โครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม
ส่วนที่ 1 หน่วยงานที่รับผิดชอบ
รายชื่อหน่วยงานสถานะ
มหาวิทยาลัยแม่โจ้ » คณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ
ส่วนที่ 2 สรุปผลการดำเนินการ
โครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ประกอบ 5 กิจกรรม รายละเอียด ดังนี้
1. กิจกรรมดำหัวผู้อาวุโส
ผลการดำเนินงาน :
กิจกรรมดำหัวผู้อาวุโส ประจำปี 2558 ของคณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ ได้จัดขึ้นเมื่อวันศุกร์ที่ 24 เมษายน 2558 โดยได้มีการตกแต่งข้าวของที่ใช้ในการทำกิจกรรมและตกแต่งสถานที่ให้ได้บรรยากาศแบบพื้นเมือง เน้นให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมแต่งตัวด้วยชุดพื้นเมือง ซึ่งมีผู้เข้าร่วมกิจกรรมมีทั้ง คณาจารย์ บุคลากรสายสนับสนุน นักศึกษา และ ตัวแทนชุมชนหนองมะจับ จำนวน 63 คน โดยในพิธีได้ขอขมาให้สิ่งที่ผู้น้อย (มีอายุน้อย) ได้ล่วงเกินโดยตั้งใจและไม่ได้ตั้งใจ แต่ผู้เฒ่าผู้แก่ หรือผู้ใหญ่ (ผู้มีอายุมาก) และขอพรเพื่อให้ในปีนี้ได้ประสบความสำเร็จอย่างที่แต่ละคนตั้งใจไว้ เป็นกิจกรรมที่สามารถถ่ายทอดความเป็นกลิ่นอายของวัฒนธรรมภาคเหนือ ประเพณีที่สะท้อนถึงความนอบน้อม เคารพต่อผู้อาวุโส ทางได้เล็งเห็นความสำคัญของกิจกรรมเหล่านี้จึงได้จัดกิจรรมเพื่ออนุรักษ์สืบสานประเพณีให้คงอยู่ต่อไป และในเวลา 13.00 น เป็นต้นไป ทางคณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ ได้เดินขบวนเข้าร่วมพิธีดำหัวผู้อาวุโส อธิการบดี และนายกสมาคมศิษย์เก่าแม่โจ้มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้ ณ พิพิธภัณฑ์การเกษตรและวัฒนธรรมไทย มหาวิทยาลัยแม่โจ้

2. กิจกรรมการถวายเทียนพรรษา
ผลการดำเนินงาน :
กิจกรรมการถวายเทียนพรรษา คณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้จัดทำขึ้นในวันจันทร์ ที่ 27 กรกฎาคม 2558 เวลา 13.00-16.30 น. ณ ห้องประชุม FT1301 คณะเทคโนโลยีการประมงและทัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ มีผู้เข้าร่วมกิจกรรม จำนวน 274 คน โดยมีคณาจารย์ บุคลากร และนักศึกษา ร่วมกันถวายดอกไม้ธูปเทียน เทียนพรรษา และเครื่องปัจจัยไทยทาน

3. กิจกรรมไหว้ครูและทำบุญคณะ
ผลการดำเนินงาน :
กิจกรรมไหว้ครูและทำบุญคณะ ได้จัดทำขึ้นในวันพฤหัสบดีที่ 27 สิงหาคม 2558 แบ่งการจัดกิจกรรมเป็น 4 กิจกรรมย่อยดังนี้
- กิจกรรมตักบาตรและทำบุญคณะ ซึ่งได้มีการนิมนต์พระสงฆ์จำนวน 5 รูป มาทำบุญตามพิธีความเชื่อตามหลักพระพุทธสาสนา ณ สะพานเชื่อมใจ โดยมีคณาจารย์ บุคลากร และนักศึกษาเข้าร่วมกิจกรรม
- กิจกรรม Big Cleaning Day
- กิจกรรมไหว้ครู เป็นกิจกรรมที่ดำเนินการโดยสโมสรนักศึกษาคณะเทคโนโลยีการประมงฯ ซึ่งมีการวางแผนการจัดกิจกรรมตามหลัก PCDA
