การปรับปรุงพันธุ์ข้าวเพื่อเพิ่มปริมาณลูทีนหรือซีแซนทีนโดยใช้เครื่องหมายดีเอ็นเอจำเพาะยีนช่วยในการคัดเลือก

รหัสอ้างอิงมหาวิทยาลัย : มจ.1-62-01-004.5
รหัสอ้างอิง วช. : -- ไม่ระบุ --
สถานะการดำเนินการ : ดำเนินการเสร็จสมบูรณ์แล้ว
วันที่ดำเนินการ : 1 ตุลาคม 2561 ถึง 30 กันยายน 2562
ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไป
ข้อมูลทั่วไป ภาษาไทย :
หัวข้อ : การปรับปรุงพันธุ์ข้าวเพื่อเพิ่มปริมาณลูทีนหรือซีแซนทีนโดยใช้เครื่องหมายดีเอ็นเอจำเพาะยีนช่วยในการคัดเลือก
บทคัดย่อ :

ลูทีนเป็นสารแคโรทีนอยด์ที่พบมากในพืช มีบทบาทลดความเสียหายของจอประสาทตาจากแสง

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาเครื่องหมายที่จำเพาะกับยีนที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์ลูทีนหรือซีแซน

ทีนจากข้าว เพื่อใช้ในการปรับปรุงพันธุ์ข้าวไทยให้มีสารลูทีนเพิ่มขึ้น จากการวิเคราะห์ปริมาณสารลูทีนด้วย

เครื่องโครมาโทกราฟี ของเหลวสมรรถนะสูง พบข้าวที่มีเยื่อหุ้มเมล็ดสีดำ คือ ข้าวพันธุ์ก่ำน้อย มีปริมาณลูทีน

สูงที่สุด ซึ่งใช้เป็นพันธุ์ให้การสร้างประชากรต่าง ๆ ผลการวิเคราะห์ลำดับเบสและการแสดงออกของยีนใน

วิถีการสังเคราะห์แคโรทีนอยด์ ด้วยเทคนิค semi-quantitative RT-PCR และ transcriptome sequencing พบยีน

ที่มีลำดับเบสและการแสดงออกที่แตกต่างกันในข้าวไทยที่มีสีเยื่อหุ้มเมล็ดต่างกัน จำนวน 10 ยีน ได้แก่ ยีน

PSY /crtB (phytoene synthase) ยีน crtISO (carotenoid isomerase ยีน BCH/crtZ (?-carotene hydroxylase) ยีน

lcyB (lycopene ?-cyclase) ยีน lcyE (lycopene ?-cyclase) ยีน LUT1/CYP97C1 (cytochrome P450-type

hydroxylase C 1) ยีน LUT5/CYP97A3 (cytochrome P450-type hydroxylase A3) ยีน PDS (phytoenede

saturase) ยีน ZDS (?-carotene desaturase) และ ยีน Z-ISO (?-carotene isomerase) เนื่องจากมีรายงานยีน ZISO

และ ยีน LUT5/ CYP97A3 เกี่ยวข้องกับการสร้างสารลูทีนในข้าว จึงพัฒนาเป็นเครื่องหมาย RM และ

SNP เพื่อนำใช้ทดสอบความสัมพันธ์กับปริมาณลูทีนในประชากร F2 ต่อไป

คำสำคัญ: ข้าว, สารลูทีน, เทคนิค Semi-quantitative RT-PCR, เทคนิค Transcriptome sequencing และ

เครื่องหมายที่จำเพาะยีนสังเคราะห์ลูทีน

คำสำคัญ : ข้าว , สารลูทีน , เทคนิค Semi-quantitative RT-PCR , เทคนิค Transcriptome sequencing และ เครื่องหมายที่จำเพาะยีนสังเคราะห์ลูทีน
ข้อมูลทั่วไป ภาษาอังกฤษ :
Title : Improvement of rice varieties to increase lutein or zeaxanthin by gene specific DNA marker selection
Abstract :

Lutein is the most abundant plant carotenoid that plays a role in retina protection against photostress.

