รายละเอียดโครงการ

จังหวัดเชียงใหม่เป็นจังหวัดทางภาคเหนือ มีพื้นที่ทั้งหมด 12,566,911 ไร่ แบ่งเป็นพื้นที่ทางการเกษตรจำนวน 1,854,294 ไร่ ได้แก่พื้นที่ปลูกข้าว 556,649 ไร่ พืชไร่ 251,129 ไร่ พืชผัก 111,084 ไร่ ไม้ผล 612,148 ไร่ ไม้ยืนต้น 92,276 ไร่ มีครัวเรือนเกษตรกร จำนวน 181,371 ครัวเรือน โดยมีพื้นที่เกษตรกรรมในเขตชลประทาน 419,479 ไร่ และพื้นที่เกษตรกรรมนอกเขต ชลประทาน 1,434,815 ไร่ ใน 25 อำเภอของจังหวัดเชียงใหม่ (https://www.opsmoac.go.th/chiangmai-dwl-files-441891791322) โดยจากการรายงานภาวะเศรษฐกิจเกษตรของจังหวัดเชียงใหม่ของสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรปี 2566 ที่ผ่านมาเห็นได้พบว่ามีการขยายตัวร้อยละ 0.3 เมื่อเทียบกับปี 2565 โดยปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อภาคการเกษตร ได้แก่ ปริมาณน้ำฝน สภาพอากาศ ปริมาณน้ำต้นทุนในแหล่งน้ำขนาดต่างๆ ที่เอื้อต่อการผลิตภาคการเกษตรของจังหวัดเชียงใหม่ อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่เป็นพื้นทางตอนใต้ของจังหวัดเชียงใหม่ตอนใต้ของจังหวัดเชียงใหม่ ที่มีวิถีชีวิตในการทำการเกษตร ได้แก่ การเพาะปลูกข้าว การทำสวนลำไย และการเลี้ยงวัว โดยตำบลนาคอเรือ ประกอบด้วย 9 หมู่บ้านและตำบลฮอด ประกอบด้วย 2 หมู่บ้านรวมทั้งสิ้นจำนวน 11 หมู่บ้าน เป็นพื้นที่ที่มีการใช้น้ำจากห้วยแม่ป่าไผ่สำหรับทำการเกษตร ซึ่งที่ผ่านมาประสบปัญหาขาดแคลนน้ำ โดยเฉพาะในช่วงฤดูแล้ง ทำให้ผลผลิตทางการเกษตรเสียหายและไม่ได้คุณภาพ เกษตรกรขาดรายได้ซึ่งส่งผลวัยแรงงานจำเป็นต้องเดินทางไปทำงานนอกพื้นที่ ด้วยเหตุนี้ทางกรมชลประทานจึงได้มีโครงการพัฒนาแหล่งน้ำโดยการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ป่าไผ่อันเนื่องมาจากพระราชดำริ เพื่อแก้ไขปัญหาให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งการดำเนินโครงการในลักษณะนี้มักก่อให้เกิดผลกระทบทั้งด้านบวกและด้านลบ โดยกระทบด้านลบเกิดในพื้นที่หัวงาน พื้นที่อ่างเก็บน้ำ ถนนเข้าหัวงาน และบ่อยืมดินซึ่งเป็นพื้นที่ที่ราษฎรใช้ประโยชน์ในการเป็นที่อยู่อาศัย ทำการเกษตร และอื่นๆ เมื่อนำพื้นที่ดังกล่าวมาใช้ในการดำเนินโครงการ จึงอาจจะส่งผลกระทบต่อแหล่งที่อยู่และที่ทำกิน และต่อเนื่องไปถึงสภาพเศรษฐกิจสังคมของราษฎรในพื้นที่ชลประทาน ในแง่ของการมีน้ำเพื่อการเกษตร เพื่อบรรเทาอุทกภัย เป็นแหล่งน้ำสำหรับทำประมง เป็นต้น ดังนั้นจึงมีความจำเป็นต้องดำเนินการติดตามตรวจสอบสภาพเศรษฐกิจ สังคม และความคิดเห็นของราษฎรที่อยู่ในเขตพื้นที่โครงการ เพื่อใช้เป็นข้อมูลในการวางแผนแก้ไขผลกระทบต่อสภาพเศรษฐกิจและสังคม และแนวทางในการพัฒนาชุมชนที่อยู่ในเขตพื้นที่โครงการได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป ในปีงบประมาณ 2567 ส่วนเศรษฐกิจสังคมและประเมินผลโครงการ สำนักบริหารโครงการ กรมชลประทาน มีหน้าที่รับผิดชอบในการติดตามตรวจสอบสภาพเศรษฐกิจและสังคม ตามแผนปฏิบัติการป้องกันแก้ไขและติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อม โครงการอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ป่าไผ่อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดเชียงใหม่ แต่ด้วยจำนวนบุคลากรและเวลาที่มีอยู่อย่างจำกัด จึงทำให้ไม่สามารถดำเนินการติดตามตรวจสอบสภาพเศรษฐกิจและสังคมของโครงการฯ ได้ตามข้อกำหนดของแผนฯ ดังกล่าว ดังนั้นส่วนเศรษฐกิจสังคมและประเมินผลโครงการ สำนักบริหารโครงการ กรมชลประทาน จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องจ้างบุคคล/สถาบันที่มีความชำนาญในการติดตามตรวจสอบและประเมินสภาพเศรษฐและสังคม ของครัวเรือนตัวอย่างในพื้นที่โครงการฯ ตามแผนการติดตามตรวจสอบสภาพเศรษฐกิจและสังคม ภายใต้แผนปฏิบัติการป้องกันแก้ไขและติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ของโครงการ ในการนี้ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและพยากรณ์ทางการเกษตร คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ดำเนินงานวิจัยและให้บริการวิชาการแก่สังคม ที่เกี่ยวข้องกับประเด็นทางด้านการเกษตร สังคม และสิ่งแวดล้อม และเป็นหน่วยงานที่มีประสบการณ์ในการสำรวจและประเมินโครงการทั้งภาครัฐและเอกชน อาทิการประเมินกึ่งกลางแผนแม่บทโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2560 – 2564) การประเมินความพึงพอใจต่อการให้บริการขององค์การบริหารส่วนตำบลในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ การจัดทำการรับฟังความคิดเห็นของประชาชนที่เกี่ยวข้อง กรณีการก่อสร้างปั้มน้ำมัน PT ลำพูน 7 เทศบาลตำบลศรีบัวบาน อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน โครงการสำรวจและประเมินความสัมพันธ์ การรับรู้ ความคิดเห็นของชุมชน ต่อการพัฒนาโครงการโรงไฟฟ้าชุมชนแม่แจ่ม อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่และการประเมินผลการจัดงานเกษตรแม่โจ้ 90 ปี เกษตร อาหาร สุขภาพ ดังนั้นศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและพยากรณ์ทางการเกษตร จึงได้จัดทำข้อเสนอโครงการสำรวจข้อมูลสภาพเศรษฐกิจและสังคม และจัดทำรายงานการติดตามตรวจสอบสภาพเศรษฐกิจและสังคมโครงการอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ป่าไผ่อันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อติดตามตรวจสอบถึงผลกระทบสถานภาพและการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจสังคมที่เกิดขึ้นทั้งทางบวกและทางลบ รวมถึงความคิดเห็นของประชาชนในพื้นที่ที่มีต่อการดำเนินการก่อสร้างดังกล่าวต่อไป