รายละเอียดโครงการ

จากปัญหาการลักลอบทิ้งขยะติดเชื้อในที่สาธารณะ สาเหตุส่วนหนึ่งเกิดจากเตาเผาขยะติดเชื้อของโรงพยาบาลบางแห่งไม่สามารถใช้การได้ ขาดงบประมาณในการซ่อมบำรุง และค่าเชื้อเพลิงที่ใช้ในระบบเผามีราคาแพง สำหรับเตาเผาขยะติดเชื้อขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีเพียง 13 แห่ง ก็เป็นเตาแบบเก่าที่ไม่สามารถเดินระบบได้เต็มประสิทธิภาพมีเพียง 2 แห่งเท่านั้นที่มีประสิทธิภาพ ส่วนเตาเผาขยะติดเชื้อขนาดใหญ่ของเอกชนมีเพียง 4 แห่ง ส่งผลให้โรงพยาบาลที่มีจำนวนกว่า 800 แห่ง ส่วนใหญ่ส่งขยะติดเชื้อให้บริษัทเอกชนนำไปกำจัดภายนอกโรงพยาบาล ร้อยละ 56 เผาด้วยเตาเผาในโรงพยาบาลร้อยละ 30 ส่งให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกำจัดร้อยละ 8 และอื่นๆ ร้อยละ 6 อีกทั้งยังพบแนวโน้มที่โรงพยาบาลจะส่งขยะติดเชื้อให้บริษัทเอกชนรับนำไปกำจัดมากขึ้น จากการสำรวจปริมาณขยะติดเชื้อโดยกระทรวงสาธารณสุขในปี 2555 พบว่า มีขยะติดเชื้อประมาณ 42,000 ตันต่อปี โดยแบ่งเป็นสถานบริการสาธารณสุขของรัฐ 28,000 ตัน และสถานบริการสาธารณสุขของเอกชน 14,000 ตัน ซึ่งขยะติดเชื้อที่กำจัดไม่ถูกวิธีจะแพร่กระจายเชื้อโรคและส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชน เช่น โรคท้องร่วง โรคพยาธิ เชื้ออหิวาตกโรค ไทฟอยด์ โรคบิด บาดทะยัก ไวรัสตับอักเสบ และโรคเอดส์ กรมอนามัยจึงร่วมกับกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กรมควบคุมมลพิษแก้ไขการลักลอบทิ้งขยะติดเชื้อในที่สาธารณะ โดยให้สำนักอนามัยสิ่งแวดล้อมจัดการประชุมสาธารณสุขรวมใจท้องถิ่นต้านภัยมูลฝอยติดเชื้อ เพื่อควบคุมกำกับปริมาณขยะติดเชื้อในประเทศไทยให้เป็นระบบ นอกจากนี้นโยบายของรัฐบาลในขณะนี้ ได้มียุทธศาสตร์การพัฒนาศูนย์กลางบริการด้านสุขภาพ (Medical Hub) โดยกำหนดแนวทางการพัฒนา Medical Hub เป็น 4 ด้านคือ 1.เป็นศูนย์กลางบริการเพื่อส่งเสริมสุขภาพ Wellness Hub ที่เป็นการบริการอย่างครบวงจร 2.เป็นศูนย์กลางบริการสุขภาพ Medical Service Hub ที่ต่อยอดกับระบบสปา ระบบการทำงานเพื่อสร้างสุขภาพ รวมถึงการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ซึ่งถือเป็นจุดแข็งของประเทศไทยและเป็นจุดหนึ่งที่หลายประเทศเข้ามาใช้บริการ 3.เป็นศูนย์กลางการศึกษา วิชาการและงานวิจัย Academic Hub ที่เกี่ยวกับสุขภาพ และ 4.