รายละเอียดโครงการ

การพัฒนาด้านความมั่นคงของชาติ ซึ่งมีความจำเป็นต้องพัฒนาทุกๆ ด้าน อาทิด้านการศึกษา ด้านเทคโนโลยี ด้านการเกษตร แต่ทั้งนี้รากฐานการพัฒนาที่สำคัญคือการพัฒนาการศึกษาก่อนอันดับแรก ซึ่งทุกความสำเร็จย่อมเริ่มต้นมาจากสถาบันการเรียนการสอนที่เข้มแข็ง ด้วยประเทศไทยมีภูมิอากาศที่เหมาะสมต่อการเจริญงอกงามของพืชนานาชนิด โดยเฉพาะพืชสมุนไพรทั้งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและจากการเพาะปลูก บางชนิดก็ใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตยาแผนปัจจุบัน สมุนไพรหลายชนิด ถูกนำมาใช้ในรูปของยากลางบ้าน ยาแผนโบราณ มีพรรณไม้หลายชนิดที่เจริญเติบโตได้ในทุกภาคทำให้เกิดความหลากหลายทางชีวภาพอย่างมาก ที่มีประโยชน์ต่อมนุษย์มากมาย พืชกลุ่มหนึ่งที่มีการกระจายพันธุ์มากคือ พืชสมุนไพร มีควบคู่มากับความเป็นอยู่ในชีวิตประจำวันของมนุษย์ ตั้งแต่ดึกดำบรรพ์ทำให้หมอพื้นบ้านรู้จักใช้ประโยชน์ของพืชสมุนไพรในการรักษาโรคต่าง ๆ ด้วยความรู้และประสบการณ์รักษาโรคได้สั่งสมสืบทอด และพัฒนาถึงขั้นจัดทำเป็นตำรายาสมุนไพร ประเทศไทยในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา กระแสความนิยมสมุนไพร และการดูแลสุขภาพได้ปรากฏชัดเจนมากขึ้นอย่างรวดเร็ว ได้แก่ มีการผลิตและใช้ยาจากสมุนไพรในโรงพยาบาลของรัฐและเอกชน การนำการแพทย์แผนไทยเข้าไปเป็นทางเลือกของการรักษาแก่ผู้ป่วยในโรงพยาบาลหลายแห่ง ซึ่งอยู่ในแผนพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 พ.ศ. 2540 - 2544 ด้วยการส่งเสริมการใช้ยาสมุนไพรเพื่อลดการสูญเสียเงินจากการนำเข้ายาจากต่างประเทศ และพยายามส่งออกสินค้าสมุนไพรเพื่อนำรายได้เข้าประเทศ โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อใช้สมุนไพรเป็นปัจจัยหนึ่งในการฟื้นฟูเศรษฐกิจของประเทศ ในปี 2542 การตลาดพืชสมุนไพรในประเทศมีมูลค่าสูงถึง 3,800 ล้านบาท ซึ่งถ้าหากรวมสมุนไพรที่เป็นอาหารเสริมและเครื่องสำอางสมุนไพรเข้าไปด้วยแล้ว มีมูลค่าตลาดสูงถึง 30,000 ล้านบาท โดยมีอัตราการขยายตัวสูงถึงร้อยละ 20 - 25 จากการคาดการของบริษัทศูนย์วิจัยกสิกรไทย จำกัด ในปี 2543 มูลค่าการตลาดของผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรจะพุ่งขึ้นสูงกว่า 39,000 ล้านบาท และยังมีอัตราการขยายตัวของตลาดสูงถึงร้อยละ 30 ต่อเนื่องจากปีที่ผ่านมา นอกจากนี้พบว่ามูลค่า การบริโภคผลิตภัณฑ์จากพืชสมุนไพรมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นโดยเฉพาะในต่างประเทศ เช่น ประเทศสหรัฐอเมริกา ปี 2540 มีมูลค่าการบริโภค ถึง 800,000 ล้านบาท หรือในทวีปยุโรป ในปี 2538 มีมูลค่าการบริโภคถึง 250,000 ล้านบาท (กรมส่งเสริมการส่งออก, 2542) สำหรับประเทศไทยพบว่ามีศักยภาพเพียงพอที่จะผลิตเป็นการค้าสำหรับใช้ในประเทศเพื่อลดการนำเข้ายาแผนปัจจุบันจากต่างประเทศ โดยประเทศไทยมีการนำเข้าวัตถุดิบที่เป็นตัวยาสำคัญและยาสำเร็จรูปมูลค่า 25,784 ล้านบาท (กรมส่งเสริมการส่งออก, 2542) ตลอดจนผลิตเพื่อส่งออกไปจำหน่ายยังต่างประเทศ เนื่องจากประเทศไทยเป็นแหล่งรวมของพืชสมุนไพรที่มีความหลากหลายมากกว่าหมื่นชนิด โดยความต้องการของตลาดภายในประเทศและต่างประเทศมีแนวโน้มสูงขึ้นประกอบกับ ประเทศไทยมีสภาพดินฟ้าอากาศที่เอื้ออำนวยต่อการเจริญเติบโตของสมุนไพรทั้งที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ และนำมาปลูกเพื่อการค้า ความต้องการใช้สมุนไพรมีขยายตัวเพิ่มขึ้นโดยตลอด ทั้งในด้านการบริโภคโดยการนำมาปรุงแต่งอาหาร และในอุตสาหกรรมยา จึงนับเป็นโอกาสอันดีที่ประเทศไทยควรเร่งขยายการผลิตพืชสมุนไพรให้เป็นการค้า และเป็นพืชเศรษฐกิจอย่างเป็นรูปธรรม เมื่อมีการส่งเสริมการปลูกให้เพิ่มมากขึ้น ปัญหาที่เกิดขึ้นตามมาคือ ต้นพันธุ์ ที่จะนำมาปลูก ถึงแม้ว่าจะนำต้นพันธุ์ที่ได้มาจากป่ามาปลูกเพื่อผลิตในเชิงการค้า เมื่อมีการนำต้นพันธุ์ออกจากป่ามากขึ้นทำให้ต้นที่มีเหลืออยู่ในป่ามีปริมาณที่ลดลง ซึ่งส่งผลต่อระบบนิเวศและความหลากหลายของพรรณไม้เสียหาย ดังนั้นในการเพิ่มจำนวนต้นพันธุ์ให้ได้ปริมาณมากในเวลาที่รวดเร็วสามารถนำเทคโนโลยีของการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อมาช่วยแก้ไขปัญหาดังกล่าว จึงจำเป็นที่ต้องมีการส่งเสริมสถาบันการเรียนการสอนให้มีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช และพืชสมุนไพรอย่างครบวงจร เพื่อนำผลการวิจัยไปใช้ประโยชน์ เพราะสมุนไพรไทยนี้ มีค่ามาก พระเจ้าอยู่หัว ทรงฝาก ให้รักษา แต่ปู่ย่า ตายาย ใช้กันมา ควรลูกหลาน รู้รักษา ใช้สืบไป เป็นเอกลักษณ์ ของชาติ ควรศึกษา วิจัยยา ประยุกต์ใช้ ให้เหมาะสมัย รู้ประโยชน์ รู้คุณโทษ สมุนไพร เพื่อคนไทย อยู่รอด ตลอดกาล ตามวัตถุประสงค์ของโครงการ และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ยั่งยืน