- กิจกรรมนักศึกษาพบอาจารย์ที่ปรึกษา โดยเป็นกิจกรรมที่มีวัตถุประสงค์ให้นักศึกษาใหม่ และนักศึกษาเก่า ได้มีโอกาสเข้าพบหาอาจารย์ที่ปรึกษาเพื่อปรึกษาในเรื่องต่างๆ และเป็นการเชื่อมความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างอาจารย์กับนักศึกษา
4. กิจกรรมพัฒนาจุดแสดงด้านวิถีประมงพื้นบ้าน
ผลการดำเนินงาน :
กิจกรรมพัฒนาจุดแสดงด้านวิถีประมงพื้นบ้าน เป็นการรวบรวมเครื่องมือประมงพื้นบ้าน โดยเฉพาะเครื่องจักสานที่ใช้ดักจับสัตว์น้ำ รวมถึงรายละเอียดและวิธีการใช้ของเครื่องมือแต่ละชนิด มาไว้ ณ จุดแสดงเรียนรู้ด้านวิถีประมงพื้นบ้าน คณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านวิถีชีวิตด้านการประมงพื้นบ้าน สำหรับเกษตรกร นักเรียน นักศึกษา และบุคคลทั่วไปด้วย ทั้งนี้ผู้คณะผู้จัดทำได้รวบรวมเครื่องมือประมงพื้นบ้านและนำเสนอข้อมูลของในแต่ละชนิด ตามวัตถุประสงค์ของโครงการไว้ทั้งสิ้น 7 องค์ความรู้ ดังนี้ องค์ความรู้ที่ 1 แซะ องค์ความรู้ที่ 2 สุ่มสาน องค์ความรู้ที่ 3 ไซบ่าหลอด องค์ความรู้ที่ 4 ตุ้มปลาไหล องค์ความรู้ที่ 5 ไซกบ องค์ความรู้ที่ 6 ไซบั้ง องค์ความรู้ที่ 7 ไซหัวหมู

5. กิจกรรมบูรณาการการเรียนการสอนกับการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม
ผลการดำเนินงาน :
กิจกรรมบูรณาการการเรียนการสอนกับทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ภายใต้โครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม ครั้งนี้ ได้นำมาบูรณาการเข้ากับการเรียนการสอนวิชา จป 415 เครื่องมือประมงกับการจัดการประมงอย่างยั่งยืน โดยมีผู้ช่วยศาสตราจารย์ทิพสุคนธ์ พิมพ์พิมลเป็นอาจารย์ประจำวิชา ซึ่งมีการเชิญวิทยากรผู้มีความรู้และประสบการณ์ทำเครื่องมือทางการประมงพื้นบ้านมาให้ความรู้กับนักศึกษา เพื่อให้นักศึกษาสามารถอธิบายลักษณะ คุณสมบัติ วิธีการใช้ อีกทั้งสามารถจัดทำเครื่องมือประมงพื้นบ้านเองได้ ให้นักศึกษาเกิดทักษะ ทั้ง 5 ด้าน สร้างจิตสำนึกและเข้าใจระบบนิเวศทางธรรมชาติ สามารถนำไปบริหารจัดการทรัพยากรให้คงอยู่อย่างยั่งยืนด้วยเครื่องมือประมงพื้นบ้าน อีกทั้ง วิชา จป 111 การประมงทั่วไป โดยมีอาจารย์ ดร.สุดาพร ตงศิริ ได้มีการเรียนการสอนเกี่ยวกับเครื่องมือประมงพื้นบ้าน ให้นักศึกษาแบ่งกลุ่ม โดยนำเครื่องมือประมงในแต่ละชนิดมาแสดงบทบาทสมมุติ เพื่ออธิบายถึงลักษณะ คุณสมบัติ วิธีการใช้งานของเครื่องมือประมงพื้นบ้านนั้น ๆ โดยอาจารย์ผู้สอนได้สอดแทรกถึงแนวคิดของภูมิปัญญาชาวบ้านในท้องถิ่นเกี่ยวกับการอนุรักษ์และหวงแหนทรัพยากรสิ่งแวดล้อม เพื่อให้นักศึกษาได้ตระหนักถึงการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และหวงแหนทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่อย่างจำกัดนั้น สามารถเพิ่มผลผลิตเกิดความยั่งยืนขึ้นได้
ส่วนที่ 3 ความสำเร็จตามวัตถุประสงค์โครงการ
ลำดับวัตถุประสงค์ความสำเร็จ