The aim of this study was to develop lutein or zeaxanthin specific gene markers from rice which, will

be used in breeding program for developing high lutein or zeaxanthin varieties. Lutein content was examined

by High Performance Liquid Chromatography. The result showed that Kum Noi, black pericarp rice, had the

highest lutein content and was used as donor parent in breeding population. Carotenoid biosynthesis gene

sequence and expression level from different pericarp color rice were analyzed by semi-quantitative RT-PCR

and transcriptome sequencing. There are 10 genes that showed different in sequence and gene expression

which were PSY/ crtB ( phytoene synthase) , crtISO ( carotenoid isomerase) , BCH/ crtZ ( ?- carotene

hydroxylase), lcyB (lycopene ?-cyclase), lcyE (lycopene ?-cyclase), LUT1/CYP97C1 (cytochrome P450-

type hydroxylase C 1) , LUT5/ CYP97A3 ( cytochrome P450- type hydroxylase A3) , PDS ( phytoenede

saturase) , ZDS ( ?- carotene desaturase) , and Z- ISO ( ?- carotene isomerase) genes. The Z- ISO and

LUT5/CYP97A3 were reported that they were related with lutein content in rice. Then RM and SNP marker

of these genes were be designed and will used for lutein trait association analysis in F2 population.

Keyword : Rice, Lutein, Semi-quantitative RT-PCR, Transcriptome sequencing and Lutein specific gene markers
รูปแบบงานวิจัย : -- ไม่ระบุ --
ประเภทงานวิจัย : -- ไม่ระบุ --
สาขางานวิจัย : -- ไม่ระบุ --
กิจกรรมที่เกี่ยวข้อง : -- ไม่ระบุ --
Road map : Eco
ส่วนที่ 3 ลักษณะโครงการวิจัย
โครงการใหม่
ส่วนที่ 4 ข้อมูลเจ้าของผลงานวิจัย
 รายชื่อนักวิจัยตำแหน่งนักวิจัยสัดส่วน (%)ประเภทนักวิจัย
1 รองศาสตราจารย์ ดร.แสงทอง พงษ์เจริญกิต
ประเภทบุคคล : บุคลากรภายใน     กลุ่มนักวิจัย : วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
หน่วยงานต้นสังกัด : คณะวิทยาศาสตร์
ผู้วิจัยหลัก
(2562)
60 ไม่ระบุ
2 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศิริรัตน์ ไพศาลสุทธิชล
ประเภทบุคคล : บุคลากรภายใน     กลุ่มนักวิจัย : วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
หน่วยงานต้นสังกัด : คณะวิทยาศาสตร์
ผู้วิจัยร่วม
30 ไม่ระบุ
3 ผศ.ดร.อนุรักษ์ โพธิ์เอี่ยม
ประเภทบุคคล : บุคคลภายนอก
หน่วยงานต้นสังกัด : -
ผู้วิจัยร่วม
10 ไม่ระบุ
ส่วนที่ 5 แหล่งทุนสนับสนุนงานวิจัย
 ปีงบประมาณ / วันที่รายละเอียดแหล่งทุนจำนวนเงิน (บาท)
1
ปีงบประมาณ : 2562
1/10/2561 ถึง 30/9/2562
ประเภทแหล่งทุน : งบประมาณภายในสถาบัน งบภายในมหาวิทยาลัย
งบประมาณแผ่นดินมหาวิทยาลัยแม่โจ้
746,937.00
   รวมจำนวนเงิน : 746,937.00
ส่วนที่ 6 การนำเสนองานวิจัย
ไม่มีข้อมูลการนำเสนองานวิจัย
ส่วนที่ 7 การตีพิมพ์เผยแพร่
ไม่มีข้อมูลการนำเสนองานวิจัย
ส่วนที่ 8 การอ้างอิงงานวิจัย
ไม่มีข้อมูลการอ้างอิงงานวิจัย
ส่วนที่ 9 การนำงานวิจัยไปใช้ประโยชน์
ไม่มีข้อมูลการนำงานวิจัยไปใช้ประโยชน์
ที่อยู่การติดต่อ
กองเทคโนโลยีดิจิทัล สำนักงานมหาวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เลขที่ 63 หมู่ 4 ตำบลหนองหาร อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ 50290
โทรศัพท์สอบถาม
งานประชาสัมพันธ์ มหาวิทยาลัย 0-5387-3000
ระบบสารสนเทศสำหรับนักศึกษา 0-5387-3457
ระบบสารสนเทศสำหรับบุคลากร 0-5387-3285
ERP Maejo University - All Rights Reserved 2023