รายละเอียดโครงการ

วัฒนธรรมของไทย เป็นวิถีชีวิตของคนไทยในสังคมไทย เป็นแบบแผนของการประพฤติปฏิบัติที่ดีงาน และการแสดงออกถึงความรู้สึกนึกคิด ในสถานการณ์ต่างๆ ที่สมาชิกในสังคมไทยสามารถรู้ เข้าใจ ซาบซึ้ง ยอมรับ และใช้ปฏิบัติร่วมกันในสังคมไทย หนึ่งในวัฒนธรรมไทย คือ ประเพณีและพิธีทางศาสนาต่าง ๆ อันได้แก่ วิถีชีวิตที่ปฏิบัติในวันสำคัญต่าง ๆ โดยคณะผลิตกรรมการเกษตร ได้ตระหนักถึงความสำคัญและคุณค่าของวัฒนธรรม จึงได้จัดโครงการนี้ขึ้นเพื่อให้บุคลากรในหน่วยงาน และนักศึกษาได้ร่วมอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมล้านนาไทย โดยกำหนดกิจกรรมต่างๆ ภายใต้โครงการสืบสานประเพณีปีใหม่เมืองล้านนา คณะผลิตกรรมการเกษตร ประจำปี 2567 จำนวน 3 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรม 1) วันศุกร์ที่ 19 เมษายน 2567 บุคลากรและนักศึกษาจัดขบวนแห่เครื่องสักการะตามประเพณีล้านนา เพื่อนำไปร่วมพิธีดำหัวผู้อาวุโสและอธิการบดี มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ประจำปี 2567 ในโครงการสืบสานประเพณีปีใหม่เมืองล้านนา มหาวิทยาลัยแม่โจ้ กิจกรรม 2) ส่งเสริมให้บุคลากรใส่เสื้อพื้นเมืองอนุรักษ์วัฒนธรรมล้านนาไทย กิจกรรม 3) วันศุกร์ที่ 26 เมษายน 2567 คณะผลิตกรรมการเกษตร จัดกิจกรรม "สระเกล้าดำหัวผู้อาวุโส คณะผลิตกรรมการเกษตร ประจำปี 2567" บริเวณอาคารกล้วยไม้และไม้ดอกไม้ประดับ หรืออาคารเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินท์ ซึ่งเป็นกิจกรรมตามวิถีปฏิบัติของประเพณีปีใหม่เมืองของชาวล้านนาไทย เพื่อรวมใจบุคลากร นักศึกษา ศิษย์เก่าและบุคลากรอาวุโส ตลอดจนบุคคลภายนอกที่อยู่ในหน่วยงานพันธมิตรของคณะผลิตกรรมการเกษตร โดยจะจัดให้มีการทำบุญตักบาตร ตามวิถีความเชื่อชาวล้านนาเพื่อเพิ่มความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต กิจกรรมแข่งขันลาบเมือง แกงขนุน ซึ่งถือเป็นการถ่ายถอดองค์ความรู้การทำอาหารเมือง จากนั้นจัดพิธีสระเกล้าดำหัวผู้อาวุโส คณะผลิตกรรมการเกษตร ซึ่ง "การดำหัว" ในความหมายทั่วไปของชาวล้านนาไทยนั้น หมายถึง การ"สระผม" แต่ในพิธีกรรมโดยเฉพาะในประเพณีปีใหม่เมืองของทุก ๆ ปี หมายถึงการชำระสะสางสิ่งอันเป็นอัปมงคลในชีวิตให้หมดไป ด้วยการใช้น้ำส้มป่อยเป็นเครื่องชำระ พิธีกรรมดำหัวในประเพณีปี๋ใหม่เมืองล้านนา มี 3 กรณี คือ กรณี 1 ดำหัวตนเอง คือทำพิธีเสกน้ำส้มป่อยด้วยคำที่เป็นสิริมงคล เช่น "สัพพทุกขา สัพพภยา สัพพโรคาวินาสันตุ" แล้วใช้น้ำส้มป่อยลูบศีรษะ กรณีที่ 2 ดำหัวผู้น้อย เช่น ภรรยา บุตร หลาน อันเป็นพิธีกรรมต่อเนื่องจากกรณีแรก คือ ใช้น้ำส้มป่อยลูบศีรษะ ภรรยา บุตร หลาน หลังจากดำหัวตนเอง หรือการที่ตนเองรับน้ำส้มป่อย (ในกรณีที่สาม) มาลูบศีรษะตนเอง เสร็จแล้วสลัดใส่ศีรษะหรือลูบศีรษะผู้ที่มาดำหัวตนเอง กรณีที่ 3 ดำหัวผู้ใหญ่ อาจไปดำหัวด้วยตนเอง พาญาติสนิทมิตรสหายไปเป็นหมู่คณะ ดำหัวผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ เช่น ผู้อาวุโส บิดามารดา ครูบา อาจารย์ พระเถระ ผู้ทรงคุณวุฒิ เป็นต้น เครื่องดำหัว จะมีสิ่งของต่าง ๆ นอกจากน้ำส้มป่อย พานข้าวตอกดอกไม้แล้ว ยังมีเครื่องอุปโภคบริโภค ที่นิยมกันส่วนใหญ่จะเป็นผ้า เช่น ผ้าขะม้า เสื้อ ผ้าถุง ผ้าเช็ดหน้า ส่วนเครื่องบริโภคมักจะเป็นพืชผลทางการเกษตร เช่น ฟัก แฟง แตงโม กระเทียม หัวหอม มะเขือ สิ่งของประเภทผลไม้ตามฤดูกาล เช่น มะปราง มะม่วง มะพร้าว เป็นต้น เครื่องดำหัวต่าง ๆ ดังกล่าวนิยมใส่รวมกันใน "ชองอ้อย" (อ่าน-จองอ้อย) ปัจจุบันนิยมใส่ตระกร้าสานสวยงาม ซึ่งบุคลากรและนักศึกษาจะได้มีส่วนร่วมในการรักษาจารีต วิธีปฏิบัติตามวิถีวัฒนธรรมล้านนาไทยให้คงอยู่สืบไป