1 เพื่อให้นักศึกษาและบุคลากรของคณะฯ เป็นส่วนหนึ่งในการสืบสานประเพณีรดน้ำดำหัวผู้อาวุโส ถวายเทียนพรรษา ไหว้ครูและทำบุญคณะ ให้คงอยู่ต่อไป นักศึกษา และบุคลากรของคณะฯ ได้เข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการสืบสานประเพณีรดน้ำดำหัวผู้อาวุโส ถวายเทียนพรรษา ไหว้ครูและทำบุญคณะ ให้คงอยู่ต่อไป
2 เพื่อให้นักศึกษาและบุคลากรของคณะฯ ได้มีความตระหนักการมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี นักศึกษา และบุคลากรของคณะฯ มีความตระหนักการมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี
3 เพื่อพัฒนาฐานเรียนรู้ด้านวิถีชีวิตประมงพื้นบ้าน ให้สามารถความรู้ทางด้านวิถีชีวิตประมงพื้นบ้าน สำหรับเกษตรกร นักเรียน นักศึกษา บุคคลทั่วไป การจับปลาน้ำจืดในประเทศไทยนั้นมีมานานก่อนประวัติศาสตร์แล้ว แต่เครื่องมือและวิธีการที่เราทราบกันอยู่นี้เกิดจากภูมิปัญญาท้องถิ่นของแต่ละแห่ง มีการดัดแปลงและพัฒนามาจนถึงปัจจุบัน เครื่องมือและวิธีการประมงมีตั้งแต่ขนาดเล็กพกพาได้ จนถึงขนาดใหญ่ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดและจำนวนปลาที่เป็นเป้าหมาย เครื่องมือประมงพื้นบ้าน นอกจากจะใช้ในการจับสัตว์น้ำแล้วยังช่วยในการอนุรักษ์ทรัพยากรทางน้ำอย่างยั่งยืน ซึ่งเครื่องมือพื้นบ้านแต่ละชนิดทำจากวัสดุธรรมชาติ โดยเฉพาะไม้ไผ่ที่สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ ชาวประมงพื้นบ้านจะใช้เครื่องมือประมงแบบพื้นบ้านที่ประดิษฐ์คิดค้นขึ้นเองใช้วัสดุในท้องถิ่น ที่มีลักษณะเรียบง่าย ไม่ซับซ้อน ที่สำคัญ คือ เลือกจับสัตว์น้ำได้เฉพาะชนิด เฉพาะอย่าง เช่น แห เบ็ด ลอบ ไซ แซะ ตุ้ม และฯลฯ ใช้เครื่องมืออื่น ๆ ผลัดเปลี่ยนไปตามความชุกชุมของสัตว์น้ำตามฤดูกาล เช่น ฤดูฝน (น้ำแดง) ฤดูทำนา และฤดูเกี่ยวข้าว เป็นต้น
เครื่องมือประมงพื้นบ้านหมายถึง เครื่องมือประมงที่ไม่ใช้เรือหรือใช้ประกอบกับเรือที่มีขนาดไม่เกินห้าตันกรอส ซึ่งแบ่งตามลักษณะการใช้ได้ 3 แบบ คือ
1. แบบเคลื่อนที่ ได้แก่ เครื่องมือ ที่มีขนาดเล็กพกพาได้ เช่น เบ็ดธง แห ข่ายลอย สุ่ม สวิง ฉมวก หน้าไม้ ยอยก เป็นต้น
2. แบบกึ่งประจำที่ เป็นเครื่องมือที่โยกย้ายได้ แต่เวลาใช้ต้องติดตั้งอยู่กับที่ รอจนกว่าปลาจะมาติดจนพอเพียง มักมีขนาดใหญ่หรือมีน้ำหนักมาก เช่น ลอบชนิดต่างๆ ไซ จั่น ตุ้ม อีจู้ ลัน เบ็ดราว เป็นต้น
3. แบบประจำที่ มักเป็นเครื่องมือขนาดใหญ่มาก ต้องมีการปลูกสร้างติดตั้งโดยถาวรในแหล่งที่จะจับปลา เช่น ยอสะดุ้ง ลี่ โพงพาง รั้วไซมาน กร่ำ เฝือก และบ่อล่อปลา เป็นต้น
การจัดกิจกรรมในครั้งนี้จะเป็นการรวบรวมเครื่องมือประมงพื้นบ้าน โดยเฉพาะเครื่องจักสานที่ใช้ดักจับสัตว์น้ำ รวมถึงรายละเอียดและวิธีการใช้ของเครื่องมือแต่ละชนิด มาไว้ ณ จุดแสดงเรียนรู้ด้านวิถีประมงพื้นบ้าน คณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านวิถีชีวิตด้านการประมงพื้นบ้าน สำหรับเกษตรกร นักเรียน นักศึกษา และบุคคลทั่วไปด้วย ทั้งนี้ผู้คณะผู้จัดทำได้รวบรวมเครื่องมือประมงพื้นบ้านและนำเสนอข้อมูลของในแต่ละชนิด ตามวัตถุประสงค์ของโครงการไว้ทั้งสิ้น 7 องค์ความรู้ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการดำเนินโครงการที่สำเร็จตามวัตถุประสงค์ และตามตัวชี้วัดของกิจกรรมเป็นอย่างดี
