รายละเอียดโครงการ

การสูญเสียทรัพยากรธรรมชาติ (depletion of resources) การเสื่อมโทรมของระบบนิเวศทั้งด้านโครงสร้างและหน้าที่ (degradation of ecosystem structure and function) ตลอดจนการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ (loss of biodiversity) เป็นหัวข้อที่นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกให้ความสำคัญมากในการที่จะดูแลรักษาระบบนิเวศต่าง ๆ ทั่วโลกให้คงอยู่อย่างยั่งยืน เนื่องจากของการเปลี่ยนแปลงตามธรรมชาติภายในระบบนิเวศมีการเปลี่ยนแปลงอย่างช้า ๆ โดยอาจต้องใช้เวลาเป็นสิบหรือร้อยปี จึงจะสามารถพิสูจน์ได้ถึงการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น ดังนั้น การขยายเครือข่ายวิจัย (research network) และให้ความสำคัญการวิเคราะห์ข้อมูลในระยะยาว (long-term data) จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องเร่งเรียนรู้และทำความเข้าใจถึงปฏิสัมพันธ์ต่าง ๆ ขององค์ประกอบทั้งสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิตภายในระบบนิเวศ (interaction between biotic and abiotic component of ecosystems) เพื่อประยุกต์ใช้ในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืนต่อไป อย่างไรก็ตาม แม้ว่านักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกให้ความตระหนักถึงความสำคัญของการศึกษาชีพลักษณ์ (phenomena) ที่ต้องใช้ระยะเวลาศึกษาที่ค่อนข้างยาวนาน การรวมตัวกันของกลุ่มนักวิจัยนิเวศวิทยาป่าไม้ในหลายหน่วยงาน ทั้งจากนักวิจัยที่มีพื้นที่แปลงถาวร หรือมีงานวิจัยที่ต่อเนื่องในพื้นที่อนุรักษ์ของประเทศ และรวมถึงนักวิจัยรุ่นใหม่ที่พร้อมเข้ามาทำงานวิจัยด้านนิเวศวิทยาป่าไม้เพื่อตอบสนององค์ความรู้ของศาสตร์ด้านนี้ สำหรับการนำไปใช้จัดการทรัพยากรธรรมชาติ อย่างยั่งยืนต่อไป มีความคิดเห็นร่วมกันในการที่จะสร้างเครือข่ายภายใต้ชื่อว่า เครือข่ายงานวิจัยนิเวศวิทยาป่าไม้ประเทศไทย (Thai Forest Ecological Research Network, T-FERN) เพื่อเร่งศึกษาวิจัยให้เกิดความเข้าใจถึงกระบวนการทางระบบนิเวศที่มีการเปลี่ยนแปลงไปตามธรรมชาติของตัวระบบเอง หรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเฉพาะหน้า (episodic or infrequent intervals) จากพื้นที่แปลงตัวอย่างถาวร เช่น การตอบสนองของระบบนิเวศป่าไม้ต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาวะโลกร้อน หรือ การเปลี่ยนแปลงที่เป็นผลสืบเนื่องจากภัยทางธรรมชาติ เป็นต้น รวมถึงนำความรู้ด้านนิเวศวิทยาเพื่อการประยุกต์ใช้ โดยเพื่อการฟื้นฟูป่า การจัดการสิ่งแวดล้อม และ การจัดการถิ่นอาศัยของสัตว์ป่า ดังนั้น การมีเครือข่ายวิจัยดังกล่าวจะช่วยเพิ่มโอกาสติดตามความเปลี่ยนแปลงระหว่างระบบนิเวศทั้งในส่วนท้องถิ่น ส่วนภูมิภาค และเชื่อมโยงไปสู่ระดับนานาชาติ ในการดำเนินงานในระยะแรกนั้น คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้เสนอตัวเพื่อรับหน้าที่เป็นศูนย์กลางของเครือข่ายสำหรับการดำเนินงานวิจัย และประสานกับหน่วยงานวิจัยอื่น ๆ โดยได้จัดการประชุมวิชาการนิเวศวิทยาป่าไม้ ขึ้นครั้งแรก ระหว่างวันที่ 26-27 มกราคม พ.ศ. 2555 เพื่อนำเสนอผลงานทางวิชาการที่ได้จากงานวิจัยด้านนิเวศวิทยาป่าไม้จากหลากหลายพื้นที่ของประเทศไทย รวมทั้งยังเป็นการเร่งระดมความคิดต่อการสร้างเครือข่ายนิเวศงานวิจัยนิเวศวิทยาป่าไม้ประเทศไทย ให้เป็นรูปธรรมและมีการดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เพื่อการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างหน่วยงานและเครือข่ายสำหรับการศึกษาวิจัย ตลอดจนสร้างมาตรการการอนุรักษ์ทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพ เพื่อเตรียมความพร้อมในการเชื่อมโยงเครือข่ายภายในประเทศเข้ากับระดับนานาชาติต่อไป จากเหตุผลความสำคัญดังกล่าว มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ จึงร่วมกับศูนย์เครือข่ายนิเวศวิทยาป่าไม้ประเทศไทย คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จัดการประชุมวิชาการเครือข่ายนิเวศวิทยาป่าไม้ประเทศไทย ครั้งที่ 10 (Thai Forest Ecological Research Network Conference; T-FERN#10) ขึ้น เพื่อเป็นเวทีนำเสนอผลงานวิจัยทางด้านนิเวศวิทยาป่าไม้ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม อันจะก่อให้เกิดการกระตุ้นให้นักวิจัยได้ตระหนักและ มีการปรับตัวเพื่อรองรับการวิจัยที่ต้องการความถูกต้องและแม่นยำสูงจากการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมการวิจัยยุคปัจจุบัน รวมถึงเกิดการพัฒนาและสร้างเครือข่าย ความร่วมมือทางวิชาการให้เข้มแข็งระหว่างนักวิจัยทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