รายละเอียดโครงการ

โรคมาเลเรียในไก่ทำให้ไก่เนื้อและไก่ไข่มีอัตราป่วยและตายร้อยละ 80-90 โรคนี้พบบ่อยในไก่ที่เลี้ยงแบบปล่อยในประเทศไทยและประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พบบ่อยในฤดูฝน เป็นโรคที่นำโดยยุงที่ติดเชื้อโปรโตซัว โรคนี้เกิดจากการที่ยุงที่มีเชื้อดังกล่าวกัดไก่และปล่อยเชื้อเข้ากระแสเลือด ทำให้เม็ดเลือดแดงแตก ซีด หากไม่ได้รับการวินิจฉัยที่ถูกต้องและการรักษาที่เหมาะสมและทันเวลา ไก่มักจะตาย ไก่อาจจะแสดงอาการป่วยชัดเจนหรือมีเพียงอาการซึมเท่านั้นก็ได้ ทำให้วินิจฉัยได้ค่อนข้างยาก ถ้าไก่ที่ติดเชื้อมีเพียงอาการซึมลงแล้วตาย เมื่อชันสูตรซากจะพบหัวใจโต ตับและม้ามโตและเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลหรือดำ แต่ถ้าไก่แสดงอาการป่วยจะมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง ซึม กินอาหารน้อยลง หายใจหอบ ตัวซีด ท้องบวม มีเลือดซึมในตา ค่อยๆผอมลงและตาย ไก่ไข่ที่ป่วยด้วยโรคนี้จะมีอัตราการไข่ลดลง ไข่มีขนาดฟองเล็กลง เปลือกบางและแตกง่าย การตรวจพบเจอโรคนี้ในช่วงเริ่มต้นของอาการป่วยและให้การรักษาจะให้ผลการรักษาที่ดี ไก่สามารถหายเป็นปกติได้ภายใน 3-4 วัน การวินิจฉัยโรคมาเลเรียในไก่ในปัจจุบันทำโดยการย้อมฟิล์มเลือดบางด้วยสี Wright’s giemsa ซึ่งมีราคาถูก ทำได้รวดเร็ว แต่มีโอกาสเจอเชื้อน้อย และต้องทำโดยผู้ชำนาญการเท่านั้น ในปัจจุบันห้องปฏิบัติการวิจัยเพื่อส่งเสริมภูมิต้านทานในมนุษย์และสัตว์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้พัฒนาเทคนิค polymerase chain reaction (PCR) ที่สามารถตรวจหาสารพันธุกรรมของเชื้อโปรโตซัว Plasmodium gallinaceum ที่ก่อโรคมาเลเรียในไก่ได้ ซึ่งเทคนิคนี้มีความไวสูง ประหยัดเวลาและประหยัดค่าใช้จ่าย สามารถตรวจได้หลายตัวอย่างพร้อมกัน สามารถให้บริการตรวจตัวอย่างเลือดให้แก่เกษตรกรในจังหวัดเชียงใหม่และจังหวัดใกล้เคียง และสามารถรายงานผลกลับให้เกษตรกรได้ภายใน 3 วันทำการหลังจากที่ได้รับตัวอย่าง โครงการนี้สอดคล้องกับโครงการพระราชดำริ เรื่อง โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงห้วยเป้า อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ สอดคล้องกับโครงการพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.) ด้านโครงการพัฒนาด้านการเกษตร