การสื่อสารในองค์การ (Organizational Communication) เป็นปัจจัยสำคัญที่มีส่วนช่วยสนับสนุน ส่งเสริม ผลักดัน และขับเคลื่อนการดำเนินงาน อีกทั้งการสื่อสารในองค์การที่ดีจะสามารถสร้างความมั่นคงเข้มแข็ง ความก้าวหน้าและความสำเร็จในการขับเคลื่อนและผลักดันงานในด้านต่าง ๆ ให้บรรลุผลสำเร็จตามที่องค์การ/หน่วยงานได้ตั้งเป้าหมายไว้ ซึ่งการสื่อสารในองค์การสามารถแบ่งออกได้หลากหลายรูปแบบ อาทิ การสื่อสารแบบบนลงล่าง (Downward Communication) การสื่อสารแบบล่างขึ้นบน (Upward Communication) การสื่อสารในแนวนอน (Horizontal Communication) และการสื่อสารแบบต่างหน่วยงานและต่างระดับ (Diagonal Communication) แต่เนื่องจากภายในแต่ละองค์การ/หน่วยงาน มีการแบ่งกลุ่มงานที่หลากหลาย วัฒนธรรมและพฤติกรรมการทำงานจึงมีหลากหลาย, บางหน่วยงานยังยึดติดอยู่กับค่านิยมในระดับผู้บังคับบัญชากับผู้ใต้บังคับบัญชาผ่านการสั่งการในแนวดิ่ง ทำให้ขาดการมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีภายในองค์การ, มีบุคลากรขององค์การ/หน่วยงานไม่รับรู้รับทราบข้อมูลข่าวสาร ไม่เข้าใจนโยบายและแนวทางการพัฒนางาน/การปฏิบัติงานไปในทิศทางเดียวกัน หรือเข้าใจไม่ตรงกันและนำไปสื่อสารต่อแบบผิด ๆ, มีบุคลากรบางส่วนงานไม่เข้าใจการปฏิบัติงานตามบทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบของตนเองอย่างแท้จริง ไม่มีความรับผิดชอบต่องาน ต่อผลลัพธ์และผลกระทบที่เกิดจากการดําเนินงาน ต่อสังคมและองค์การ/หน่วยงาน รวมถึงขาดการศึกษาเรียนรู้ พัฒนางานและพัฒนาตนเอง ขาดความรู้ความเข้าใจในกฎ ระเบียบ ข้อบังคับ และแนวปฏิบัติต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ทำให้เกิดความเสี่ยงและความล่าช้าในงาน ขาดจิตสำนึกรักในองค์การ/หน่วยงาน จึงเป็นอุปสรรคต่อการขับเคลื่อนและพัฒนางานให้เกิดประสิทธิผล
ดังนั้น ผู้บริหารองค์การ/หน่วยงาน จึงจำเป็นต้องใช้การสื่อสารเป็นเครื่องมือในการบริหารและการจัดการงาน โดยส่งเสริมให้มีการติดต่อสื่อสารระหว่างผู้ปฏิบัติงาน เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารในด้านต่าง ๆ รวมถึงศึกษารูปแบบและพฤติกรรมในการทำงาน, การแบ่งงานกันทำ, การร่วมกันทำงาน, การแสดงความคิดเห็นในงาน, การร่วมกันคิด วิเคราะห์ และร่วมแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบ, การสร้างความสัมพันธ์ในการทำงานของบุคลากรในส่วนงานต่าง ๆ และการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างผู้บริหารและบุคลากรในทุกระดับ ทั้งนี้ ผู้บริหารองค์การ/หน่วยงาน จำเป็นต้องสร้างความรู้และความเข้าใจในบทบาทหน้าที่ของบุคลากรและผู้เกี่ยวข้อง เพื่อให้สามารถปฏิบัติงานได้อย่างเป็นระบบ โดยยึดหลักความถูกต้อง ตามกฎเกณฑ์ กฎหมาย กฎ ระเบียบ ข้อบังคับของทางราชการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตามภารกิจของแต่ละส่วนงาน ร่วมกันอุทิศเวลา ความรู้ ความสามารถ ความวิริยะอุตสาหะ เพื่อขับเคลื่อนงานและพัฒนาองค์การ ไปพร้อมกับการสร้างจิตสำนึกรักในวัฒนธรรมองค์การที่ดี ผ่านการสื่อสารสองทางกับบุคลากรภายในองค์การ (Two – Way Communication) ไม่ว่าจะเป็นการสื่อสารระหว่างบุคคล