4 เพื่อส่งเสริมการบูรณาการเรียนการสอนการเข้ากับการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม 1. นักศึกษาสามารถนำความรู้ที่ได้รับไปปรับใช้ในการดำรงชีวิตด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรทางการประมง หรือให้ความรู้เชิงอนุรักษ์ทรัพยากรทางประมงแก่ผู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้เกิดการตระหนักถึงการมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม และขนบธรรมเนียมประเพณี วิถีประมงพื้นบ้าน ร่วมทั้งการอนุรักษ์ทรัพยากรทางประมงให้ยั่งยืนต่อไป
2. ให้นักศึกษาได้เรียนรู้ถึงวิถีประมงพื้นบ้าน การจับปลาโดยไม่ใช้เครื่องมือสมัยใหม่เพื่อการอนุรักษ์สัตว์น้ำให้ยั่งยืนแล้ว ยังสามารถทำเครื่องมือประมงไว้จับสัตว์น้ำกินเอง เพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายในครอบครัว เป็นการสืบสานประเพณีทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมไทย การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้คงอยู่ต่อไป
3. ผู้สอนในรายวิชา จป 415 เครื่องมือประมงกับการจัดการประมงอย่างยั่งยืน และ จป 111 การประมงทั่วไป ได้จัดการเรียนการสอน โดยบูรณาการกับงานด้านทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม โดยเน้นการใช้เครื่องมือประมงพื้นบ้าน
ส่วนที่ 4 รายงานผลความสำเร็จตามเป้าหมายตัวชี้วัด
ผลผลิตที่ 1 : ผู้เข้าร่วมโครงการได้ตระหนัก และมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม : กิจกรรมดำหัวผู้อาวุโส
ตัวชี้วัดประเภทหน่วยนับเป้าหมายผลลัพธ์ความสำเร็จ
1. ระดับความตระหนักถึงการมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.6 100
2. ระดับความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมกิจกรรม
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.65 100
3. ร้อยละของผู้เข้าร่วมกิจกรรม (จากผู้เข้าร่วม 30 คน)
เชิงปริมาณ ร้อยละ 80 210 100
4. ร้อยละของกิจกรรมที่แล้วเสร็จในระยะเวลาที่กำหนด
เชิงเวลา ร้อยละ 100 100 100
รวม      100.00
ผลผลิตที่ 2 : ผู้เข้าร่วมโครงการได้ตระหนัก และมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม : กิจกรรมการถวายเทียนพรรษา
ตัวชี้วัดประเภทหน่วยนับเป้าหมายผลลัพธ์ความสำเร็จ
1. ระดับความตระหนักถึงการมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.32 100
2. ร้อยละของผู้เข้าร่วมกิจกรรม (จากผู้เข้าร่วม 35 คน)
เชิงปริมาณ ร้อยละ 80 782.86 100
3. ระดับความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมกิจกรรม
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.18 100
