รายละเอียดโครงการ

ใน ปี พ.ศ. 2535 มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้เป็นเจ้าจัดงานกล้วยไม้เอเเซียแปซิฟิก ครั้งที่ 4 (APOC 4th) สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จฯ ไปเป็นองค์ประธานงานกล้วยไม้เอเชียแปซิฟิก ครั้งที่ ๔ ณ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ จังหวัดเชียงใหม่ ในระหว่างทอดพระเนตรนิทรรศการและ การประกวดกล้วยไม้ ซึ่งมีกล้วยไม้ไทยสวยงามต่างๆ นำมาจัดแสดงเป็นอันมาก ได้มีพระราชดำรัสกับคณะผู้บริหารมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ศาสตราจารย์ ดร. อานนท์ เที่ยงตรง ศาสตราจารย์เกียรติคุณระพี สาคริก และ พลเอกแป้ง มาลากุล ณ อยุธยา เกี่ยวกับกล้วยไม้ป่าของเมืองไทยว่า "...กล้วยไม้ไทยมีความงามมากและมีกลิ่นหอมมาก ซึ่งนับวันจะหาดูได้ยากและใกล้สูญพันธุ์ไปทุกขณะ ขอให้ช่วยกันหาทางรวบรวมและอนุรักษ์ไว้ พร้อมกับการขยายพันธุ์ให้มีปริมาณมากพอที่จะคืนสู่ป่าธรรมชาติได้.." และผลจากความสำเร็จจากการจัดงานกล้วยไม้เอเชียแปซิฟิก ครั้งที่ 4 (APOC 4th) รัฐบาลอนุมัติให้สถาบันฯ จัดตั้งศูนย์กล้วยไม้และไม้ดอกไม้ประดับขึ้นเมื่อวันที่ 15กันยายน 2535 และได้อนุมัติงบประมาณดำเนินงานจัดสร้างอาคารศูนย์กล้วยไม้และไม้ดอกไม้ประดับในปี งบประมาณ 2539 ตามแผน พัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ระยะที่ 7 โดยมีวัตถุประสงค์หลักให้เป็นศูนย์บริการวิชาการ การจัดประกวด จัดแสดงนิทรรศการกล้วยไม้และไม้ดอกไม้ประดับระดับชาติ นานาชาติ และระดับโลก เพื่อเป็นการสนับสนุนธุรกิจการส่งออกกล้วยไม้ ตลอดจนพัฒนาศักยภาพด้านการท่องเที่ยว กล้วยไม้นับว่าเป็นดอกไม้ที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจของประเทศไทยที่ได้รับความสนใจเป็นอย่างมากในตลาดโลก สาเหตุที่ส่งผลให้กล้วยไม้ได้รับความนิยมมีอยู่หลายประการ เช่น เสน่ห์จากฟอร์มดอก โทนสีที่เกิดจากการผสมของสายพันธุ์ กลิ่นหอมของกล้วยไม้บางชนิด และอายุของดอกที่มีความยาวนานกว่าดอกไม้ชนิดอื่น เป็นต้น นอกจากนี้ดอกกล้วยไม้ก็ยังสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้หลากหลายทั้งการนำไปไหว้พระ การปักแจกัน การจัดกระเช้าดอกไม้ พวงหรีด ของชำร่วยต่าง ๆ และสภาพภูมิประเทศของประเทศไทยนั้นมีอุณหภูมิที่เหมาะสมสำหรับการปลูกเลี้ยงกล้วยไม้เป็นอย่างยิ่ง ในปีที่ผ่านมาประเทศไทยได้มีการส่งออกกล้วยไม้ตัดดอกและต้นกล้วยไม้ คิดเป็นมูลค่า 2,835 ล้านบาท ซึ่งถือได้ว่าเป็นอันดับ 1 ในการส่งกล้วยไม้ตัดดอกออกไปสู่ตลาดโลกโดยเฉพาะประเทศญี่ปุ่น เนื่องจากที่ประเทศญี่ปุ่นมีความต้องการดอกไม้ต่างถิ่นและยังมีความหลากหลายในด้านเทศกาล ประเพณี แต่คู่แข่งที่สำคัญทางการตลาดคือ ประเทศสิงคโปร์ มาเลเซีย ไต้หวัน นิวซีแลนด์ และตลาดที่มีความสำคัญอีกแห่งหนึ่งคือ สหภาพยุโรปที่มีการนำเข้ากล้วยไม้สกุลหวาย (Dendrobium) มูลค่า 21 ล้าน ยูโรต่อปี สหภาพยุโรปมีความต้องการกล้วยไม้มากโดยเฉพาะอิตาลี แต่การส่งออกไปยังสหภาพยุโรปนั้นจะต้องมีการคำนึงถึงมาตรฐานด้านสุขภาพอนามัยด้านพืชให้เป็นที่ยอมรับทั้งผู้ส่งออกและผู้นำเข้า ทั้งนี้ ยังได้มีกิจกรรมการรวบรวมพันธุ์กล้วยไม้ไทยบางสายพันธุ์ที่เริ่มหายากเพื่อเป็นการอนุรักษ์และนำมาขยายพันธุ์ต่อไปตามแนวพระราชดำรัสของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง