ส่วนที่ 1 หน่วยงานที่รับผิดชอบ
ส่วนที่ 2 สรุปผลการดำเนินการ
โครงการพัฒนาการท่องเที่ยวและธุรกิจบริการต่อเนื่องให้มีคุณภาพสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มอย่างยั่งยืน และกระจายประโยชน์อย่างทั่วถึง รวมทั้งต่อยอดการผลิตสินค้าและบริการที่มีศักยภาพสูงด้วยภูมิปัญญาและนวัตกรรม (โครงการการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวมุ่งสู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยวคุณค่าสูง (High Value Destination) ด้วยการจัดการมรดกภูมิปัญญาด้านสมุนไพรและพืชพื้นถิ่น) เป็นโครงการที่รับผิดขอบชอบดำเนินการโดยคณะผลิตกรรมการเกษตร คณะพัฒนาการท่องเที่ยว และคณะศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ในการตอบสนองนโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจของรัฐบาลเพื่อขับเคลื่อนประเทศสู่ความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืน โดยต้องการปรับเปลี่ยนโครงสร้างเศรษฐกิจไปสู่ Value Based Economy โดยต้องมีการขับเคลื่อนให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างน้อยใน 3 มิติสำคัญ คือ 1) เปลี่ยนจากการผลิตสินค้า “โภคภัณฑ์” ไปสู่สินค้าเชิง “นวัตกรรม” 2) เปลี่ยนจากการขับเคลื่อนประเทศด้วยภาคอุตสาหกรรม ไปสู่การขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยี ความคิดสร้างสรรค์ และนวัตกรรม 3) เปลี่ยนจากการเน้นภาคการผลิตสินค้า ไปสู่การเน้นภาคบริการมากขึ้น รวมถึงการมุ่งเป้าเพื่อยกระดับฐานเศรษฐกิจสร้างสรรค์มูลค่าสูงเพื่อให้เกิดการพัฒนาการท่องเที่ยวให้มีคุณภาพ ยั่งยืน และมีธุรกิจบริการต่อเนื่องบริการสุขภาพตลอดจนผลิตภัณฑ์สร้างสรรค์ และมีมูลค่าสูง
โครงการฯ ได้ดำเนินกิจกรรมการยกระดับการผลิตอาหารที่มีมูลค่าสูงและสินค้าสมุนไพรเชิงสุขภาพและเชื่อมโยงการท่องเที่ยวสู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยวคุณค่าสูงนั้น โดยอาศัยปัจจัยวิถีภูมิปัญญาท้องถิ่นในการรักษาสุขภาพและวัฒนธรรมการบริโภคพืชสมุนไพรและพืชพื้นผักท้องถิ่นที่มีคุณสมบัติในการป้องกันรักษาโรคตลอดจนมีองค์ประกอบของพฤกษเคมีที่สามารถนำไปใช้ทั้งเพื่อการบริโภคเพื่อเป็นอาหาร สร้างสรรค์เป็นผลิตภัณฑ์ยา เมื่อนำองค์ความรู้ดังกล่าวไปผนวกกับองค์ความรู้และเทคโนโลยีการผลิตที่ปลอดภัยและมีคุณภาพสูงร่วมกับด้านการออกแบบเชิงสร้างสรรค์ นับเป็นจุดร่วมระหว่างวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม วิถีชีวิตความเป็นอยู่ ความเป็นเอกลักษณ์ ความยั่งยืน และประสบการณ์ เมื่อศาสตร์ทั้งเกษตร วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมได้หลอมรวมกันย่อมเป็นการนำไปสู่การยกระดับการท่องเที่ยวสู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยวคุณค่าสูงก็จะเกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม โดยมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนากระบวนการผลิตและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสมุนไพรโดยใช้ภูมิปัญญาและการใช้เทคโนโลยี นวัตกรรมเกษตรเชิงสร้างสรรค์ 2) เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านสมุนไพรผ่านกระบวนการออกแบบเชิงสร้างสรรค์ในแหล่งท่องเที่ยว และ 3) เพื่อพัฒนาบุคลากรในชุมชนให้มีทักษะด้านการท่องเที่ยวเชิงเกษตรและสุขภาพเพิ่มมากขึ้น จัดกิจกรรมในระหว่างเดือนพฤษภาคม - ธันวาคม 2563 มีผู้เข้าร่วมกิจกรรม 695 คน ประกอบด้วย 1) กลุ่มเกษตรกร (รวมกลุ่มชาติพันธุ์) 3) กลุ่มผู้ประกอบการด้านการท่องเที่ยวและมัคคุเทศก์ 4) กลุ่มผู้นำชุมชน(รวมกลุ่มชาติพันธุ์) และ 5) กลุ่มนักศึกษา มีการดำเนินกิจกรรม 7 โครงการย่อย ประกอบด้วย
โครงการย่อยที่ 1 การรวบรวมองค์ความรู้ตำรายาสมุนไพรล้านนาจากคัมภีร์โบราณล้านนาเพื่อค้นหาสมุนไพรที่สามารถนำไปพัฒนาเป็นพืชเศรษฐกิจมีราคาสูง (หน่วยงาน คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้
โครงการย่อยที่ 2 การพัฒนาและเพิ่มศักยภาพการผลิตพืชสมุนไพรมูลค่าสูงและพืชพื้นถิ่น
(หน่วยงาน คณะผลิตกรรมการเกษตร และ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้)
โครงการย่อยที่ 3 ยกระดับและพัฒนาผลิตภัณฑ์เห็ดหลินจือในระบบเกษตรอินทรีย์ (หน่วยงาน คณะผลิตกรรมการเกษตร และ คณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยแม่โจ้)
โครงการย่อยที่ 4 การส่งเสริมการผลิตพืชสมุนไพรมูลค่าสูงเชิงการค้า(หน่วยงาน คณะผลิตกรรมการเกษตร และ คณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยแม่โจ้)
โครงการย่อยที่ 5 การพัฒนากระบวนการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสมุนไพรด้วยการออกแบบประสบการณ์เชิงสร้างสรรค์ (หน่วยงาน คณะพัฒนาการท่องเที่ยว มหาวิทยาลัยแม่โจ้)
โครงการย่อยที่ 6 การถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวคุณค่าสูงผ่านมรดกภูมิปัญญาพืชสมุนไพรและพืชพื้นถิ่น (หน่วยงาน คณะพัฒนาการท่องเที่ยว มหาวิทยาลัยแม่โจ้)
โครงการย่อยที่ 7 การฝึกอบรมบุคลากรเพื่อพัฒนาทักษะทางการท่องเที่ยวและการบริการ
ทั้งนี้มีกิจกรรมซึ่งสอดคล้องโครงการพระราชดำริของในหลวงรัชกาลที่ 9 โดยพื้นที่ที่ดำเนินกิจกรรมนั้นเป็นพื้นที่ที่ได้รับองค์ความรู้ในสายงานของโครงการหลวง และส่วนโครงการพระราชดำริ เช่น ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงทุ่งเริง อ.