รายละเอียดโครงการ

พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ทรงมีพระราชดำรัสว่า การส่งเสริมหรือสร้างเสริมสิ่งที่ชาวชนบทขาดแคลน และเป็นความต้องการอย่างสำคัญ คือ ความรู้ ด้านต่างๆ ชาวชนบทควรจะมีความรู้ในเรื่องของการทำมาหากิน การทำการเกษตรโดยใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมโดยทรงเน้นถึงความจำเป็นที่จะต้องมี ตัวอย่างแห่งความสำเร็จ ในเรื่องการพึ่งตนเอง ซึ่งทรงมีพระราชประสงค์ที่จะให้ราษฎรในชนบทได้มีโอกาสได้รู้ได้เห็นถึงตัวอย่างของความสำเร็จนี้ และนำไปปฏิบัติได้เองซึ่งทรงมีพระราชประสงค์ที่จะให้ตัวอย่างของความสำเร็จทั้งหลายได้กระจายไปสู่ท้องถิ่นต่างๆ ทั่งประเทศ วิธีการให้ความรู้แก่ประชาชนนั้น ทรงมีพระราชดำริที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัยในการพัฒนาว่า ...การใช้เทคโนโลยีอันทันสมัยในงานต่างๆ นั้น ว่าโดยหลักการควรจะให้ผลมาก ในเรื่องประสิทธิภาพ การประหยัดและการทุ่มแรงงาน แต่อย่างไรก็ตามก็คงยังจะต้องคำนึงถึงสิ่งอื่นเป็นพื้นฐานและส่วนประกอบของงานที่ทำด้วย อย่างในประเทศของเราประชาชนทำมาหาเลี้ยงตัวด้วยการกสิกรรมและการลงแรงทำงานเป็นพื้น การใช้เทคโนโลยีอย่างใหญ่โตเต็มรูปหรือเต็มขนาดในงานอาชีพหลักของประเทศย่อมจะมีปัญหา เช่นอาจทำให้ต้องลงทุนมากมายสิ้นเปลืองเกินกว่าเหตุ หรืออาจก่อให้เกิดการว่างงานอย่างรุนแรงขึ้น เป็นต้น ผลที่เกิดก็จะพลาดเป้าหมายไปห่างไกลและกลับกลายเป็นผลเสีย ดังนั้น จึงต้องมีความระมัดระวังมากในการใช้เทคโนโลยีที่ปฏิบัติงานคือ ควรพยายามใช้ให้พอเหมาะพอดีแก่สถานะของบ้านเมืองและการทำกินของราษฎรเพื่อให้เกิดประสิทธิผลด้วย เกิดความประหยัดอย่างแท้จริงด้วย ดังนั้นนายกรัฐมนตรีรับสนองพระบรมราชโองการโดยกำหนดนโยบาย Thailand 4.0 ของรัฐบาลที่มีต่อภาคการผลิตทางด้านการเกษตร มุ่งเน้นการขับเคลื่อนภาคเกษตรกรรมด้วยนวัตกรรมเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงจากการทำการเกษตรแบบดั้งเดิมไปสู่การเกษตรสมัยใหม่ ที่เน้นการบริหารจัดการและเทคโนโลยี (Smart Farming) โดยมีเป้าหมายเพื่อให้เกษตรกรมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ในขณะนี้ทั่วโลกกำลังเผชิญกับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอาการ อาทิ อุณหภูมิโลกสูงขึ้น ประสบภัยธรรมชาติบ่อยครั้ง เกิดภาระขาดแคลนอาหาร ระดับน้ำทะเลสูงขึ้น ส่งผลต่อสุขภาพจากโรคและแมลง ดังนั้นหากการผลิตพืชผลเศรษฐกิจของพื้นที่ภาคเหนือมีการทำลายสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุดก็จะเป็นการส่งเสริมการขาย เพิ่มศักยภาพในการส่งออกไปยังประเทศที่มีข้อกำหนดด้านสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ผลิตภัณฑ์เกษตรอินทรีย์และสินค้าเกษตรปลอดภัยที่สามารถพัฒนาและปรับปรุงกระบวนการผลิตให้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ตามกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์สินค้าเกษตรอินทรีย์และสินค้าเกษตรปลอดภัยในปัจจุบันมีการปนเปื้อนสารเคมีต่าง ๆ มากมายทั้งทางตรงซึ่งเกิดจากการใช้สารเคมีเอง หรือทางอ้อม อาทิเช่นการปนเปื้อนในแหล่งน้ำ เป็นสาเหตุทำให้สินค้าเกษตรอินทรีย์และสินค้าเกษตรอินทรีย์และเกษตรปลอดภัยขาดความน่าเชื่อมั่นจากผู้บริโภคและไม่สามารถทำการตลาดได้อย่างที่ควรจะเป็น กระแสการบริโภคอาหารปลอดภัย อาหารกรีน อาหารคลีน อาหารอินทรีย์จึงเริ่มเข้ามามีบทบาทมากขึ้น แต่การผลิตอาหารดังกล่าวต้องใช้ทั้งความเชี่ยวชาญ และความใส่ใจเป็นอย่างสูง ทำให้เกษตรกรจำนวนมากยังคงไม่สามารถเปลี่ยนแปลงการผลิตแบบเดิม ๆ มาเป็นการผลิตอาหารปลอดภัยได้ การยกระบบการเพาะปลูกพืชเพื่อผลิตสินค้าเกษตรอินทรีย์และสินค้าเกษตรปลอดภัยด้วยวัตกรรมและเทคโนโลยีการทำฟาร์มด้วยระบบการเกษตรแบบแม่นยำ (Precision