รายละเอียดโครงการ

ตามที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เป็นหน่วยงานหนึ่งที่ได้ร่วมสนองพระราชดำริโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) และเป็นหนึ่งในนโยบายที่สำคัญของมหาวิทยาลัย โดยได้กำหนดแนวทางการดำเนินงานในแผนแม่บทระยะ 5 ปีที่ หก ของมหาวิทยาลัยโดยครอบคลุมทั้ง 3 กรอบการเรียนรู้ 8 กิจกรรม ใน 3 ฐานทรัพยากร นั้น ซึ่งเป็นการดำเนินงานนั้นให้เกิดการบูรณาการกับภารกิจหลักของมหาวิทยาลัยทั้งการเรียนการสอน การวิจัย การบริการวิชาการและการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมประเพณี ในการนี้หลักสูตรวิทยาการสมุนไพร คณะผลิตการมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้เปิดให้มีการเรียนการสอนหลักสูตรวิทยาศาสตร์บัณทิต (เกษตรศาสตร์) สาขาวิทยาการสมุนไพร (สหวิทยาการ) ขึ้น ซึ่งจำเป็นจะต้องมีพื้นที่เรียนรู้ทางด้านพืชสมุนไพรที่ดีพอสำหรับรองรับการเรียนการสอน การศึกษาวิจัย การบริการวิชาการทั้งการฝึกอบรมและการศึกษาดูงานที่สำคัญมหาวิทยาลัย ตลอดจนเป็นแหล่งที่รวบรวมสะสมพืชสมุนไพรที่หายาก สมุนไพรพื้นบ้านสายพันธุ์ดี ที่มีพื้นฐานการใช้ทั้งเป็นพืชสมุนไพรที่ประกาศไว้ในสาธารณสุขมูลฐานและบัญชียาหลักแห่งชาติ สมุนไพรในตำรับยาสามัญประจำบ้าน 28 ขนาน ตลอดจนเป็นที่เก็บพันธุกรรมพืชสมุนไพรที่ได้จากการศึกษาในพับสาใบลานของล้านนาอีกด้วย อย่างไรก็ตามโครงการ ฐานเรียนรู้สวนชีวกะโกมารภัจจ์มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ของมหาวิทยาลัยแม่โจ้นั้น นั้นใช้เป็นแหล่งพันธุกรรมสำหรับการรองรับรองรับการศึกษาวิจัยในศาสตร์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น การใช้รักษาโรคคน เป็นแหล่งพืชอาหารเป็นยา เรื่องของสิ่งแวดล้อม เป็นอาหารและยารักษาสัตว์ และมีความสอดคล้องกับภาวะปัจจุบันที่พืชสมุนไพรส่วนใหญ่เป็นพืชพื้นเมืองเป็นพืชที่มีความทนทานต่อศัตรูพืช ทั้งยังเป็นพืชที่มิได้ปรับปรุงพันธุ์และหรือการดัดแปลงพันธุกรรม สามารถพัฒนาใช้ในระบบการผลิตด้านเกษตรอินทรีย์ เกษตรปลอดภัย เป็นความมั่นคงทางด้านอาหารของชาติ อันจะนำไปสูการมีสุขภาพและสภาพแวดล้อมที่ดี ตลอดจนพืชสมุนไพรหลายชนิดที่มีพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับประเพณี วัฒนธรรมและความเชื่อของสังคม ซึ่งมีความสอดคลองกับยุทธศาสตร์ของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ที่ก้าวสู่การเป็น การเป็นมหาวิทยาลัยสีเขียว (green university) มหาวิทยาลัยที่พัฒนาสู่ความถูกต้อง โดยสร้างความสมดุลกับธรรมชาติ และการเป็น Green University ต้องเน้นทั้งเรื่องการรักษาธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรมที่ดีงาม(วัฒนธรรมแม่โจ้ วัฒนธรรมเกษตร วัฒนธรรมล้านนา และวัฒนธรรมไทย และความดีมีคุณธรรม (ธรรมาภิบาล)”การเป็นมหาลัยเชิงนิเวศ (eco university) มหาวิทยาลัยที่สร้างความสมดุลในการอยู่ร่วมกันระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติอย่างสมบูรณ์แบบและยั่งยืน โดยคำนึงถึงความสุขที่แท้จริงของมนุษย์ การพัฒนาจิตใจ และการสร้างจิตสำนึกที่ดีงามแก่นักศึกษาและบุคลากร พืชสมุนไพรได้ถูกบรรจุไว้ในแผนแม่บทแห่งชาติ ว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทยฉบับที่ 1พ.