รายละเอียดโครงการ

ต้นเสม็ดขาว หรือ Cajuput tree (Melaleuca cajeputi) เป็นพืชท้องถิ่นที่พบมากในบริเวณพื้นที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้-ชุมพร และรัศมีไม่เกิน 50 กิโลเมตรจากมหาวิทยาลัย เสม็ดขาวเป็นพืชที่เจริญเติบโตได้ดีในดินหลายสภาพ และถูกนำมาใช้ประโยชน์แทบจะทุกส่วนของต้น จากการศึกษาการกลั่นน้ำมันหอมระเหยจากใบเสม็ดขาวที่เก็บจากบริเวณพื้นที่โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-ชุมพร (พัชรินทร์, 2559) รายงานว่ามีปริมาณน้ำมันหอมระเหยร้อยละ 1.13 จากการวิเคราะห์ โดย GC-MS พบว่าในน้ำมันหอมระเหยจากใบเสม็ดขาว มีสารยูจีนอล (Eugenol) และมีสารอนุพันธ์ของยูจีนอล คือ 1,2-dimethoxy-4-(2-propyl)-benzene) อยู่ มีรายงานการใช้ประโยชน์สารยูจีนอลซึ่งเป็นองค์ประกอบหลักในน้ำมันหอมระเหยจากกานพลู มาใช้กับสัตว์น้ำ เช่นการใช้น้ำมันกานพลูทำให้ปลากัดจีนสลบ (ดนัย และคณะ, 2551) การประเมินประสิทธิภาพของน้ำมันกานพลูเพื่อใช้เป็นยาสลบสำหรับปลาทอง (ทัศนีย์, 2559) การใช้น้ำมันกานพลูเป็นยาสลบในปลาน้ำจืดที่สำคัญทางเศรษฐกิจบางชนิด (นาวิน และคณะ, 2549) และยังมีการสังเคราะห์อนุพันธ์ของยูจีนอล เพื่อพัฒนาเป็นยาชาเฉพาะที่และยาสลบในสัตว์น้ำ พบว่า 4-allyl-2-methoxy-1-propoxybenzene อนุพันธ์ของยูจีนอลมีประสิทธิภาพในการสลบปลาดุกและกุ้งขาว, 3-allylanisole อนุพันธ์ของยูจีนอลมีประสิทธิภาพในการสลบปลากะพง และ 2-methoxy-4-propylphenol อนุพันธ์ของยูจีนอลมีประสิทธิภาพในการสลบปูม้า (จตุรงค์ และคณะ, 2555) ในน้ำมันหอมระเหยจากใบเสม็ดขาวจากต้นเสม็ดขาวในพื้นที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้-ชุมพร ยังมี มีสาร beta-pinene และสารสกัดจากใบเสม็ดขาวที่สกัดด้วยเอทธานอล มีสาร alpha-terpineol ซึ่งมีฤทธิ์ในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์หลายชนิด เชื้อแบคทีเรีย Streptococus aureus เชื้อราก่อโรคผิวหนัง Epidermophyton floccosum และ Trichophuton rubrum เชื้อยีสต์ Candida Albican (Christop และคณะ 2000) อีกด้วย ในงานครั้งนี้จึงสนใจศึกษาความเป็นไปได้ในการสลบสัตว์น้ำโดยอาศัยสารยูจีนอลและอนุมพันธ์ของยูจียอลจากน้ำมันเสม็ดขาว เพื่อพัฒนาการเป็นผลิตภัณฑ์ในการใช้สลบสัตว์น้ำที่สำคัญทางเศรษฐกิจบางชนิด และน้ำสารสกัดจากใบเสม็ดขาวที่สกัดด้วยเอทานอลมาใช้เป็นโยชน์เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ เพื่อต่อยอดจากงานเดิมที่เคยได้รับการสนับสนุนเพื่อให้งานมีความโดนเด่นและมีความน่าเชื่อถือมากขึ้น