โดยผ่านการประชุม, การฝึกอบรม, การสัมมนา, การชี้แจง, การชี้แจงด้านเอกสาร หรือผ่าน Social เช่น Facebook, Line, ระบบ Internet, E – mail, ระบบสารสนเทศอื่นที่ใช้งานภายในองค์การ หรือการสื่อสารอย่างไม่เป็นทางการ ซึ่งสิ่งเหล่านี้ทั้งฝ่ายปฏิบัติการและฝ่ายบริหารต้องเข้าไปมีส่วนร่วมรับทราบข้อมูล รับรู้ปัญหาของแต่ละส่วนงาน เพื่อเรียนรู้ เข้าใจ เข้าถึงปัญหา และพัฒนากระบวนการทำงาน รวมถึงเรียนรู้แนวทางการแก้ไขปัญหาไปพร้อมกัน เพื่อเป็นไปในแนวทางเดียวกัน และทำงานร่วมกันได้อย่างสอดคล้องและมีประสิทธิผล มิใช่เป็นการสื่อสารเฉพาะระดับกลุ่มผู้บริหารหรือกลุ่มผู้ปฏิบัติการเท่านั้น
อีกหนึ่งประเด็นสำคัญด้านการสื่อสารองค์การ คือ ระหว่างนักศึกษา เนื่องจากการศึกษาในระดับมหาวิทยาลัยมีความแตกต่างจากการศึกษาในระดับมัธยมศึกษา การใช้ชีวิตในมหาวิทยาลัยของนักศึกษาหลายคนต้องอยู่ห่างไกลบ้านและผู้ปกครอง มีความเป็นอิสระในการดูแลตนเองมากขึ้น จึงมีหลายอย่างที่นักศึกษาต้องเรียนรู้และปรับตัว เพื่อให้เข้ากับระบบการศึกษาใหม่ สิ่งแวดล้อมใหม่ เพื่อนใหม่ ซึ่งบางรายอาจประสบปัญหาทางด้านสุขภาพ เศรษฐกิจ ครอบครัว ส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจและการเรียน เกิดปัญหาผลการเรียนต่ำ เรียนซ้ำชั้น หรือพ้นสภาพการเป็นนักศึกษา ดังนั้น ผู้บริหาร อาจารย์ และบุคลากร จึงควรร่วมกันใส่ใจดูแล และติดตามนักศึกษาในทุกระดับชั้นอย่างใกล้ชิด เพื่อรับทราบสถานการณ์และปัญหาทั้งหลาย อันจะนำไปสู่การวางแผนการเรียนการสอนและการแก้ไขปัญหาได้ทันการณ์ เพื่อลดความเสี่ยงของปัญหาทั้งหลายที่อาจจะเกิดขึ้น เพื่อสามารถแก้ไขปัญหา ได้อย่างเป็นระบบและทันท่วงที ซึ่งคณะสารสนเทศและการสื่อสาร ได้ตระหนักถึงความสำคัญของบทบาทหน้าที่ในการเป็นผู้ดูแล ชี้แนะและแก้ไขปัญหาให้แก่นักศึกษาในความดูแลแทนผู้ปกครอง รวมถึงการสร้างสัมพันธภาพและความเข้าใจระหว่างนักศึกษา ผู้บริหาร อาจารย์ บุคลากร ศิษย์เก่าคณะสารสนเทศและการสื่อสาร และมหาวิทยาลัยแม่โจ้ จึงเห็นควรจัดการพบปะขึ้น เพื่อให้นักศึกษา ผู้บริหาร อาจารย์ บุคลากร และศิษย์เก่า มีโอกาสได้ทำความรู้จัก ได้สร้างมิตรภาพกับเพื่อนนักศึกษา รุ่นพี่ ผู้บริหาร อาจารย์ และบุคลากรภายในคณะสารสนเทศและการสื่อสาร ให้ได้รับความอบอุ่นและประทับใจ อันจะนำไปสู่ความรักสามัคคีและความสัมพันธ์อันดีระหว่างกัน นอกจากนี้ การได้แลกเปลี่ยนความคิดซึ่งกันและกันจะเป็นการเพิ่มความเข้าใจให้นักศึกษาได้รับทราบถึงบทบาทคณะ มหาวิทยาลัย ผู้บริหาร อาจารย์ บุคลากร และบทบาทของตนเอง เป็นการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี ก่อให้เกิดประสิทธิภาพในการให้คำปรึกษา ช่วยให้นักศึกษาประสบผลสำเร็จและมีความสุข ขณะที่เป็นนักศึกษา การสื่อสารในองค์การ (Organizational Communication) จึงเป็นปัจจัยสำคัญที่มีส่วนช่วยสนับสนุน ส่งเสริม ผลักดัน และขับเคลื่อนการดำเนินงานและการจัดการศึกษาที่ดีให้กับองค์การ อีกทั้งสามารถสร้างความมั่นคงเข้มแข็ง ความก้าวหน้าและความสำเร็จในการขับเคลื่อนและผลักดันงานในด้านต่าง ๆ ให้บรรลุผลสำเร็จตามที่องค์การ/หน่วยงานได้ตั้งเป้าหมายไว้ โดยมีเป้าประสงค์ให้บัณฑิตของมหาวิทยาลัยเป็นผู้ที่มีปัญญา ความรู้ ทักษะ อดทน สู้งาน มีคุณธรรม จริยธรรมและสามารถปรับตัวตอบสนองต่อบริบทความเปลี่ยนแปลงได้อย่างมีประสิทธิภาพ ปลูกฝังและพัฒนาความเป็นผู้มีคุณภาพ จริยธรรม และจรรโลงไว้ซึ่งขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมไทย
ดังนั้น การสื่อสารภายในองค์การจะประสบผลสำเร็จอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลได้ ผู้บริหารและบุคลากรในทุกระดับ ตลอดจนบุคคลภายนอกองค์การที่เกี่ยวข้อง จะต้องมีความรู้ความเข้าใจในบทบาทหน้าที่ของตนเอง รวมถึงมีแนวทางในการปฏิบัติงานที่ถูกต้องตามหลักกฎหมาย กฎ ระเบียบ ข้อกำหนด ข้อบังคับ ประกาศ และอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องในการปฏิบัติงานตามแนวปฏิบัติที่ดี มีจิตสำนึกรักในองค์การ รู้จักเรียนรู้ พัฒนางาน และพัฒนาตนเอง พร้อมที่จะเข้ามามีบทบาทและมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนและผลักดันองค์การไปสู่เป้าหมายและบรรลุผลสำเร็จตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้โดยไม่เกี่ยงงาน ทั้งนี้ เพื่อลดผลกระทบเชิงลบที่มีต่อผู้บริหาร และการนำนโยบายลงสู่การปฏิบัติอย่างเป็นระบบ จึงจะทำให้การบริหารงานและการดำเนินกิจการขององค์กรเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และเกิดประสิทธิผลอย่างเป็นรูปธรรม และเป็นไปเพื่อประโยชน์แห่งส่วนรวมเป็นหลัก
คณะสารสนเทศและการสื่อสาร เป็นอีกหนึ่งหน่วยงานที่มีบุคลากรประกอบด้วยหลายส่วนงานที่ต้องร่วมกันปฏิบัติงานเพื่อให้บรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมายและพันธกิจขององค์การ จึงได้ตระหนักถึงความสําคัญของการสื่อสารภายในองค์การว่าเป็นกลยุทธ์และเครื่องมือสำคัญต่อการดำเนินงาน คือ การเรียนรู้และพัฒนาตนเอง ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการทำงาน ตลอดจนกระบวนการคิดและการปฏิบัติงานอย่างเป็นระบบ จนนำไปสู่การพัฒนางาน, การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ มีความเข้าใจในงานอย่างถูกต้อง ตามกฎ ระเบียบ ข้อบังคับ และแนวปฏิบัติที่ดี จนเกิดการพัฒนาศักยภาพของแต่ละบุคคล เพื่อสามารถนำองค์ความรู้และประสบการณ์ ไปประยุกต์ใช้ในการกำหนดกลยุทธ์การทำงานและบริหารจัดการงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ, การมีส่วนร่วม การคิดคำนวณ วิเคราะห์ คาดคะเนหาเหตุและผล มองผลสำเร็จและผลกระทบ ประเมินผล การโต้แย้งและตัดสินใจในการทำงาน รวมถึงการควบคุมภายในและการบริหารความเสี่ยงในด้านต่าง ๆ เพื่อให้ผู้บริหารและบุคลากรในทุกระดับ สามารถปฏิบัติงานร่วมกันได้อย่างเกิดประสิทธิผล พร้อมพัฒนาและขับเคลื่อนองค์การไปสู่เป้าหมาย ดังนั้น การสื่อสารจึงมีบทบาทสำคัญที่ทำให้การทำหน้าที่ของบุคลากรตามภารกิจของส่วนงานต่าง ๆ ดำเนินการต่อเนื่องกัน เสริมสร้างความเข้าใจอันดีระหว่างผู้ปฏิบัติหน้าที่ต่าง ๆ ภายในองค์การ ด้วยการสื่อสารทางตรง คือ ด้วยวิธีการพูด เช่น การประชุม การประชุมชี้แจงงาน การพบปะพูดคุยหารือ การสนทนาแบบกลุ่มงาน/ผู้เกี่ยวข้อง รวมถึงการสื่อสารผ่านกิจกรรมพบปะบุคลากรประจำเดือน เป็นต้น
|