เป็นศูนย์กลางยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ Product Hub ซึ่งจะเห็นได้ว่าแนวโน้มของมูลฝอยติดเชื้อจะยิ่งมีมากขึ้น ดังนั้นเพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมกับปัญหาที่จะเกิดขึ้นในอนาคต จึงควรมีการศึกษาวิจัยการทำลายมูลฝอยติดเชื้อที่เกิดขึ้นให้ถูกวิธี วิธีการทำลายมูลฝอยติดเชื้อนั้น โดยหลักการแล้ว ก่อนอื่นก็ต้องฆ่าเชื้อเสียก่อน เพื่อไม่ให้เชื้อแพร่กระจายไปสู่แหล่งชุมชนในบริเวณแหล่งกำจัดขยะ วิธีกำจัดเชื้อนั้นมี 3-4 วิธี ขึ้นอยู่กับอันตรายของมูลฝอยนั้น ได้แก่ การเผา เพื่อเป็นการทำลายเชื้อให้หมดไป เมื่อเผาเสร็จแล้ว ถ้ามีเถ้าเหลือก็ต้องเอาขี้เถ้าไปกำจัดต่อ การอบไอน้ำเป็นการฆ่าเชื้อโรค ด้วยการนึ่ง วิธีนี้จะมีมูลฝอยเหลือในปริมาณเท่าเดิมหรือมากกว่า เนื่องจากได้รับความชื้นจากไอน้ำ การใช้สารเคมี และการใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า หรือไมโครเวฟ การใช้เตาเผามูลฝอยติดเชื้อของสถานพยาบาลต่างๆ ที่ใช้อยู่ในขณะนี้ยังไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร เนื่องจากมีขนาดไม่เพียงพอ การเผาไหม้ไม่สมบูรณ์ มีการชำรุดหรือใช้งานไม่ได้บ่อยครั้ง มีการร้องเรียนของประชาชนเนื่องจากมีกลิ่นและควันรบกวนจากเตาเผา สำหรับการทำลายเชื้อของมูลฝอยติดเชื้อด้วยไอน้ำ เป็นการใช้ไอน้ำร้อนภายในถังแรงดัน (มักเรียกว่า Steam Sterilizer หรือ autoclave หรือ retort) ซึ่งเป็นวิธีการใหม่ที่เริ่มมีการนำมาใช้ในประเทศไทยเพราะไม่เกิดมลพิษทางอากาศ แต่มูลฝอยติดเชื้อที่ผ่านการทำลายเชื้อแล้วควรนำไปทำการบดย่อยเพื่อแปรสภาพ ไม่ให้เป็นที่น่ารังเกียจต่อผู้พบเห็น จากการทำงานวิจัยเกี่ยวกับมูลฝอยติดเชื้อมาอย่างต่อเนื่องจึงเห็นว่าถ้ามีการนำมูลฝอยติดเชื้อที่ย่อยแล้วมาอัดเป็นแท่งเชื้อเพลิง ก็จะทำให้มูลฝอยติดเชื้อที่ย่อยแล้วมีปริมาตรลดลงทำให้ใช้พื้นที่เก็บลดลง การเก็บง่ายขึ้นโดยสามารถจัดเรียงแท่งเชื้อเพลิงได้ และยังสามารถนำไปจำหน่ายให้แก่โรงผลิตปูนซีเมนต์ได้ โดยขณะนี้มีโรงผลิตปูนซีเมนต์รับซื้อในราคาตันละประมาณ 4,000 บาท เพื่อนำไปเป็นเชื้อเพลิงในการเผา โดยการเผาในลักษณะนี้จะเกิดมลพิษทางอากาศน้อยเพราะเผาในอุณหภูมิห้องเผาสูงประมาณ 1400oC จะเห็นได้ว่าถ้าสามารถทำได้ดังที่กล่าวมาแล้วจะทำให้มูลฝอยติดเชื้อถูกกำจัดจดหมดที่แหล่งกำเนิด นอกจากจะไม่ต้องทิ้งมูลฝอยติดเชื้อแล้วยังได้พลังงานหมุนเวียนอีกด้วย