รายละเอียดโครงการ

มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้ยึดถือแนวทางปฏิบัติทางด้านการเกษตรของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในด้านเกษตรกรรมยั่งยืน หรือเกษตรธรรมชาติ เป็นแนวปฏิบัติในการใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่ในไร่นาให้เกิดประโยชน์โดยสามารถลดอันตรายจากใช้สารเคมีในไร่นา เช่น การใช้ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก ปุ๋ยพืชสด การปลูกพืชหมุนเวียน ในปัจจุบัน มีการทดสอบวิธีการเกษตรกรรมยั่งยืนในพื้นที่ศูนย์สมเด็จ พระศรีนครินทราบรมราชชนนี จังหวัดเพชรบุรี ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขา หินซ้อนฯ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาพิกุลทองฯ ศูนย์การศึกษาพัฒนาห้วยฮ่องไคร้ ฯ เป็นต้น คาดว่าในอนาคตวิธีการดังกล่าวจะได้รับการยอมรับในหมู่เกษตรกรและ ผู้บริโภคในวงกว้างขึ้น(https://www.moac.go.th/king-dev_agri) ในการขับเคลื่อนงานโครงการพระราชดำริ สรุปประเด็นนโยบายด้านการเกษตร ของหน่วยงานในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยให้ ทุกหน่วยงานในสังกัด กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ให้ความสำคัญ และร่วมบูรณาการในการ ขับเคลื่อนการดำเนินงานโครงการพระราชดำริ ให้นำโครงการพระราชดำริ ไปต่อยอด ขยายผลในพื้นที่ใกล้เคียงหรือพื้นที่อื่น ๆ ในการแก้ไขปัญหาให้กับ เกษตรกร และ ให้นำหลักการของโครงการพระราชดำริไปใช้ในการแก้ไข ปัญหาให้กับเกษตรกรในระดับครัวเรือน (สป.กษ.) ในการขับเคลื่อนปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงด้านการเกษตร โดย จัดตลาด เศรษฐกิจพอเพียง จัดกิจกรรมพัฒนาศักยภาพเครือข่ายพิพิธภัณฑ์ กิจกรรม ขยายผลเครือข่ายพิพิธภัณฑ์ และยังส่งผล กิจกรรมเผยแพร่ขยายผลนวัตกรรมเกษตร เศรษฐกิจพอเพียง เพื่อเผยแพร่พระเกียรติคุณ พระอัจฉริยภาพ และสืบทอด พระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลย เดชมหาราช บรมนาถบพิตร ด้านการเกษตร โดยจัดกระบวนการถ่ายทอดองค์ ความรู้ ภูมิปัญญา นวัตกรรมเกษตรเศรษฐกิจพอเพียง ในงานตลาดเศรษฐกิจ พอเพียง ซึ่งสามารถจัดส่งเสริมการเรียนรู้และฝึกปฏิบัติเกษตรเศรษฐกิจ พอเพียง และการนำองค์ความรู้ด้านการเกษตรอินทรีย์ แก่นักเรียน นักศึกษา และประชาชนที่มาเรียนรู้และเข้าชมเข้าถึงองค์ความรู้ ทั้งนี้เพื่อเผยแพร่พระเกียรติคุณและพระอัจฉริยภาพในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิ เบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพิตร ทางด้านการเกษตร นวัตกรรม การเกษตรและหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (พกฉ.) (https://www.doa.go.th/th/wp-content/uploads) สืบเนื่องการผลิตพืชของไทยในปัจจุบันยังต้องพึ่งพาปัจจัยการผลิตของต่างประเทศ ซึ่งถ้ามองในแง่ของการช่วยให้ปริมาณผลผลิตเพิ่มขึ้นและมีคุณภาพตรงกับความต้องการของตลาด ก็ถือว่ายังไม่มีสิ่งใดมาตอบสนองความต้องการของเกษตรกรในจุดนี้ได้ แต่ถ้ามองในแง่ของผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและอันตรายต่อผู้ปฏิบัติงานตลอดจนผู้บริโภคแล้วก็ไม่มีใครปฏิเสธได้ถึงผลกระทบดังกล่าว แต่ปัญหาอยู่ที่เกษตรกรเองยังมีความเชื่อมั่นต่อปัจจัยการผลิตดังกล่าว ประกอบกับสภาพชีวิตความเป็นอยู่ในปัจจุบันที่เงินเป็นปัจจัยที่ 5 ในการดำรงชีวิต ทำให้เกษตรกรต้องพึ่งพาสิ่งที่สามารถตอบสนองต่อความต้องการได้อย่างรวดเร็ว การผลิตไม้ผลเพื่อการค้าในระบบการผลิตเกษตรเชิงพาณิชย์ ในรูปแบบเกษตรอุสาหกรรม ส่วนใหญ่ยังต้องพึ่งพาสารเคมีในการกำจัดศัตรูพืช และการบำรุงรักษาเพื่อเพิ่มปริมาณและคุณภาพของผลผลิต เกษตรกรยังดำเนิินการปรัับเปลี่่ยนระบบการผลิิตพืช ที่่ยีงต้้องพึ่่งพาการใช้้ปุ๋๋ยเคมีีและสารเคมีีกำจััดศััตรููพืืช ซึ่งงานต่อการจัดการ จนทำให้ลืมนึกถึงผลกระทบที่จะตามมาในระยะยาวทั้งคุณภาพชีวิต และผู้บริโภค ถึงแม้ลำไย จะเป็นไม้ผลเศรษฐกิจที่สำคัญ อีกพืชหนึ่งภายในประเทศ แต่ก็ยังมีพื้นที่ปลูกอยู่ทางจเขตภาคเหนือของไทย ได้แก่ เชียงใหม่ ลำพูน เชียงราย ลำปาง แพร่ น่าน และพะเยานอกจากนี้ยังมีการปลูกในภาคตะวันออก เช่น อำเภอสอยดาวและโป่งน้ำร้อน จังหวัดนนทบุรี ภาคกลางเช่น จังหวัดสมุทรสาคร สมุทรสงคราม ภาคตะวันออกเฉียงเหนือเช่น จังหวัดเลย หนองคาย และนครพนม ภาคใต้เช่น พัทลุง สงขลา และนครศรีธรรมราช เป็นต้น มีผลทำให้การแพร่กระจายของลำไยไปยังจังหวัดต่างๆแทบทุกจังหวัด ในปัจจุบันมีเกษตรกรชาวสวนจำนวนมากไม่น้อยประสบปัญหากับภาวการณ์ขาดทุน ทั้งๆที่ต้นลำไยติดผลเต็มต้น ทั้งนี้เนื่องจากผลผลิตที่ได้คุณภาพต่ำประกอบกับต้นทุนการผลิตสูง และสารเคมีตกค้างผลผลิตสูง ปัญหาดังกล่าวมักเกิดขึ้นในปีที่ลำไยออกดอกในฤดูกาลปกติ คือเก็บเกี่ยวเดือนกรกฎาคม – สิงหาคม ทำให้การผลิตออกสู่ตลาดในช่วงเวลาเดียวกัน ส่งผลให้ต้องจำหน่ายผลผลิตในราคาต่ำ นอกจากนี้ยังขาดแคลนแรงงานในการเก็บเกี่ยว ซึ่งปัญหาดังกล่าว ที่เกิดขึ้นสามารถเป็นทางเลือกให้กับเกษตรกร และเป็นแนวทางการผลิตลำไยอินทรีย์ที่มีคุณภาพื ด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีการผลิต เช่น การใช้โดรน การตัดแต่งลำไยทรงเตี้ย การผลิตลำไยคุณภาพด้ายเทคนิคการตัดแต่งผลผลิต การผลิตปุ๋ยอินทรีย์ไว้ใช้เอง เพื่อลดต้นทุนการผลิต มหาวิทยาลัยยังได้ลงนามความร่วมมือกับ GTZ และศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาคที่ 1 จัดตั้งหน่วยบริการจัดการสวนลำไย (Farm management) ซึ่งจัดขึ้นเพื่อปรึกษาและเป็นตัวกลางในการจัดตั้งกลุ่มเกษตรกรรายย่อยที่สนใจ การปรับปรุงการผลิตลำไยในพื้นที่ต่างๆ ทั้งนี้จึงมีการพัฒนาฟาร์มและต้นแบบแปลงสาธิตให้เป็นแหล่งดูงาน รวมถึงการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตลำไยในระบบเกษตรอินทรีย์ด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่ทันสมัย ซึ่งเป็นแนวทางแก้ไขให้เกษตรกรสามารถผลิตลำไยให้มีคุณภาพ และปลอดภัยต่อผู้บริโภค และยังเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ที่ดีขึ้นต่อไป