ศ. 2560-2564 เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มของวัตถุดิบสมุนไพรไทยและผลิตภัณฑ์สมุนไพรภายในประเทศและต่างประเทศ และยกระดับให้ไทยเป็นประเทศที่ส่งออกวัตถุดิบสมุนไพร และผลิตภัณฑ์สมุนไพรภายในประเทศและต่างประเทศ และยกระดับให้ไทยเป็นประเทศที่ส่งออกวัตถุดิบสมุนไพร และผลิตภัณฑ์สมุนไพรชั้นนำของอาเซียน ซึ่งปัจจุบันมีความต้องการใช้สมุนไพรเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ทั้งความต้องการบริโภคเพื่อสร้างเสริมและดูแลสุขภาพ รวมถึงความต้องการแปรรูปเพื่อสร้าง เสริมและดูแลสุขภาพ รวมถึงความต้องการแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มของสมุนไพรต่างๆ ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคและสร้างความหลากหลายในการใช้ประโยชน์ ส่งผลให้สมุนไพรถูกนำไปใช้ในอุตสาหกรรมหลายประเภท และสมุนไพรบางรายการเป็นที่ต้องการของตลาดมาก สามารถสร้างรายได้มหาศาลให้กับประเทศ ไทยมีพืชสมุนไพรที่ชุมชนรู้จักสรรพคุณและนำมาใช้ประโยชน์มากกว่า 1,800 ชนิด และมีประมาณ 300 ชนิดที่เป็นวัตถุดิบสมุนไพรที่หมุนเวียนในท้องตลาด ปัจจุบันไทยส่งออกสมุนไพรมูลค่ากว่า 500 ล้านบาท สารสกัดจากสมุนไพรมูลค่ากว่า 270 ล้านบาท และผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง เช่น สบู่ แชมพู และผลิตภัณฑ์รักษาผิวที่ใช้สมุนไพรเป็นส่วนผสมมูลค่ากว่า 100,000 ล้านบาท ขณะที่ในตลาดโลกอุตสาหกรรมสมุนไพรมีมูลค่ารวมกันประมาณ 91,800 ล้านเหรียญสหรัฐฯ นอกจากนี้ทางกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมมีนโยบาย ให้สถาบันอุดมศึกษาจัดโครงการเพื่อเสริมสร้างและพัฒนาศักยภาพนิสิตนักศึกษาในสถาบันอุดมศึกษาให้มีขีดความสามารถที่เพียงพอและเหมาะสมกับการใช้ชีวิตในยุคโลกาภิวัฒน์และเพิ่มโอกาสการมีงานทำ ตลอดจนสนองตอบต่อการพัฒนานักศึกษาสู่บัณฑิตที่พึงประสงค์ ดังนั้นจึงต้องมีการส่งเสริมและดำเนินการทางด้านทักษะการเรียนรู้แก่นักศึกษา เพื่อเอื้อประโยชน์ต่อการเรียนหลักสูตรวิทยาการสมุนไพร เพื่อพัฒนาด้านการเรียนรู้ด้วยตัวเอง ทางด้านวิชาการ และทางอาชีพ ทักษะความชำนาญที่สอดคล้องกับหลักสูตรในระดับอุดมศึกษา รวมทั้งการปรับตัวกับมาตรฐานการทำงานที่เป็นสากล การกระจายทางเศรษฐกิจ รวมถึงการปรับเปลี่ยนสถานะทางสังคม โดยเน้นการเพิ่มการศึกษาเรียนรู้ ดังนั้นโครงการฐานเรียนรู้สวนชีวกโกมารัภภ์แม่โจ้ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่จะทำให้นักศึกษาได้พัฒนาทักษะการเเรียนรู้ในสาขาวิทยาการสมุนไพร ซึ่งเป็นไปตามมาตรฐานผลการเรียนรู้ตามกรอบมาตรฐานคุณวุฒิ (TQF) ดังนี้ 1) ด้านคุณธรรมจริยธรรม โดยนักศึกษาต้องยึดมั่นในเนื้อหาวิชาการที่ถูกต้อง เสียสละและมีน้ำใจช่วยเหลือผู้อื่น เคารพสิทธิของผู้อื่น โดยคำนึงถึงความเสมอภาค 2) ด้านความรู้ นักศึกษาสามารถอธิบายหลักการและทฤษฎีที่สำคัญในเนื้อหาวิชาที่ศึกษาได้ 3) ด้านทักษะทางปัญญา ได้ฝึกใช้ระบบคิดที่วิเคราะห์ สังเคราะห์และวิพากษ์ได้ สามารถประยุกต์ความรู้ที่ได้รับเพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น และบูรณาการกับศาสตร์อื่นๆได้ 4) ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ นักศึกษาได้ฝึกการปรับตัวในการทำงานร่วมกับผู้อื่น โดยอยู่บนพื้นฐานของการนับถือ ความแตกต่างและคุณค่าของความหลากหลาย มีภาวะการเป็นผู้นำ ช่วยเหลือผู้อื่นและแก้ไขปัญหาในสถานการณ์ต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม 5) ด้านทักษะในการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ โดยสามารถเลือกใช้ทักษะทางภาษาและรูปแบบการสื่อสาร ที่เหมาะสม การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการรวบรวมข้อมูล ติดต่อสื่อสาร จัดการและนำเสนอข้อมูลได้