รายละเอียดโครงการ

ปัจจุบันหลายประเทศได้ให้ความสำคัญกับการพัฒนาประเทศด้วยแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (Creative Economy) มากขึ้น ซึ่งประเทศไทยได้เริ่มคำนึงถึงเศรษฐกิจสร้างสรรค์มาตั้งแต่แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 10 (2550-2554) และมีความชัดเจนขึ้นในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 11 (2555-2559) ซึ่งประเทศไทยมีความพร้อมด้านทรัพยากรที่มีความหลากหลายทางชีวภาพ วัฒนธรรม และทรัพยากรมนุษย์ที่มีความเป็นเลิศในการต่อยอดแนวคิดสร้างสรรค์เพื่อเพิ่มขีดความสามารถให้ประเทศไทยมีบทบาทที่สำคัญในเวทีการค้าโลก ที่ผ่านมารัฐบาลมีนโยบายส่งเสริมและผลักดันแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ผ่านกระทรวงสำคัญ อาทิ กระทรวงพาณิชย์ได้จัดประกวด 10 เมืองต้นแบบเศรษฐกิจสร้างสรรค์ กระทรวงอุตสาหกรรมส่งเสริมการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ่านโครงการสำคัญ เช่น Creative Lanna กระทรวงวัฒนธรรมผลักดันให้ 3 เมืองสำคัญของประเทศไทย คือ ภูเก็ต พัทยา และเชียงใหม่ เป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ขององค์กรยูเนสโก(UNESCO) แผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 12 ได้กำหนดยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศไว้ตามกรอบยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี(พ.ศ. 2560-2579) เพื่อมุ่งสู่ “ความมั่งคง มั่งคั่ง และยั่งยืน” ซึ่งงานศึกษาชิ้นนี้อยู่ในยุทธศาสตร์การพัฒนาภาค เมือง และพื้นที่เศรษฐกิจ โดยใช้ทุนทางวัฒนธรรมต่อยอดแนวคิดสร้างสรรค์ จังหวัดลำปาง เป็นพื้นที่ที่อุดมไปด้วยศิลปวัฒนธรรมและงานศิลปกรรมที่มีคุณค่า มีความหลากหลายในด้านรูปแบบและยุคสมัย โดยงานศิลปกรรมทั้งหลายไม่ว่าจะเป็น พระพุทธรูป สัตภัณฑ์ ธรรมาสน์ อาสนะ รวมไปถึงส่วนประกอบทางสถาปัตยกรรมอื่นๆ ภายในวัด งานศิลปะเหล่านี้ล้วนมีร่องรอยของลวดลายปรากฏ สะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าของศิลปวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวอันโดดเด่นล้วนแล้วแต่มีความสัมพันธ์กับประวัติศาสตร์ เศรษฐกิจ สังคม ของชุมชนนั้นๆ ซึ่งควรจะดำรงอยู่ ต่อไปเพื่อเติมเต็มคุณค่าและความสำคัญของท้องถิ่น พร้อมทั้งถ่ายทอดและมีการสืบทอดงานศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาพื้นถิ่นด้านงานศิลปหัตถกรรม เป็นความรู้ที่สั่งสมมาแต่บรรพบุรุษจนกลายเป็นวัฒนธรรมที่สืบทอดมาจนปัจจุบัน ซึ่งถือเป็นทุนทาง วัฒนธรรมที่ล้ำค่า อาทิ งานหัตถกรรม เช่น ผ้าทอ จักสาน แกะสลัก ฯลฯ รวมถึงงานฝีมือ งานศิลปะและศิลปินพื้นบ้านที่แสดงถึงอัตลักษณ์ของพื้นถิ่นในรูปแบบของหัตถกรรมหลากหลาย เมื่อพิจารณาถึงศักยภาพด้านต่างๆ ของจังหวัดลำปางที่มุ่งเน้นการสร้างสรรค์จากวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น เมื่อพูดถึงลวดลายที่ถือเป็นเอกลักษณ์ของเมืองลำปางแล้ว บ่อยครั้งที่เราจะนึกถึงลวดลายหม้อดอกบูรณฆฏะที่วิหารจามเทวี อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง ลายต้นศรีมหาโพธิ์ วิหารน้ำแต้ม วัดพระธาตุลำปางหลวง อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง ซึ่งที่ผ่านมาได้มีการนำลวดลายเหล่านี้ไปใช้กันในหลากหลายพื้นที่ จนคำว่าเอกลักษณ์ของลวดลายในพื้นที่หายไป แต่จากการศึกษาเบื่อต้นพบลวดลายหนึ่งที่สามารถพบโดยทั่วไปในเขตพื้นที่จังหวัดลำปาง คือลายไส้หมู ถือว่าลายดังกล่าวพบได้เฉพาะในเขตพื้นที่จังหวัดลำปาง และจังหวัดพะเยาเท่านั้น ตามวัดและพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านที่สำคัญๆ ลายไส้หมูนี้ ที่ผ่านมายังไม่ได้รับการรวมรวมศึกษาโครงสร้างและรูปแบบ ยังขาดความรู้ความเข้าใจในการนำลายดังกล่าวไปใช้ จนผู้เสนอเห็นสมควรในการหยิบยกลวดลายไส้หมูดังกล่าวมาเผยแพร่ให้เป็นที่กว้าวขวาง ซึ่งลายดังกล่าวเป็นลายที่มีความน่าสนใจอย่างนิ่งในการนำมาพัฒนาและออกแบบลวดลายในผลิตภัณฑ์ต่างๆ เพื่อการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์สร้างมูลค่าเพิ่มตามแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ซึ่งจะเป็นอัตลักษณ์ที่สำคัญของจังหวัดลำปาง ดังนั้นการเสนอขอทุนอุดหนุนวิจัยจึงเห็นความสำคัญของลวดลายดังกล่าว ที่จะสามารถนำมาพัฒนาและต่อยอดภูมิปัญญาไปสู่การสร้างสรรค์สินค้าและเพิ่มมูลค่างานอุตสาหกรรมตามแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนและสังคมอันรวมถึงการดําเนินงานที่เกี่ยวข้องกับการสร้างเครือข่ายการค้นคว้าและงานวิจัยเพื่อตอบสนองต่อความต้องการของชุมชนและสังคม ที่ต้องการข้อมูลลวดลายอันเป็นเอกลักษณ์ของเมือง เพื่อนำไปสื่อความหมายของลวดลายประจำจังหวัดลำปาง ทั้งนี้ข้อมูลลวดลายดังกล่าวจะเป็นประโยชน์ต่อการต่อยอดทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ของกลุ่มผู้ประกอบการจังหวัดลำปาง เป็นประโยชน์ต่อนักเรียนนักศึกษา หน่วยงานราชการ ที่จะสามารถนำรูปแบบลายอันเป็นอัตลักษณ์นำเสนอตัวตน เพื่อความมั่งคง มั่งคั่ง และยั่งยืนต่อไป