รายละเอียดโครงการ

ประเทศไทยตั้งอยู่เหนือเส้นศูนย์สูตร (Equator Line) ซึ่งถือเป็นเขตอบอุ่นที่สามารถปลูกพืชพันธุ์ธัญญาหารได้หลากหลายชนิด ดังนั้นพื้นฐานในการประกอบอาชีพและทำมาหากินจากการทำเกษตรกรรมของประชากรภายในประเทศจึงกระจายอยู่ทั่วทุกภูมิภาค และมีการพัฒนาจนทำให้ผลผลิตด้านการเกษตรของไทยได้รับการยอมรับจากต่างประเทศส่งผลต่อปริมาณการส่งออกที่เพิ่มขึ้นทุกปี (จักรพงษ์ พวงงามชื่น และคณะ, 2562) อาชีพเกษตรกรรมเป็นอาชีพที่ผลิตอาหารจากพืชและสัตว์ ทั้งที่สามารถนำไปประกอบอาหารได้โดยตรงและเป็นวัตถุดิบให้แก่อุตสาหกรรมอาหารต่างๆ ประเทศไทยจัดอยู่ลำดับที่ 45 ของโลก ในฐานะประเทศที่มีความมั่นคงทางอาหาร ซึ่งวัดจากความสามารถในการผลิตและการเลี้ยงดูประชากรในประเทศ (ศรุดา นิติวรการ, 2561) ปัจจุบันโลกมีประชากรมากกว่า 7 พันล้านคน ในขณะที่ World Bank ได้คาดการอนาคตข้างหน้าว่าประชากรโลกจะเพิ่มสูงขึ้นถึง 9.7 พันล้านคนโดยประมาณ ทำให้ความต้องการอาหารของโลกจะเพิ่มขึ้นถึง 60% แต่ในทางกลับกันพื้นที่ทำการเกษตรจะลดลง เนื่องจากการขยายตัวของเมืองและประชากร (อัครวิทย์ กาญจนโอภาษ, 2562) ในขณะที่ประเทศไทยมีอัตราการเพิ่มขึ้นของประชากรเป็น 1.21% หรือประมาณ 67.35 ล้านคน โดยปัจจุบันประเทศไทยมีประชากร 66.55 ล้านคน (ระบบสถิติทางการทะเบียน, 2562) ในทางตรงกันข้ามพบว่ามีแรงงานภาคเกษตรลดลง 7.8% จากปี พ.ศ. 2558 ที่มีแรงงานภาคเกษตรคิดเป็น 38.41% ของประชากรทั้งประเทศ (65.73 ล้านคน) (สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2560) การเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วของโลกยุคปัจจุบันส่งผลกระทบต่อการพัฒนาซึ่งเป็นผลมาจากความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยี (จักรพงษ์ พวงงามชื่น และคณะ, 2562) ส่งผลให้เกิดแนวทางของการประกอบอาชีพใหม่ๆ ขึ้นมากมาย รวมถึงบริษัทเอกชนเปิดกว้างมากขึ้นในการรับสมัครงาน ประกอบกับปัจจุบันภาคการเกษตรได้รับความนิยมในความต้องการประกอบอาชีพน้อยลง นอกจากนี้ผลของการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วของโลกยังส่งผลกระทบต่อค่านิยมของบัณฑิตจบใหม่ในปัจจุบันคือนิยมประกอบอาชีพตามเพื่อน หรือตามกระแสสังคม เช่น อาชีพออนไลน์ต่างๆ อาชี่พที่ไม่ลำบาก อาชีพที่ได้เงินเดือนมากโดยไม่คำนึงว่าตนเองสำเร็จการศึกษาหรือมีทักษะพิเศษในด้านใด ประกอบกับบริษัทเอกชนหันมาให้ความสำคัญกับเงื่อนไขการจบการศึกษามากกว่าสาขาวิชาหรือความสามารถทักษะพิเศษเฉพาะทางของบัณฑิตจบใหม่ อย่างไรก็ตาม ยังคงมีทางเลือกในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวด้านการส่งเสริมและจูงใจให้บัณฑิตจบใหม่เห็นความสำคัญในการประกอบอาชีพตามสาขาวิชาที่ตนเองสำเร็จการศึกษามา ทั้งนี้เพื่อเป็นการลดช่องว่างด้านการประกอบอาชีพ และเป็นการสนับสนุนให้บัณฑิตทุกคนใช้ความรู้ความสามารถตามสาขาวิชาที่สำเร็จการศึกษามาในการทำงานได้อย่างเต็มที่ ตลอดจนถือได้ว่าเป็นการสะท้อนถึงประสิทธิภาพกระบวนการจัดการเรียนการสอนของมหาวิทยาลัยอีกด้วย มหาวิทยาลัยในภาคเหนือตอนบนจำนวน 38 แห่ง มีเพียง 8 แห่ง เท่านั้น ที่มีการเรียนการสอนในสาขาวิชาด้านการเกษตรเฉพาะทาง หนึ่งในนั้นคือมหาวิทยาลัยแม่โจ้จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งปัจจุบันได้มีการพัฒนาระบบการเรียนการสอนที่กว้างขวางมากขึ้น ปัจจุบันประกอบไปด้วย 11 คณะ 2 วิทยาลัย และ 2 พื้นที่การศึกษาในระดับปริญญาตรี ดังนั้น การจูงใจหรือการชักนำบัณฑิตเหล่านั้นให้เข้าสู่การประกอบอาชีพที่ตรงกับสาขาวิชาที่สำเร็จการศึกษามาอย่างเต็มตัวจะเป็นเครื่องสะท้อนให้เห็นว่า ระบบและกระบวนการเรียนการสอนของมหาวิทยาลัยแม่โจ้นั้นมีประสิทธิภาพสามารถชักจูงและสร้างแรงบันดาลใจให้แก่บัณฑิตผู้สำเร็จการศึกษาให้มีเป้าหมายด้านการประกอบอาชีพหลังสำเร็จการศึกษา และประกอบอาชีพที่ตรงกับสาขาวิชาที่สำเร็จการศึกษา อีกทั้งยังเป็นเครื่องยืนยันได้ว่าทุกคณะและวิทยาลัยสามารถสร้างบัณฑิตที่ตอบสนองต่อตลาดแรงงานได้เป็นอย่างดี จากสถานการณ์ที่กล่าวมาข้างต้นอาจมองว่าเป็นปัญหาเล็กๆ แต่เมื่อปัญหาเหล่านี้ทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้นอาจส่งผลกระทบด้านลบแก่การพัฒนาแรงงาน หรือการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ โดยเฉพาะในสถาบันการศึกษาได้ ดังนั้นคณะผู้วิจัยจึงได้นำบริบทปัญหาดังกล่าวมาสรุปเป็นคำถามการวิจัยดังรายละเอียดนี้ 1. ปัจจัยพื้นฐานต่างๆ ของบัณฑิตที่จบการศึกษาของมหาวิทยาลัยแม่โจ้เป็นอย่างไร 2. บัณฑิตมหาวิทยาลัยแม่โจ้มีการตัดสินใจประกอบอาชีพต่างๆ อยู่ในระดับใด 3. มีเหตุปัจจัยใดบ้างที่ส่งผลต่อการตัดสินใจประกอบอาชีพในต่างๆ ของบัณฑิตมหาวิทยาลัยแม่โจ้