รายละเอียดโครงการ

จากอัตราการเติบโตของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวที่เพิ่มสูงขึ้น ประกอบกับการที่ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม มีสภาพพื้นที่ที่สมบูรณ์ตามธรรมชาติ และการประกอบอาชีพทาง ด้านการเกษตรที่มีความหลากหลายอาทิเช่น การทำนาข้าว สวนผลไม้สวนไม้ดอกไม้ประดับ สวน สมุนไพร การเลี้ยงผึ้ง ผสมผสานกับวัฒนธรรมที่สวยงามและแตกต่างกันไปในแต่ ละภูมิภาค จึงเป็นสาเหตุให้หน่วยงานภาครัฐบาล เอกชน และองค์กรอิสระต่าง ๆ มีความสนใจในการจัดการท่องเที่ยวเชิงเกษตรอย่างจริงจัง ดังจะเห็นได้ นโยบายของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยที่ได้มีการกำหนดให้การท่องเที่ยวเชิงเกษตรอยู่ในแผนส่งเสริมการท่องเที่ยว และมติของคณะรัฐมนตรีในการจัดตั้งโครงการภายใต้มาตราการเสริมการพัฒนาชนบทและชุมชน (มพช.) โดยมีโครงการการท่องเที่ยวเชิงเกษตรเป็นโครงการ ในความรับผิดชอบการท่องเที่ยวแห่งประเทศ เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2543 อันเป็นการดำเนินงานร่วมกันระหว่าง การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กรมวิชาการเกษตร และกรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เพื่อพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่มีการดำเนินการอยู่ในปัจจุบัน และแหล่งท่องเที่ยวเกษตร อื่น ๆ ที่มีศักยภาพในการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวในอนาคต ให้มีการการจัดการและแนวทางการพัฒนาที่ชัดเจน สอดคล้องกับแผนการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ตลอดจนแนว ทางการจัดการท่องเที่ยวที่ยั่งยืนของประเทศ จังหวัดเชียงใหม่ มีแนวทางการดำเนินการจัดการท่องเที่ยวแบบยั่งยืน โดยเริ่มมีการกำหนดแนวทางที่ชัดเจนในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 8 (พ.ศ. 2540-2544) เป็นต้นมา ทั้งนี้ในการพัฒนาการท่องเที่ยวให้ยั่งยืนนั้น จะต้องมีการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ และสังคมไปพร้อมกับการรักษาระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อมที่ชุมชนนั้นพึ่งพาอยู่ โดยรูปแบบของการท่องเที่ยวแบบยั่งยืนในปัจจุบันแบ่งออกได้เป็น 2 รูปแบบตามทรัพยากรในการท่องเที่ยว (รำไพพรรณ, 2544ค: 119) กล่าวคือ รูปแบบที่ 1 ได้แก่ การท่องเที่ยวในแหล่งธรรมชาติ ซึ่งประกอบด้วย การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ (eco tourism) การท่องเที่ยวเชิงนิเวศทางทะเล (marine ecotourism) การท่องเที่ยวเชิงเกษตร(agrotourism) และการท่องเที่ยวเชิงธรณีวิทยาหรือ ศิลาสัญจร(litho travel) และรูปแบบที่ 2 ได้แก่ การท่องเที่ยวในแหล่งวัฒนธรรม(cultural based tourism) ประกอบด้วย การท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์(historical tourism) การท่องเที่ยว ประเพณีวัฒนธรรม(cultural tourism) และการท่องเที่ยวดูวิถีชีวิตในชนบท(rural tourism or 6 village tourism) จังหวัดเชียงใหม่มีการท่องเที่ยงเชิงเกษตรที่ยั่งยืนมีด้วยกันหลากหลายรูปแบบ โดยเกษตรอินทรีย์ (organic farming) ถือว่าเป็นรูปแบบหนึ่งในการท่องเที่ยวเชิงเกษตร ที่สามารถนำมาใช้เป็นแนวทางในการรักษาความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติ รักษาระดับผลผลิตทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพได้เป็นอย่างดี ตามหลักการเกษตรยั่งยืน โดยเป็นระบบการผลิตที่คำนึงถึงหลักการใน 4 มิติสำคัญ คือ มิติด้านสุขภาพ มิติด้านนิเวศวิทยา มิติด้านความเป็นธรรม และมิติด้านการดูแลเอาใจใส่ ตามแนวทางสากลของสหพันธ์เกษตรอินทรีย์นานาชาติ (IFOAM : International Federation of Organic Agricultures Movement) โดยผลผลิตจากรระบบเกษตรอินทรีย์ สามารถสร้างรายได้เพื่อฟื้นฟูและเสริมสร้างความเข้มแข็งของเกษตรกร และเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของภาคเกษตรไทยในตลาดโลกได้หากสามารถพัฒนาการผลิตในเชิงพาณิชย์ โดยการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและลดต้นทุนการผลิต รวมถึงการสร้างผลิตภัณฑ์ให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดเฉพาะ (niche market) เมื่อพิจารณาตลาดของอาหารจากเกษตรอินทรีย์พบว่า มีการเติบโตมากถึง 15-20 เปอร์เซ็นต์ต่อปี โดยปัจจุบัน จังหวัดเชียงใหม่มีกลุ่มผู้ผลิต ผู้ประกอบการสินค้าและบริการเชิงเกษตรอินทรีย์ที่มีมาตรฐานในระดับสากลมีจำนวน 27 กลุ่ม ที่กำลังพัฒนาศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวเกษตรอินทรีย์ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวและบริการแห่งใหม่แบบครบวงจร เนื่องจากการท่องเที่ยวเชิงเกษตรอินทรีย์เป็นการเกษตรที่ให้ความสำคัญกับการทำฟาร์มเชิงสร้างสรรค์ ดังนั้น เกษตรกรที่หันมาทำเกษตรอินทรีย์จึงจำเป็นต้องพัฒนาการเรียนรู้เกี่ยวกับธรรมชาติและการบริหารจัดการฟาร์มของตนเพิ่มขึ้นด้วย โดยการขยายกำลังการผลิตสินค้าเกษตรอินทรีย์ให้เพียงพอต่อการรองรับการเป็นแหล่งท่องเที่ยว การสร้างมูลค่าสินค้าเกษตรอินทรีย์ที่มีเอกลักษณ์ การสร้างเครือข่ายกลุ่มผู้ผลิต ผู้ประกอบการสินค้าอินทรีย์และพันธมิตร รวมทั้งการสร้างรูปแบบการจัดการท่องเที่ยวเชิงเกษตรอินทรีย์เพื่อรองรับการเป็นประชาคมอาเซียน ทั้งนี้เกิดจากพฤติกรรมนักท่องเที่ยวรุนใหม่ที่หันมาให้ความสนใจการท่องเที่ยวเชิงเกษตรเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะเกษตรอินทรีย์ ดังนั้น จึงต้องมีการเร่งพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวในด้านดังกล่าวเพื่อเพิ่มขีดความสามารถ จากประเด็นดังกล่าว จึงทำให้มีความต้องการที่จะฝึกอบรมเรื่อง “การอบรมเชิงปฏิบัติการอาสาสมัครเกษตรอินทรีย์นำเที่ยวแก่ผู้สูงอายุในชุมชน เขตพื้นที่อำเภอสันทราย กลุ่ม1 (เทศบาลตำบลแม่แฝก เทศบาลตำบลเจดีย์แม่ครัว เทศบาลตำบลหนองหาร)” เพื่อให้อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่เพิ่มศักยภาพในการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรอินทรีย์ และให้ผู้เข้าร่วมโครงการได้รับองค์ความรู้เรื่องการนำท่องเที่ยวในแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรอินทรีย์ของอำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่สามารถแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ แนวคิด ประสบการณ์ และทำกิจกรรมร่วมกันได้และสร้างจิตสำนึกถึงความสำคัญของการเกษตรอินทรีย์และแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรอินทรีย์ตลอดจนเกิดการสร้างเครือข่ายในกลุ่มผู้สูงอายุเพื่อเป็นแกนหลักในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงเกษตรต่อไป