รายละเอียดโครงการ

แนวโน้มการท่องเที่ยวของประเทศไทยมีการเติบโตในทิศทางบวก นักท่องเที่ยวส่วนหนึ่งให้ความสนใจกับการเดินทางไปสัมผัสความจริงแท้ดั้งเดิมของพื้นที่ต่างๆ ในไทยเพิ่มมากขึ้น การท่องเที่ยวไม่ได้กระจุกตัวอยู่ในเมืองใหญ่ หากมีการกระจายตัวสู่ชุมชนส่งผลให้ท้องถิ่นหลายแห่งตั้งรับการมาถึงของนักท่องเที่ยว นำการท่องเที่ยวมาเป็นเครื่องมือในการพัฒนาเศรษฐกิจและคุณภาพชีวิต ขณะเดียวกันภาครัฐยังให้ความสำคัญกับการท่องเที่ยวโดยชุมชนมากขึ้น มีการประกาศให้การท่องเที่ยววิถีไทยเป็นวาระแห่งชาติ มีการจัดทำแผนยุทธศาสตร์การท่องเที่ยวโดยชุมชนอย่างยั่งยืน ซึ่งถือเป็นแผนยุทธศาสตร์การท่องเที่ยวฉบับแรกของประเทศไทยที่มุ่งเน้นการพัฒนาในระดับชุมชน เป็นหลักเพื่อให้เกิดการกระจายประโยชน์จากการท่องเที่ยวไปสู่เศรษฐกิจฐานรากอย่างแท้จริง โดยมีวิสัยทัศน์ว่า “การท่องเที่ยวโดยชุมชนของไทย พัฒนาสู่สากลอย่างมีเอกภาพบนฐานการรักษา และจัดการทรัพยากรชุมชนอย่างยั่งยืนสู่ชุมชนแห่งความสุข” การท่องเที่ยวโดยชุมชน (Community Based Tourism) เป็นรูปแบบหนึ่งของการจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวที่มุ่งสร้างพลังให้ชุมชน โดยให้อำนาจแก่ชุมชนท้องถิ่นซึ่งเป็นเจ้าของทรัพยากรการท่องเที่ยวได้บริหารจัดการ ดำเนินงาน นำเสนอประเพณีท้องถิ่น วิถีชีวิต อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรม และส่งเสริมให้เกิดความเท่าเทียมและเป็นประโยชน์ร่วมกัน เพื่อความเป็นอยู่ที่ดีของคนในชุมชน รวมถึงเศรษฐกิจสังคมและสิ่งแวดล้อม เป็นการให้บริการสินค้าและบริการให้แก่นักท่องเที่ยวที่มาเยี่ยมเยือน โดยมีหลักการสำคัญของการท่องเที่ยวโดยชุมชน ดังนี้ 1) ชุมชนเป็นเจ้าของ 2) ชาวบ้านเข้ามามีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทางและตัดสินใจ 3) ส่งเสริมความภาคภูมิใจในตนเอง 4) ยกระดับคุณภาพชีวิต 5) มีความยั่งยืนทางด้านสิ่งแวดล้อม 6) ชุมชนยังคงเอกลักษณ์และวัฒนธรรมท้องถิ่น 7) ก่อให้เกิดการเรียนรู้ระหว่าง คนต่างวัฒนธรรม 8) เข้าใจและเคารพในวัฒนธรรมที่แตกต่างและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ 9) เกิดผลตอบแทนที่เป็นธรรมแก่คนท้องถิ่น และ 10) มีการกระจายรายได้ สู่สาธารณประโยชน์ของชุมชน ชุมชนท้องถิ่นในชนบทกลายเป็นหมุดหมายใหม่สำหรับนักท่องเที่ยวผู้อยากสัมผัสวิถีวัฒนธรรมของชาวบ้านอย่างแท้จริง "การท่องเที่ยวโดยชุมชน” ถือเป็นทิศทางใหม่ที่สำคัญต่อการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน โดยมีชุมชนท้องถิ่นเป็นศูนย์กลางในการกำหนดทิศทาง คิดค้นกิจกรรม และนำมาสู่การพัฒนาคน เศรษฐกิจ วัฒนธรรม และสังคม ทั้งยังเป็นสะพานเชื่อมระหว่างชุมชนกับนักท่องเที่ยวในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิถีชีวิต เข้าใจความต่างทางวัฒนธรรม สร้างความภาคภูมิใจ หวงแหน สืบทอดและรักษาวิถีวัฒนธรรมที่เป็นอัตลักษณ์ชุมชนของคนในท้องถิ่น รวมทั้งยังเกิดการจ้างงานในชุมชน เกิดการกระจายรายได้ไปสู่ชุมชน และลดปัญหาการอพยพย้ายถิ่น ยุทธศาสตร์ชาติตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (2566-2570) มีวิสัยทัศน์ “ประเทศไทย มีความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน เป็นประเทศพัฒนาแล้วด้วยการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” ซึ่งได้มีการออกแบบมาจากฐานคิดรวม 4 ประการ 1) เศรษฐกิจพอเพียง 2) ความสามารถในการที่จะล้มแล้วลุกให้ไว เดินไปข้างหน้าให้ได้ 3) เป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืนของสหประชาชาติ และ 4) การพัฒนาเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน เศรษฐกิจสีเขียว โดยเป้าหมายหลักของแผนฯ ฉบับที่ 13 ได้กำหนดหลัก 5 ประการ 1) การปรับโครงสร้างการผลิตสู่เศรษฐกิจฐานนวัตกรรม 2) การพัฒนาคนสู่โลกยุคใหม่ 