รายละเอียดโครงการ

โรคติดเชื้อพยาธิในเลือดเป็นโรคที่พบบ่อยในโคนมในประเทศไทยและประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นโรคที่นำโดยเห็บที่ติดเชื้อริกเกตเซียและโปรโตซัว โรคนี้เกิดจากการที่เห็บที่มีเชื้อดังกล่าวกัดโคและปล่อยเชื้อเข้ากระแสเลือด ทำให้เม็ดเลือดแดงแตก เกล็ดเลือดต่ำ ซีด หากไม่ได้รับการวินิจฉัยที่ถูกต้องและการรักษาที่เหมาะสมและทันเวลา โคมักจะตาย ในโคที่กำลังป่วยจะให้ผลผลิตนมลดลงมาก โคที่กำลังตั้งท้องจะแท้งลูก บางรายฉี่เป็นเลือด ลุกเดินไม่ได้ ต้องคัดทิ้ง โคมักทยอยเป็นในฟาร์มเดียวกัน การตรวจพบเจอโรคนี้ในช่วงเริ่มต้นของอาการป่วยและให้การรักษามักจะให้ผลการรักษาที่ดี การวินิจฉัยโรคติดเชื้อพยาธิในเลือดของโคนมในปัจจุบันทำโดยการย้อมฟิล์มเลือดบางด้วยสี Wright’s giemsa ซึ่งมีราคาถูก ทำได้รวดเร็ว แต่มีโอกาสเจอเชื้อน้อย (ประมาณร้อยละ 13) และต้องทำโดยผู้ชำนาญการเท่านั้น ในปัจจุบันห้องปฏิบัติการวิจัยเพื่อส่งเสริมภูมิต้านทานในมนุษย์และสัตว์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้พัฒนาเทคนิค multiplex polymerase chain reaction (mPCR) ที่สามารถตรวจหาสารพันธุกรรมของเชื้อก่อโรคพยาธิในเลือดโคหลายชนิดได้พร้อมกันในปฏิกิริยาเดียว ได้แก่เชื้อ Anaplasma marginale, Anaplasma centrale, Babesia bigemina, Babesia bovis, Theileria sp. และ Trypanosoma sp. ซึ่งเทคนิคที่พัฒนาขึ้นนี้มีความไวสูง ประหยัดเวลาและประหยัดค่าใช้จ่าย สามารถตรวจได้หลายตัวอย่างพร้อมกัน สามารถให้บริการตรวจตัวอย่างเลือดให้แก่สหกรณ์โคนมในทุกสหกรณ์ของจังหวัดเชียงใหม่ และสามารถรายงานผลกลับให้สหกรณ์ได้ภายใน 3 วันทำการหลังจากที่ได้รับตัวอย่าง ในปัจจุบันให้บริการแก่โคพื้นเมืองในพื้นที่โครงการหลวงและฟาร์มโคนมโคเนื้อของมหาวิทยาลัยแม่โจ้