หางดง โรงเรียนศรีสังวาลย์เชียงใหม่ และศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชนบ้านโป่งกวาว โครงการเล็งเห็นความสำคัญของการพัฒนางานในรูปแบบการบูรณาการร่วมกับระหว่างหน่วยงาน เป็นการให้องค์ความรู้เพื่อนำไปพัฒนาต่อยอดให้เกิดมูลค่า โดยเฉพาะภาคการเกษตรซึ่งโครงการเน้นความสำคัญทั้งต้นน้ำ กลางน้ำและปลายน้ำ โดยต้นน้ำคือด้านการสืบค้นข้อมูลพืชสมุนไพรและพืชพื้นถิ่นของชุมชนกลุ่มเป้าหมาย จำนวน 8 จังหวัดในพื้นที่ภาคเหนือตอนบน เพื่อส่งต่อสู่กลางน้ำ คือการผลิต การขยาย การส่งเสริม การพัฒนาด้านการเกษตร เพื่อให้เกิดการพัฒนาไปสู่ปลายน้ำ คือการนำพืชสมุนไพรและพืชพื้นถิ่นของชุมชนมาพัฒนาให้เกิดต้นแบบ (Prototype) โดยใช้กระบวนการคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) และการถ่ายทอดองค์ความรู้จากผู้เชี่ยวชาญในสายงานนวัตกรรมผลิตภัณฑ์ (Product Innovation) และด้านนวัตกรรมการบริการ (Service Innovation) เข้ามามีส่วนร่วมให้ชุมชนเกิดกระบวนการเรียนรู้ด้วยตนเอง รายละเอียดการดำเนินงานทั้งหมดสามารถดูได้จากรายงานผลการดำเนินงานโครงการฉบับสมบูรณ์ตามเอกสารแนบ
ส่วนที่ 3 ความสำเร็จตามวัตถุประสงค์โครงการ
|
1
|
เพื่อพัฒนากระบวนการผลิตและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสมุนไพรโดยใช้ภูมิปัญญาและการใช้เทคโนโลยี นวัตกรรมเกษตรเชิงสร้างสรรค์
|
โครงการได้พัฒนากระบวนการผลิตและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับพืชสมุนไพรและพืชท้องถิ่นโดยใช้เทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์เป็นเครื่องมือในการพัฒนาตั้งแต่กระบวนการผลิต ได้แก่ การเพาะปลูก การขยายพันธุ์ กระบวนการแปรรูป กระบวนการยกระดับเพิ่มมูลค่าด้วยวิทยาศาสตร์ ตลอดจนการส่งเสริมการผลิตพืชสมุนไพรสำหรับเกษตรกร
|
|
2
|
เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านสมุนไพรผ่านกระบวนการออกแบบเชิงสร้างสรรค์ในแหล่งท่องเที่ยว
|
โครงการได้นำกระบวนการออกเชิงสร้างสรรค์มาถ่ายทอดเรื่องราวโดยผ่านกระบวนการเรียนรู้ในรูปแบบใหม่ที่เรียกว่า DESIGN THINKING เพื่อให้เกิดความสร้างสรรค์ในแหล่งท่องเที่ยวและชุมชนใกล้เคียง โดยผลตอบรับจากกระบวนการดังกล่าว แสดงให้เห็นว่าชุมชนแหล่งท่องเที่ยวมีศักยภาพและความพร้อมในการรับองค์ความรู้รูปแบบใหม่มากขึ้น อีกทั้งยังแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของพืชสมุนไพรและพืชพื้นถิ่นของชุมชนตนเองอีกด้วย
|
|
3
|
เพื่อพัฒนาบุคลากรในชุมชนให้มีทักษะด้านการท่องเที่ยวเชิงเกษตรและสุขภาพเพิ่มมากขึ้น
|
ด้านการพัฒนาบุคลากรในชุมชนโครงการได้ดำเนินกิจกรรมการฝึกอบรมบุคลากรเพื่อพัฒนาทักษะทางการท่องเที่ยวและบริการ เพื่อพัฒนาทักษะการสื่อความหมาย โดยเล็งเห็นว่าการสื่อสารเป็นเรื่องจำเป็นและเป็นสิ่งสำคัญในการจะพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวคุณค่าสูง
|
ส่วนที่ 4 รายงานผลความสำเร็จตามเป้าหมายตัวชี้วัด
ผลผลิตที่ 1 :
ผลผลิตเชิงสร้างสรรค์จากสมุนไพรและพืชท้องถิ่นหรือสารสกัดสำคัญออกฤทธิ์เพื่อการบำบัดสำหรับรองรับสังคมผู้สูงอายุไม่น้อยกว่า 10 ผลิตภัณฑ์ในพื้นที่ภาคเหนือ
|
1.
ผลผลิตเชิงสร้างสรรค์จากสมุนไพรและพืชท้องถิ่น
|
เชิงปริมาณ
|
ผลิตภัณฑ์
|
20
|
|
0.00
|
|
2.
