รายละเอียดโครงการ

ประเทศไทย เป็นประเทศที่มีความสำคัญในด้านการผลิตและการค้าสินค้าเกษตรในระดับโลก ด้วยลักษณะภูมิประเทศที่เหมาะสมต่อการเพาะปลูก และความหลากหลายทางชีวภาพ ทำให้สินค้าเกษตรของประเทศไทยมีความหลากหลายมีคุณภาพดี เป็นที่ต้องการของผู้บริโภค ซึ่งในการพัฒนาต่อยอดเพื่อเพิ่มมูลค่าสินค้าเกษตร ให้มีคุณภาพและเป็นที่ต้องการมากขึ้น สามารถใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมต่าง ๆ มากมาย โดยหนึ่งในการเพิ่มมูลค่าและการรับประกันคุณภาพสินค้าที่เป็นที่ยอมรับในระดับนานาชาติ คือ การรับรองระบบการผลิตตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีและมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ การตรวจรับรองระบบการผลิตตามมาตรฐานต่าง ๆ เป็นการสร้างความเชื่อมั่นในคุณภาพสินค้าที่ได้รับการยอมรับอย่างแพร่หลายในระดับโลก เนื่องจากเป็นแนวทางที่มีมาตรฐานและได้รับการยอมรับโดยทั่วไป สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารีทรงห่วงใยประชาชนการส่งเสริมอาชีพ มีความเป็นอยู่ที่ดีสามารถพัฒนาตนเองและชุมชนทําให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืน โปรดเกล้า ฯ ให้ ส่งเสริมอาชีพให้แก่ประชาชนในถิ่นทุรกันดาร เพื่อให้มีรายได้เพิ่ม และสามารถเลี้ยงดูบุตรหลานให้มีคุณภาพ ชีวิตที่ดีตั้งแต่ปีพ.ศ.2538 เป็นต้นมา โดยน้อมนําปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่พระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้พระราชทานแก่พสกนิกรไทย ตั้งแต่ปีพ.ศ.2517 เป็นแนวทางการพัฒนา ด้วย จนถึงปัจจุบันโปรดเกล้าฯให้สํานักงานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี (สสท.) จัดทําโครงการส่งเสริมเศรษฐกิจพอเพียงในชุมชน เพื่อให้เกษตรกรเกิดการรวมกลุ่มและดําเนินชีวิตตาม ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ประชาชนร่วมมือกัน รู้จักช่วยเหลือตนเองและช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เกิดทักษะในการใช้กระบวนการกลุ่มแก้ไขปัญหาการดําเนินงานอันจะส่งผลให้สมาชิกของกลุ่ม มีความเป็นอยู่ ที่ดีขึ้น สามารถพัฒนาตนเองและชุมชนทําให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืน อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ มีเป็นอยู่ระหว่างความเป็นเมืองและความเป็นชนบท ลักษณะทางกายภาพของชุมชนเป็นพื้นที่ราบลุ่มมีแหล่งน้ำทางการเกษตรอย่างอุดมสมบูรณ์ จึงประกอบอาชีพหลักคือ การเกษตร เช่น ทำสวนผัก ทำนา สวนผลไม้ โดยผลผลิตทางการเกษตรที่สำคัญ ได้แก่ พริก กระเพรา โหระพา และเห็ด เป็นต้น ซึ่งจากการวิเคราะห์ จุดแข็งและโอกาสของกลุ่มเกษตรกรอยู่ในระดับปลอดภัย เนื่องจากมีการปลูกพืชผักในบริเวณชุมชนและบริเวณบ้านของเกษตรกรและผลผลิตตลอดทั้งปี มีการส่งผลผลิตขายทั้งในระดับการขายปลีกและส่ง ด้านการมีส่วนร่วม กลุ่มเกษตรกรมีความร่วมมือในการดำเนินการขับเคลื่อนด้านการทำการเกษตรกรอย่างเข้มแข็ง ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากผู้นำชุมชน ประธานชุมชน ร่วมกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีนโยบายที่เข้มแข็ง อย่างไรก็ตาม การทำการเกษตรและการพัฒนาผลิตภัณฑ์ของชุมชนนั้น ยังพบปัญหาและจุดอ่อน ในด้านการจัดการฟาร์มที่เป็นระบบ มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ การปรับปรุงดินเพื่อเพิ่มสารอาหารพืช และการผลิตปัจจัยการผลิตที่เหมาะสมและปลอดภัย เพื่อลดต้นทุน และเพิ่มราคาผลผลิตด้านการตลาด รวมถึงกระบวนการพัฒนาด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อควบคุมการทำงานในแปลงเกษตร จึงทำให้ไม่สามารถเพิ่มมูลค่าและห่วงโซ่คุณค่าได้ ทำให้เกิดผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจฐานรากของชุมชน และไม่เป็นที่รู้จักของตลาดได้อย่างกว้างขวาง จากสภาพปัญหาและความต้องการของกลุ่มชุมชนเกษตรกร สอดคล้องกับนโยบายมหาวิทยาลัยที่มีพันธกิจหลักด้านการบริการวิชาการที่สอดคล้องกับบริบท ตามแผนการพัฒนามหาวิทยาลัยแม่โจ้ ระยะ 15 ปี (พ.ศ. 2555 – 2569) และแผนบริหารมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ระยะ 4 ปี ที่มียุทธศาสตร์หลัก คือ ยกระดับองค์ความรู้ ความสามารถด้านการเกษตรให้แก่ชุมชน สังคม ท้องถิ่นสู่ความยั่งยืนจึงเกิดความร่วมมือกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น คือ เทศบาลเมืองแม่โจ้ และองค์กรระดับเครือข่ายให้การรับรองระบบการผลิตแก่เกษตรกร ที่ต้องการพัฒนาคุณภาพสินค้า เพิ่มมูลค่าและสร้างความเชื่อมั่นในสินค้าของตนเอง ให้เกษตรกรมีศักยภาพในการผลิตและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของสินค้าเกษตรได้ต่อไป ดังนั้น ในชุมชนจึงต้องมีการพัฒนาขับเคลื่อนกิจกรรมที่มีคุณค่าในกระบวนการทั้งหมด โดยมุ่งเน้นพืชผัก จุลินทรีย์และเห็ดเศรษฐกิจสำคัญ เพื่อให้เกิดผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพสูงสุด โดยลดกิจกรรมที่ไม่สร้างมูลค่าเพิ่ม และเพิ่มกิจกรรมที่สร้างมูลค่าในกระบวนการทั้งหมด วิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้เล็งเห็นความสำคัญดังกล่าว จึงมีแนวคิดในการดำเนินการจัดทำโครงการ“เพาะรักษ์ ปลูกผักอินทรีย์” เพื่อการผลิตและบริโภคผัก จุลินทรีย์ และเห็ดเศรษฐกิจอย่างยั่งยืนของชุมชนในเขตอำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีการดำเนินการถ่ายทอดองค์ความรู้มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ การพัฒนากระบวนการผลิตพืช จุลินทรีย์ และเห็ดเศรษฐกิจในท้องถิ่น การตรวจรับรองระบบการผลิตตามมาตรฐานอินทรีย์ เพื่อให้มีการรับรองการผลิตและบริโภคพืชผัก จุลินทรีย์และเห็ดเศรษฐกิจสำคัญของชุมชนท้องถิ่นให้เป็นเป้าหมาย ทางเลือกอาหารในอนาคตคได้อย่างยั่งยืน