รายละเอียดโครงการ

ปัจจุบันสภาพปัญหาด้านความเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศ และการปรับเปลี่ยนระบบการทำการเกษตรที่เน้นที่มุ่งเน้นการทำการเกษตรแบบอุตสาหกรรมแทนการเกษตรแบบยังชีพกำลังมีผลกระทบโดยตรงกับการทำเกษตรกรรมในประเทศไทยและประเทศในภูมิภาคอาเซียนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยเกษตรกรจะต้องผลิตผลผลิตให้ได้ปริมาณที่มากและมีคุณภาพมาตรฐานเป็นที่ยอมรับจากโรงงานอุตสาหกรรมและผู้บริโภค ตัวอย่างสำคัญ คือ ข้าวราคาตกต่ำ เป็นปัญหาอย่างมากในปี 2564 เนื่องจากต้นทุนการผลิตที่สูง ไม่ต่ำกว่า 7,000 บาทต่อไร่ และ ผลผลิตที่ได้ต่ำ เพียง 500 กก.ต่อไร่ (ข่าวมติชน ออนไลน์: 10 พย.2564) การแก้ปัญหาเร่งด่วนในรูปแบบหนึ่ง คือการควบคุมต้นทุนปัจจัยการเพาะปลูกให้คงที่หรือลดน้อยลงเพื่อการแข่งขันทางด้านการตลาด โดยเฉพาะการแข่งขันสินค้าเกษตรกับกลุ่ม Asian Economic Community: AEC ซึ่งกำหนดให้มีการยกเว้นภาษีสินค้าบางชนิดให้กับประเทศสมาชิก โดยเฉพาะสินค้าทางด้านผลิตภัณฑ์เกษตร ดังนั้น การทำการเกษตรแบบเดิมที่เคยทำกันมาอาจจะไม่สอดคล้องกับสภาพการณ์ในยุคปัจจุบันที่มุ่งเน้นในเรื่องการพัฒนาเกษตรให้เพียงพอและเป็นวัตถุดิบสู่ครัวโลก ประกอบกับวิสัยทัศน์เชิงนโยบายของรัฐที่ต้องการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศจากเศรษฐกิจแบบเดิมไปสู่เศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรม ตามนโยบาย ประเทศไทย ๔.๐ เพื่อให้ประเทศไทยหลุดจากกับดักกลุ่มประเทศรายได้ปานกลางไปสู่กลุ่มประเทศที่มีรายได้สูง ซึ่งประกอบด้วย 5 ด้าน ได้แก่ เทคโนโลยีด้านอาหาร เทคโนโลยีด้านสุขภาพ เทคโนโลยีด้านระบบการทำงานอัตโนมัติ เทคโนโลยีด้านดิจิตอล และเทคโนโลยีด้านวัฒนธรรม ในโครงการนี้เน้นด้านเทคโนโลยีด้านดิจิตอล ซึ่งประกอบไปด้วยเทคโนโลยีด้านการเงิน เทคโนโลยีพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ การให้บริการอิเล็กทรอนิกส์ และการศึกษาผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ ในด้านเทคโนโลยีพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์มีความสัมคัญอันดับต้นๆ ในการสร้างฐานเศรษฐกิจจากภาคธุรกิจ ตัวอย่างของพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ที่ประสบความสำเร็จได้แก่ Lazada.com และ Shoppee.com และยังรวมถึงนักธุรกิจรายย่อยที่ใช้สื่อสังคมออนไลน์ในการทำธุรกิจเพื่อสร้างรายได้ ในการประสบความสำเร็จในการทำพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์นั้นไม่ได้มีองค์ประกอบด้านเทคโนโลยีอย่างเดียว แต่ยังมีองค์ประกอบอย่างอื่นที่สำคัญได้แก่พื้นฐานการตลาด 4P, Marketing Mix, แบนด์, และการเล่าเรื่องรวมสินค้า (Story Telling) พื้นฐานการใช้เครื่องมือที่เหมาะสมกับพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์เช่น เครื่องมือสังคมออนไลน์ (Social Network) เรียกว่าการตลาดสังคมออนไลน์ (Social Network Marketing) ตัวอย่างเครื่องมือที่นิยมใช้ปัจจุบันได้แก่ Facebook, Google+, และ Line Official ทั้งนี้เพื่อให้ผู้ประกอบการภาคการเกษตรสามารถทำการตลาดออนไลน์นั้นไม่ต้องใช้เงินลงทุนสูง และเกิดความน่าเชื่อถือในการตรวจสอบย้อนกลับ และทำให้เกิดเครือข่ายด้านสินค้าเกษตรเพื่อให้เกิดพันธกิจทางธุรกิจเพื่อต่อรองและขยายด้านการขายกับผู้บริโภครายใหญ่ได้ ปัจจุบันเครื่องมืออำนวยความสะดวกในการพัฒนาการตลาดออนไลน์จึงส่งผลให้มีจำนวนข้อมูลปริมาณมหาศาลในเครื่อข่ายอินเทอร์เน็ต สิ่งที่ตามมาคือผู้ซื้อ หรือผู้บริโภคไม่สามารถทำความเข้าใจข้อมูลได้ง่าย ดังนั้น ในโครงการนี้จึงนำหลักการ Neuro Marketing มาเพิ่มประสิทธิภาพในการทำการตลาดออนไลน์ซึ่งหลักการของ Neuro Marketing ใช้หลักการปรับเปลี่ยนข้อมูลให้ตรงกับความต้องการของสมองผู้บริโภคมากสุด เพื่อลดขั้นตอนการตัดสินใจซื้อ หรือใช้บริการ โดยหลักการพื้นฐานประกอบด้วย 3 ส่วน คือ การเข้าใจสมอง การเข้าในสิ่งเร้า และกระบวนการนำข้อมูลเข้าสู่สมอง ด้วยเทคโนโลยีนี้ทำให้ผู้บริโภคสามารถเข้าใจ จดจำแบรนด์ และเข้าใจเรื่องราวของสินค้าได้อย่างง่ายดาย ถ้าเราจะเพิ่มช่องทางการจำหน่ายให้เพิ่มขึ้นนั้น นอกจากนี้ สมรรถภาพในการผลิตหรือแปรรูปผลิตภัณฑ์ ของผู้ประกอบการธุรกิจเกษตรในชุมชนไทยส่วนใหญ่แล้วจะเหมือนกันหรือคล้ายคลึงกันมาก โดยพัฒนามาจากภูมิปัญญาเดียวกัน จะมีการผลิตเฉพาะ ชุมชนหรือผลิตสินค้าพิเศษที่โดดเด่นแตกต่างโดยสิ้นเชิง จากหมู่บ้านอื่นหรือถิ่นอื่นน้อยมาก ซึ่งการมีผลิตภัณฑ์ ชุมชนเพื่อจำหน่ายเป็นสินค้าของแต่ละพื้นที่ที่คล้ายคลึงกัน มากนี่เอง ส่งผลลบต่อการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน เพราะ ไม่มีความเฉพาะ (Unique) ที่สามารถดึงดูดผู้บริโภคได้ ทั้งนี้ การแก้ไขในประเด็นปัญหาดังกล่าวว่า ควรหาอัตลักษณ์ของสินค้าเพื่อสร้างเป็นจุดขาย วิสาหกิจชุมชนที่มุ่งเน้นพัฒนา ผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพเพียงอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอ หากมีการสร้างอัตลักษณ์ของสินค้าเอง หรือเรื่องราว ในผลิตภัณฑ์หรือแหล่งผลิต ก็สามารถเป็นแนวทาง ที่ทำให้ผลิตภัณฑ์เป็นที่สนใจได้มากขึ้น “อัตลักษณ์” หรือ “เอกลักษณ์” จึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะ ขาดไม่ได้ในตัวผลิตภัณฑ์หรือสินค้า โดยเฉพาะผลิตภัณฑ์ หรือสินค้าชุมชนที่จะต้องหาความแตกต่าง สร้างความน่าสนใจ ก่อให้เกิดความรู้สึกน่าค้นหาแก่ผู้บริโภคให้ได้ อันจะนำไปต่อยอดสู่การสร้างและสื่อสารแบรนด์ของผลิตภัณฑ์สินค้า นั้นๆ ให้เป็นที่สนใจแก่ผู้บริโภคอย่างมั่นคงและยั่งยืน จากความสำคัญและความจำเป็นของหลักการด้านเทคโนโลยีดิจิทัลข้างต้น คณะทำงานโครงการ สร้างและพัฒนาผู้นำเกษตรกรอินทรีย์รุ่นใหม่ คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ (งบประมาณปี 2561-2563) จึงมีความต้องการที่จะพัฒนาสมรรถนะผู้นำเกษตรกรอินทรีย์รุ่นใหม่สู่ผู้ประกอบการธุรกิจเกษตรดิจิทัล สำหรับเครือข่าย/ศิษย์เก่าโครงการสร้างและพัฒนาผู้นำเกษตรกรอินทรีย์รุ่นใหม่