิรุณ, ถนนบางเขน สิงห์ไพร อาคารเรียนรวม 80 ปี (หน้าห้องสมุดกลาง) และถนนเลียบประตู 1 ของมหาวิทยาลัย
ส่วนที่ 3 ความสำเร็จตามวัตถุประสงค์โครงการ
|
1
|
เพื่อประเมินสุขภาพต้นไม้ใหญ่ในพื้นที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้
|
ดำเนินการสำรวจและประเมินสุขภาพต้นไม้ใหญ่ในพื้นที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้
|
|
2
|
เพื่อเป็นแนวทางสำหรับการวางแผนการดูแลรักษาต้นไม้ในแต่ละพื้นที่
|
ดำเนินการสำรวจ และกำหนดแนวทาง สำหรับการวางแผนการดูแลรักษาต้นไม้ในแต่ละพื้นที่
|
|
3
|
เพื่อจัดทำข้อมูลต้นไม้ชดเชยคาร์บอนของมหาวิทยาลัย
|
ดำเนินการสำรวจ และเก็บข้อมูลต้นไม้ สำหรับประเมินค่าการกักเก็บก๊าซเรือนกระจก และจัดทำข้อมูลต้นไม้ชดเชยคาร์บอนของมหาวิทยาลัย (เก็บข้อมูลจากต้นไม้จำนวนทั้งสิ้น 566 ต้น มีค่าการกักเก็บฯ ประมาณ 1,074.23 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (tCO2ep)
|
ส่วนที่ 4 รายงานผลความสำเร็จตามเป้าหมายตัวชี้วัด
ผลผลิตที่ 1 :
ข้อมูลสุขภาพและแผนการดูแลรักษาต้นไม้ใหญ่ในพื้นที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้
|
1.
ข้อมูลการประเมินสุขภาพและแผนการดูแลรักษาต้นไม้ใหญ่ในมหาวิทยาลัยแม่โจ้ เชียงใหม่
|
เชิงปริมาณ
|
ชุด
|
1
|
|
0.00
|
|
ผลผลิตที่ 2 :
ข้อมูลต้นไม้ชดเชยคาร์บอนของมหาวิทยาลัยแม่โจ้
|
1.
ข้อมูลต้นไม้ชดเชยคาร์บอนของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ เชียงใหม่
|
เชิงปริมาณ
|
ชุด
|
1
|
|
0.00
|
|
ส่วนที่ 5 ช่วงวันที่ดำเนินงาน
|
15/01/2568
-
30/09/2568
|
15/01/2568
-
29/08/2568
|
ส่วนที่ 6 ภาพประกอบการทำโครงการ