รายละเอียดโครงการ

ปัจจุบันทั่วโลกกำลังประสบปัญหายิ่งใหญ่อันเดียวกัน คือ การสูญเสียความสมดุลทางธรรมชาติก่อให้เกิดอุทกภัย ภัยแล้ง ฝนตกไม่ตรงฤดูกาล มลภาวะในสภาพแวดล้อมทั้งในดิน แหล่งน้ำและบรรยากาศ การเกิดสภาวะเรือนกระจกที่ส่งผลต่อสภาวะโลกร้อน กำลังเป็นที่ตื่นตัวอยู่ ณ ขณะนี้ด้วยเหตุสำคัญจากการกระทำของคนเรานี้เอง สภาวการณ์เหล่านี้มิได้เกิดผลกระทบต่อมนุษย์เท่านั้นแต่ทั้งพืชและสัตว์ต่างก็ได้รับผลกระทบไม่แพ้กัน พืชกลุ่มกล้วยไม้หลายชนิดกำลังเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ในธรรมชาติจากการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมแหล่งที่อยู่อาศัย การบุกรุกป่า การเก็บออกจากป่า ทั้งเพื่อการค้า เพื่อการสะสม เพื่อการปลูกเลี้ยงเป็นไม้ประดับ ทำให้กล้วยไม้ในป่าธรรมชาติลดจำนวนลงเรื่อยๆ ตลอดมา และอาจสูญพันธุ์ได้ในที่สุด บ้านปงไคร้ ตั้งอยู่ที่ตำบลโป่งแยง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ เป็นหมู่บ้านที่อยู่ในกลุ่มการท่องเที่ยวโดยชุมชน มีชาวบ้านรวมกลุ่มกันคอยให้คำแนะนำการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ โดดเด่นในเรื่องของพื้นที่ ที่เป็นแหล่งต้นน้ำที่สำคัญ มีป่าชุมชน มีจุดชมวิวสวยๆ มีที่พักแสนสบาย และอาหารพื้นบ้านแสนอร่อย และที่สำคัญกว่า คือการที่หมู่บ้านปงไคร้แห่งนี้ เป็นหมู่บ้านที่เป็นแหล่งเพาะพันธุ์กล้วยไม้มากหมายหลากหลายชนิดโดยเฉพาะพันธุ์กล้วยไม้ชื่อฟ้ามุ่ย เป็นดอกกล้วยไม้เฉพาะถิ่น สามารถพบเห็นได้ที่ป่าชุมชน หมู่บ้านปงไคร้เท่านั้น ด้วยสภาพภูมิอากาศที่เหมาะสม ทำให้ฟ้ามุ่ย เป็นดอกกล้วยไม้ที่หาดูได้ยาก ด้วยเหตุผลนี้ ชาวบ้านปงไคร้จึงได้เรียนรู้ วิธีการเพาะปลูกกล้วยไม้ฟ้ามุ่ย ไม่ให้สูญหายไปจากประเทศไทย ประเทศไทยมีกล้วยไม้ไทยที่มีความหลากหลายทางพันธุกรรมจึงต้องให้ความสำคัญในการจัดการรวบรวมชนิดกล้วยไม้ไทย เพื่อใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนสามารถนำมาใช้ในการปรับปรุงพันธุ์ และบางชนิดให้คุณค่าทางสมุนไพรเภสัชกรรมและเครื่องหอม กล้วยไม้ไทยเป็นดอกไม้ทางเศรษฐกิจเป็นสินค้าส่งออกที่สำคัญของประเทศ กล้วยไม้มีหลากหลายชนิดและสายพันธุ์และมีการพัฒนาพันธุกรรม เพื่อเพิ่มมูลค่าของกล้วยไม้ไทยและเป็นการสร้างนวัตกรรมใหม่ให้มีคุณภาพให้ดีขึ้นได้ แต่อย่างไรก็ตามชนิดกล้วยไม้ไทยได้สูญหายไป ถ้าไม่มีการรวบรวมชนิดกล้วยไม้ไทยและขยายพันธุ์เพื่อให้ชนรุ่นหลังได้เห็นและสามารถนำมาขยายพันธุ์ เพื่อทำให้เกิดสายพันธุ์ใหม่ได้ จึงทำให้มีการพัฒนาระบบการปลูกเลี้ยงและการเพิ่มศักยภาพการผลิตในการสกัดกลิ่นหอมของกล้วยไม้ไทยพันธุ์แท้บางชนิดเพื่อการนำไปใช้ประโยชน์และการอนุรักษ์ การจัดทำโครงการโดยการมีส่วนร่วมของเกษตรกรในพื้นที่บ้านปงไคร้ ตำบลโป่งแยง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อเป็นการส่งเสริมและถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับการนำกล้วยไม้ เพื่อนำไปทำผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางอย่างง่าย เพื่อสร้างรายได้เสริมให้แก่ครัวเรือนเกษตรกรและผู้เกี่ยวข้องจะได้นำความรู้และทักษะที่ได้จากการเข้าร่วมตามโครงการนี้นำไปใช้ประโยชน์ ดังนั้นการดำเนินงานตามโครงการนี้จึงเป็นเรื่องที่น่าสนใจและมีความสำคัญสำหรับการพัฒนาและส่งเสริม ซึ่งจะเป็นการสร้างรายได้ของครัวเรือนเกษตรกร รวมทั้งเกษตรกรที่ร่วมโครงการสามารถนำความรู้ที่ได้รับไปผลิตกล้วยไม้ชนิดต่าง ๆ รวมถึงการสร้างผลิตภัณฑ์และยกระดับสถานที่ท่องเที่ยว และในการจัดทำโครงการนี้นอกจากจะมีการถ่ายทอดความรู้ให้แก่กลุ่มเป้าหมายแล้วยังมีการจัดทำคู่มือและเอกสารเผยแพร่เพื่อการพกพาได้สะดวกสำหรับเกษตรกร ซึ่งคณะผู้ร่วมโครงการศึกษาพัฒนาระบบการปลูกเลี้ยงกล้วยไม้ไทยชนิดอื่นๆ เพื่อเพิ่มศักยภาพกล้วยไม้เพื่อนำไปใช้ประโยชน์และการอนุรักษ์ ซึ่งองค์ความรู้ที่ได้นี้สามารถนำไปส่งเสริมให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการปลูกและใช้ประโยชน์จากกล้วยไม้ เพื่อช่วยให้ประชาชนตระหนักถึงคุณค่าและมูลค่าของกล้วยไม้สกุลกุหลาบ รวมทั้งปลูกจิตสำนึกเชิงอนุรักษ์กล้วยไม้ให้ดำรงอยู่ในสภาพธรรมชาติ เพื่อเป็นช่องทางช่วยลดการนำกล้วยไม้เอื้องคำ ออกจากป่ามาขายได้อีกทางหนึ่ง โดยมีเป้าหมายในพื้นที่บ้านปงไคร้ ความรับผิดชอบของอำเภอแม่ริม และพื้นที่ใกล้เคียงเพื่อประโยชน์ต่อการพัฒนาการเกษตรและการอนุรักษ์กล้วยไม้ของประเทศไทยต่อไป