ค่าใช้จ่ายการดำเนินงานตามงบประมาณที่ได้รับจัดสรร
|
เชิงต้นทุน
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
3.
ความพึงพอใจของผู้รับบริการ
|
เชิงคุณภาพ
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
4.
ผู้รับบริการ
|
เชิงปริมาณ
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
ผลผลิตที่ 2 :
แหล่งชุมชนท่องเที่ยวเชิงเกษตรสุขภาพอย่างยั่งยืนที่มีศักยภาพด้านการแข่งขันไม่น้อยกว่า 30 ชุมชน ในพื้นที่ภาคเหนือ
|
1.
ผู้รับบริการ
|
เชิงปริมาณ
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
2.
แหล่งชุมชนท่องเที่ยงเชิงเกษตรสุขภาพอย่างยั่งยืนที่มีศักยภาพด้านการแข่งขัน
|
เชิงปริมาณ
|
ชุมชน
|
30
|
|
0.00
|
|
3.
ค่าใช้จ่ายการดำเนินงานตามงบประมาณที่ได้รับจัดสรร
|
เชิงต้นทุน
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
4.
ความพึงพอใจของผู้รับบริการ
|
เชิงคุณภาพ
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
ผลผลิตที่ 3 :
ผลิตภัณฑ์สมุนไพรและพืชท้องถิ่นที่ได้รับมาตรฐานการผลิตไม่น้อยกว่า 20 ชนิด พื้นที่ไม่น้อยกว่า 100 ไร่ในพื้นที่ภาคเหนือ
|
1.
ค่าใช้จ่ายการดำเนินงานตามงบประมาณที่ได้รับจัดสรร
|
เชิงต้นทุน
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
2.
ผลิตภัณฑ์สมุนไพรและพืชท้องถิ่นที่ได้รับมาตรฐานการผลิตในพื้นที่ภาคเหนือ
|
เชิงปริมาณ
|
ชนิด
|
20
|
|
0.00
|
|
3.
ความพึงพอใจของผู้รับบริการ
|
เชิงคุณภาพ
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
4.
ผู้รับบริการ
|
เชิงปริมาณ
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
ผลผลิตที่ 4 :
รายได้เกษตรกรทั้งผู้ผลิต ผู้ให้บริการด้านการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ให้มีรายได้ต่อครัวเรือนไม่น้อยกว่า 180,000 บาทต่อครัวเรือนต่อปี
|
1.
ค่าใช้จ่ายการดำเนินงานตามงบประมาณที่ได้รับจัดสรร
|
เชิงต้นทุน
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
2.
รายได้เกษตรกรทั้งผู้ผลิต ผู้ให้บริการด้านการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ บาทต่อครัวเรือนต่อปี
|
เชิงปริมาณ
|
บาท
|
180000
|
|
0.00
|
|
3.
รายได้จากการท่องเที่ยวและการบริการเพิ่มขึ้น
|
เชิงปริมาณ
|
ร้อยละ
|
5
|
|
0.00
|
|
ผลผลิตที่ 5 :
นักสื่อความหมายสมรรถนะสูงที่พร้อมจะไปเป็น Trainer จำนวน 30 คน
|
1.
ผู้รับบริการ
|
เชิงปริมาณ
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
2.
นักสื่อความหมายสมรรถนะสูงที่พร้อมจะไปเป็น Trainer
|
เชิงปริมาณ
|
คน
|
30
|
|
0.00
|
|
3.
ค่าใช้จ่ายการดำเนินงานตามงบประมาณที่ได้รับจัดสรร
|
เชิงต้นทุน
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
4.
ความพึงพอใจของผู้รับบริการ
|
เชิงคุณภาพ
|
ร้อยละ
|
80
|
|
0.00
|
|
ส่วนที่ 5 ช่วงวันที่ดำเนินงาน
|
02/03/2563
-
30/09/2563
|
01/03/2563
-
31/12/2563
|
ส่วนที่ 6 ภาพประกอบการทำโครงการ