รายละเอียดโครงการ

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 บัญญัติให้รัฐพึงจัดให้มียุทธศาสตร์ชาติเป็นเป้าหมายการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืนในระยะยาวตามหลักธรรมาภิบาล เพื่อใช้เป็นกรอบในการจัดทำแผนต่างๆ ให้สอดคล้องและบูรณาการกันเพื่อให้เกิดเป็นพลังผลักดันร่วมกัน ไปสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้ หากคนคือทรัพยากรมนุษย์ที่เป็นส่วนขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ ฉะนั้นการพัฒนาคนรุ่นใหม่ให้เจริญงอกงามเป็นคนดีมีความสามารถจึงเป็นสิ่งที่สำคัญมากและถือเป็นภารกิจหลักของทุกภาคส่วนในสังคมโดยเฉพาะในสถาบันการศึกษา เพราะหากประเทศชาติมีทรัพยากรมนุษย์ที่พร้อมจะเป็นผู้นำที่มุ่งมั่นทำประโยชน์ต่อส่วนรวมมากกว่าทำเพื่อประโยชน์ส่วนตัวจะสามารถขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การพัฒนาให้ประสบความสำเร็จได้อย่างดี ทว่าทรัพยากรมนุษย์ของประเทศในขณะนี้ที่มีขีดความสามารถในการบริหารจัดการมีจำนวนไม่เพียงพอต่อการพัฒนาเชิงพื้นที่ โดยเฉพาะภาคการเกษตรที่นับวันจำนวนของผู้ประกอบอาชีพด้านการเกษตรยิ่งลดจำนวนซึ่งสวนทางกับการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ชาติที่ต้องขยายจำนวนพื้นที่เกษตรกรรมยั่งยืนให้มีเพิ่มขึ้นทุกปี มหาวิทยาลัยแม่โจ้นับเป็นมหาวิทยาลัยที่มีบทบาทในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ภาคการเกษตรมาอย่างยาวนาน ก่อตั้งด้วยอุดมการณ์ของนักพัฒนา ผู้ก่อตั้งมีปณิธานอันแน่วแน่ในการพลิกผืนดินที่ย่ำแย่ที่สุดให้กลายเป็นดินที่อุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเพาะปลูกพืชผล โดยมีทัศนะว่าหากสามารถเปลี่ยนแปลงดินที่แม่โจ้ได้แล้วทุกพื้นที่ในประเทศไทยก็สามารถทำการเกษตรได้ด้วย ขณะที่การสืบทอดและพัฒนาองค์ความรู้ศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร เกิดจากการเรียนรู้ปฏิบัติจริงของลูกศิษย์ ครู และเกษตรกรทั่วประเทศ ทำให้เกิดการพัฒนาเชิงพื้นที่ มีพัฒนาการและวิวัฒนาการอย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2477 ซึ่งเป็นเวลามากกว่า 80 ปี จนทำให้เครือข่ายพร้อมทำงานเพื่อพัฒนาสังคมชุมชนร่วมกับมหาวิทยาลัยแม่โจ้ด้วยอาศัยศาสตร์ของพระราชาเป็นแนวทางตลอดมา ฉะนั้นการทำงานร่วมกับเครือข่ายในพื้นที่เพื่อให้เกิดเกษตรกรรมยั่งยืนด้วยอัตลักษณ์“งานหนักไม่เคยฆ่าคน” นับเป็นจุดแข็งสำคัญของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ดังนั้นการบูรณาการการเรียนรู้ด้วยการทำงานเชิงพื้นที่ร่วมกันทั้งนักศึกษา อาจารย์ ในมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ และ เยาวชน เกษตรกรรุ่นใหม่ ผู้นำกลุ่ม ผู้นำชุมชน ในพื้นที่ เป็นประเด็นท้าท้ายเพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืนด้วยจุดแข็งด้านองค์ความรู้และเครือข่ายด้านเกษตรกรรม โครงการนี้จึงออกแบบกิจกรรมที่สอดคล้องกับการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ที่เน้นการได้ปฏิบัติจริง