4. ร้อยละของกิจกรรมที่แล้วเสร็จในระยะเวลาที่กำหนด
เชิงเวลา ร้อยละ 100 100 100
รวม      100.00
ผลผลิตที่ 3 : ผู้เข้าร่วมโครงการได้ตระหนัก และมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม : กิจกรรมไหว้ครูและทำบุญคณะ
ตัวชี้วัดประเภทหน่วยนับเป้าหมายผลลัพธ์ความสำเร็จ
1. ระดับความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมกิจกรรม
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.18 100
2. ร้อยละของกิจกรรมที่แล้วเสร็จในระยะเวลาที่กำหนด
เชิงเวลา ร้อยละ 100 100 100
3. ระดับความตระหนักถึงการมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.12 100
4. ร้อยละของผู้เข้าร่วมกิจกรรม (จากผู้เข้าร่วม 180 คน)
เชิงปริมาณ ร้อยละ 80 259.44 100
รวม      100.00
ผลผลิตที่ 4 : ผู้เข้าร่วมโครงการได้ตระหนัก และมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม : กิจกรรมพัฒนาจุดแสดงวิถีประมงพื้นบ้าน
ตัวชี้วัดประเภทหน่วยนับเป้าหมายผลลัพธ์ความสำเร็จ
1. ระดับความพึงพอใจของผู้เข้าชมจุดแสดงวิถีประมงพื้นบ้าน
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.15 100
2. ระดับความรู้ที่ได้รับหลังเข้าชมจุดแสดงวิถีประมงพื้นบ้าน
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.41 100
3. ร้อยละของกิจกรรมที่แล้วเสร็จในระยะเวลาที่กำหนด
เชิงเวลา ร้อยละ 100 100 100
4. จำนวนองค์ความรู้ด้านวิถีประมงพื้นบ้าน
เชิงปริมาณ องค์ความรู้ 6 7 100
รวม      100.00
ผลผลิตที่ 5 : ผู้เข้าร่วมโครงการได้ตระหนัก และมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม : กิจกรรมบูรณาการเรียนการสอนกับทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม
ตัวชี้วัดประเภทหน่วยนับเป้าหมายผลลัพธ์ความสำเร็จ
1. ระดับความรู้ที่ได้รับหลังการเข้าร่วมกิจกรรม
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.18 100
2. จำนวนรายวิชาที่มีการบูรณางานด้านทำนุบำรุงศิลปะวัฒนธรรมไทยและการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
เชิงปริมาณ วิชา 2 2 100
3. ระดับความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมกิจกรรม
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.33 100
4. ร้อยละของกิจกรรมที่แล้วเสร็จในระยะเวลาที่กำหนด
เชิงเวลา ร้อยละ 100 100 100
5. ร้อยละของผู้เข้าร่วมกิจกรรม (จากผู้เข้าร่วม 100 คน)
เชิงปริมาณ ร้อยละ 80 102 100
6. ระดับความตระหนักถึงการมีส่วนร่วมในการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี
เชิงคุณภาพ คะแนน 3.51 4.35 100
รวม      100.00
ร้อยละความสำเร็จของการดำเนินโครงการตามตัวชี้วัดมีค่าเท่ากับ 100.00
ส่วนที่ 5 ช่วงวันที่ดำเนินงาน
ช่วงเวลาตามแผน ช่วงเวลาดำเนินงานตามจริง
24/11/2557  - 30/09/2558 24/11/2557  - 27/08/2558
ส่วนที่ 6 ภาพประกอบการทำโครงการ