3) การมุ่งสู่สังคมแห่งโอกาสและความเป็นธรรม 4) การเปลี่ยนผ่านการผลิตและการบริโภคไปสู่ความยั่งยืน และ 5) การเสริมสร้างความสามารถของไทยในการรับมือกับความเสี่ยงและการเปลี่ยนแปลงภายใต้โรคอุบัติใหม่ ในส่วนของมหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ ซึ่งเป็นหน่วยงานหนึ่งภายใต้มหาวิทยาลัยแม่โจ้ โดยมหาวิทยาลัย ได้กำหนดเส้นทางยุทธศาสตร์การพัฒนา ที่สอดคล้องกันกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติในด้านการเกษตร มุ่งสู่การเป็นมหาวิทยาลัยเกษตรอินทรีย์ คือ เป็นการเกษตรที่เคารพและเป็นมิตรกับธรรมชาติลด ละ เลิกการใช้สารเคมี มีการใช้เทคโนโลยีอย่างถูกต้องและรับผิดชอบ ในด้านกายภาพ ชุมชน และสิ่งแวดล้อม การมุ่งสู่การเป็นมหาวิทยาลัย สีเขียว โดยการปรับปรุงโครงสร้างทางกายภาพ และรักษาสภาพแวดล้อมของมหาวิทยาลัยและชุมชน ให้มีความสมดุลกับธรรมชาติตามเศรษฐกิจพอเพียง (Sufficiency Economy) เป็นแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร โดยเป็นแนวทางการพัฒนาที่ตั้งอยู่บนพื้นฐาน ทางสายกลาง ความไม่ประมาท ไม่ฟุ่มเฟือย คำนึงถึงความพอประมาณ ความมีเหตุผล การสร้างภูมิคุ้มกันให้ตัวเอง ตลอดจนการใช้ความรู้และคุณธรรมเป็นพื้นฐานในการดำรงชีวิต โดยมีใจความสำคัญคือสติ ปัญญา และความเพียร ซึ่งเป็นบันไดสู่ความสุขในการดำเนินชีวิตอย่างแท้จริง บ้านทุ่งศรี หมู่ที่ 3 ได้รับเลือกให้เป็น 1 ใน 32 หมู่บ้านที่เข้าร่วมโครงการพัฒนาศักยภาพชุมชนการท่องเที่ยว สะท้อนถึงวิถีชีวิตและศิลปวัฒนธรรมของชุมชน หรือโครงการหมู่บ้านท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว สร้างความประทับใจแก่นักท่องเที่ยวและผู้มาเยือนจนถึงปัจจุบัน กิจกรรมในหมู่บ้านมีจุดเรียนรู้ที่สามารถเรียนรู้ แบบ New Normal ของนักท่องเที่ยว เช่น ฐานบ้านดอกไม้จากใยบัว ,ฐานบ้านขยะ 3R , ฐานบ้านห่มดินฯ , ฐานบ้านตัดตุง , ฐานธนาคารเดินได้ , ชมนิทรรศการการท่องเที่ยววิถีชุมชน และมีจุดชมวิวเช็คอินต่างๆ ที่สร้างความประทับใจ แก่นักท่องเที่ยว โดยในหมู่บ้านมีการรวมกลุ่มและศูนย์การเรียนรู้ที่สำคัญ ๆ หลากหลาย ได้แก่ ผลิตภัณฑ์ดอกไม้จากใยบัว, ผลิตภัณฑ์ขยะรีไซเคิล, น้ำหมักมูลไส้เดือน,น้ำหมักจุลินทรีย์,ส้มโอ, ยาสีฟันสมุนไพร, ผลิตภัณฑ์ผ้าย้อมสีธรรมชาติและอื่น ๆ ภายใต้การท่องเที่ยวและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ กลุ่มสมาชิกต้องมีความรู้และความเข้าใจในการวิเคราะห์และคำนวณต้นทุนผลิตภัณฑ์ รวมทั้ง การอธิบายถึงกระบวนการ และขั้นตอนการผลิตของผลิตภัณฑ์ชุมชนเพื่อให้ผู้บริโภคมีความเข้าใจในเอกลักษณ์ของผลิตภัณฑ์ที่แตกต่างจากผลิตภัณฑ์ชุมชนอื่นให้แก่นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และชาวต่างชาติ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ ในฐานะเป็นหน่วยงานของรัฐที่มีพันธกิจในการจัดการเรียน การสอน วิจัย และบริการวิชาการเพื่อพัฒนาท้องถิ่น ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยว โดยชุมชนให้มีศักยภาพมากยิ่งขึ้น โดยการส่งเสริมให้ชุมชนนำมรดกภูมิปัญญา วิถีชีวิต วัฒนธรรมและประเพณี ของแต่ละชุมชนซึ่งเป็นทุนทางวัฒนธรรมดั้งเดิม มาเพิ่มมูลค่า สร้างความเข้มแข็งและรายได้ให้แก่ชุมชนในรูปแบบการท่องเที่ยว ซึ่งจะช่วยยกระดับเศรษฐกิจของชุมชน ทำให้ชุมชนมีความเข้มแข็ง สามารถพึ่งตนเองได้ และมีการจัดการทรัพยากรอย่างยั่งยืน จึงได้เสนอโครงการส่งเสริมศักยภาพการท่องเที่ยวและผลิตภัณฑ์ชุมชน ตำบลทุ่งศรี อำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่ โดยน้อมนำศาสตร์พระราชา “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” มาเป็นแนวทางในการดำเนินกิจกรรมบริการวิชาการ อีกทั้งโครงการมีการบูรณาการกับการเรียนการสอน เพื่อเสริมสร้างประสบการณ์ในการเรียนการสอนให้แก่นักศึกษา