ลงพื้นที่เพื่อศึกษาค้นคว้าและนำมาประยุกต์ใช้ให้เหมาะแก่ผู้เรียน โดยจัดหลักสูตร Green of the King : ผู้นำสีเขียวตามศาสตร์พระราชาเพื่อเกษตรกรรมยั่งยืน แบ่งเป็น 3 หลักสูตรสำหรับ (1) เยาวชน (2) เกษตรกรรุ่นใหม่ และ (3) นักเรียน นักศึกษา และบุคคลทั่วไป โดยแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญและเครือข่ายเกษตรกรรมยั่งยืนของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ที่มุ่งเสริมสร้างและพัฒนาเยาวชนคนรุ่นใหม่ให้มีวิสัยทัศน์ตระหนักถึงคุณค่าแห่งทรัพยากรธรรมชาติที่สามารถสร้างมูลค่ามหาศาลหากนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด ขณะเดียวกันจะต้องมีวิถีปฏิบัติที่ก่อให้เกิดการพัฒนาระบบเกษตรกรรมยั่งยืนด้วยศาสตร์ของพระราชา เพื่อให้กลุ่มเป้าหมายเกิดกระบวนการเรียนรู้ที่เปลี่ยนแปลงมุมมองทัศนะที่มีต่อโลกและชีวิต (Transformative Learning) ทักษะที่สำคัญที่คาดว่าจะเกิดขึ้นสำหรับนักศึกษาคือการคิดวิเคราะห์เพื่อการบริหารการพัฒนาเชิงพื้นที่ การคิดเชื่อมโยงระหว่างแนวคิดทฤษฎีในศาสตร์ที่ตนเองกำลังศึกษาและกระบวนวิธีการประยุกต์ใช้แนวคิดทฤษฎีนั้นในบริบทสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นจริง รวมถึงการศึกษาดูงานเรียนรู้ในพื้นที่เกษตรกรรมยั่งยืน เรียนรู้แบบใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem Base Learning) สามารถเรียนรู้และใช้องค์ความรู้นำการพัฒนา เพิ่มขีดความสามารถการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นกับองค์ความรู้ด้านเกษตรก้าวหน้า (Smart Farming) มาประยุกต์ใช้ได้จริง ตั้งแต่ด้านการผลิต การแปรรูป การตลาด การบริหารฟาร์ม โดยมุ่งให้กลุ่มเป้าหมายมีขีดความสามารถที่พร้อมยกระดับอาชีพเกษตรกรรมและสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้ของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ต่อไป นอกจากนี้ทางผู้รับผิดชอบโครงการได้ศึกษาความเหมาะสมเชิงพื้นที่ พบว่า อำเภอสันทราย มีความเหมาะสมในการจัดกิจกรรมในโครงการนี้ เนื่องจากก่อนหน้านี้ทางพื้นที่ได้รับการถ่ายองค์ความรู้และเทคโนโลยีจากมหาวิทยาลัย ภายใต้ชื่อสันทรายโมเดลจากผลการประเมินด้านความต้องการของประชาชนในพื้นที่พบว่า ประชาชนในพื้นที่มีความต้องการให้มหาวิทยาลัยแม่โจ้นำองค์ความรู้และร่วมเรียนรู้กับชุมชนอย่างต่อเนื่อง และอาจแก้ไขปัญหาด้านการจัดการที่ดินเพื่อการเกษตรได้ เนื่องจากอำเภอสันทรายเป็นพื้นที่เสี่ยงต่อเรื่องจำนวนพื้นที่การเกษตรลดจำนวนลงอย่างรวดเร็วในวิกฤติความเป็นเมือง การขยายตัวของสังคมเมืองอย่างรวดเร็วชีวิตความเป็นอยู่จึงต่ำลงทุกปี ในท้ายที่สุดผลที่คาดว่าจะได้รับคือ ในระยะสั้นกลุ่มเป้าหมายมีขีดความสามารถและเกิดทักษะในการเป็นผู้ประกอบการด้านการเกษตรกรรมยั่งยืนตามนโยบายประเทศไทย 4.0 เพิ่มมากขึ้น และในระยะยาวกลุ่มเป้าหมายเป็นผู้นำในการเสริมสร้างและพัฒนาเยาวชนคนรุ่นต่อไป