Agriculture) และเทคโนโลยีการทำฟาร์มอัจฉริยะ (Smart Farming) ที่เหมาะสมกับบริบทเกษตรกรไทยด้วยการนำเทคโนโลยีสมัยใหม่อาทิเช่น เทคโนโลยีเซ็นเซอร์เพื่อการเกษตร เทคโนโลยี IOT ระบบควบคุมปัจจัยการเพาะปลูกอัตโนมัติ ระบบบันทึกข้อมูลฟาร์มอิเล็กทรอนิกส์และการตรวจสอบย้อนกลับที่มีความน่าเชื่อถือและแม่นยำ ระบบการเฝ้าติดตามแปลงเพาะปลูกเข้ามาบูรณาการเข้ากับการผลิตแบบดั้งเดิมที่เกษตรกรมีองค์ความรู้และความชำนาญอยู่ก่อนแล้ว ครอบคลุมทุกกระบวนการในห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) ตลอดจนการสร้างความสามารถในการแข่งขัน ในภาคเกษตรเน้นการเสริมสร้างฐานการผลิตการเกษตรให้เข้มแข็งและยั่งยืน เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของภาคเกษตร ส่งเสริมเกษตรกรรายย่อยให้ปรับไปสู่รูปแบบเกษตรกรรมที่ยั่งยืนที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและรวมกลุ่มเกษตรกรในการพัฒนาอาชีพ ตลอดจนการพัฒนาสินค้าเกษตรและอาหารที่มีศักยภาพในการแข่งขัน ที่ได้กล่าวมาข้างต้นสอดคล้องกับการขับเคลื่อนแนวทางด้านเกษตรอินทรีย์/เกษตรปลอดภัย ทั้งการพัฒนาระบบมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารที่เป็นที่ยอมรับในระดับสากล การส่งเสริมการผลิตสินค้าเกษตรและอาหารให้ได้คุณภาพมาตรฐานและความปลอดภัย จนนำไปสู่การขับเคลื่อนการผลิตสินค้าเกษตรอินทรีย์/เกษตรปลอดภัยอย่างจริงจัง รวมถึงการพัฒนาระบบการรับรองแบบชุมชนมีส่วนร่วม (PGS) ให้เป็นที่ยอมรับมากขึ้น โครงการนี้มุ่งเน้นการนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีตลอดจนองค์ความรู้ด้านกระบวนการเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจในระบบเกษตรปลอดภัย/อินทรีย์ คือพืชผัก นาข้าว จากผู้เชี่ยวชาญในมหาวิทยาลัยแม่โจ้ เพื่อสร้างต้นแบบการจัดการฟาร์มอย่างปราดเปรื่อง สำหรับเป็นศูนย์เรียนรู้ ถ่ายทอดเทคโนโลยีให้กับเกษตรกรในประเทศ ตลอดจนเป็นศูนย์ศึกษาวิจัยและพัฒนาระบบ smart farm เพื่อยกระดับระบบการเพาะปลูกให้มีความทันสมัยอยู่เสมอ สำหรับการเกษตรที่มีการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและระบบดิจิทัล นวัตกรรม รวมถึงเก็บข้อมูลการเกษตร การผลิตและการเพาะปลูกพืชที่เหมาะสม (Smart Farm) ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ของเกษตรกรและชุมชน ซึ่งมีวัตถุประสงค์การนำองค์ความรู้เทคโนโลยี IoT และนวัตกรรมด้านการทำการเกษตรสมัยใหม่มาช่วยแก้ไขปัญหา อีกทั้งยังสามารถเพิ่มขีดความสามารถในการทำงานสำหรับการดำรงชีวิตต่อไปได้ และเชื่อมโยงการจัดการเรียนการสอนแบบ Stem Education ซึ่งเป็นแนวทางการศึกษาที่ได้บูรณาการความรู้ระหว่างศาสตร์วิชาต่างๆเช่น ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ (Science) ความรู้ทางด้านเทคโนโลยี (Technology) ความรู้ทางด้านวิศวกรรม (Engineering) และความรู้ด้านคณิตศาสตร์ (Mathematics) รวมเข้าด้วยกัน แล้วนำเทคโนโลยีต่าง ๆ มาใช้ด้านการเกษตร กล่าวโดยสรุปจะเห็นได้ว่าการนำเทคโนโลยีการทำการเกษตรแบบแม่นยำ (Precision Agricultural) และฟาร์มอัจฉริยะ (Smart farming) ตลอดจนเครื่องจักรกลเกษตรสมัยใหม่มาใช้ในการผลิตสินค้าเกษตรอินทรีย์และสินค้าเกษตรปลอดภัยเป็นการตอบสนองนโยบาย Thailand 4.0 ของรัฐบาล สนับสนุนการมุ่งสู่ความสำเร็จด้วยการผสมผสานกับภูมิปัญญาชาวบ้าน เพื่อให้ได้สินค้าตามจำนวนที่ต้องการอย่างมีคุณภาพเป็นสิ่งที่จะช่วยแก้ปัญหาความมั่นคงด้านอาชีพเกษตรกรรมไทยอย่างยั่งยืน ซึ่งโครงการนี้จะเป็นการถ่ายทอดองค์ความรู้การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี IOT ทางการเกษตรจำนวน 2 องค์ความรู้ซึ่ง ประกอบด้วย 1. ระบบควบคุมการจ่ายน้ำแบบแม่นยำสำหรับการเกษตรสมัยใหม่ 2. ระบบบันทึกกระบวนการเพาะปลูกผักด้วยเทคโนโลยี Near Field Communication (NFC)