รายละเอียดโครงการ

การเปลี่ยนผ่านของสังคมไทยเข้าสู่การเป็นสังคมผู้สูงวัยของไทยเริ่มมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2548 และคาดว่าประเทศไทยจะเป็น “สังคมสูงวัยโดยสมบูรณ์” (Complete Aged Society) ในปี พ.ศ. 2564 และเป็น “สังคมสูงวัยระดับสุดยอด” (Super Aged Society) ภายในปี พ.ศ. 2578 โดยประมาณการว่า จะมีประชากรสูงอายุเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 30 ของจำนวนประชากรทั้งหมดซึ่งถือว่าเป็นการเปลี่ยนระดับที่รวดเร็วมากเมื่อเทียบกับประเทศอื่น ๆ แต่ผลจากการศึกษาเกี่ยวกับการเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัย พบว่า ประชาชนไทยส่วนใหญ่ขาดการเตรียมพร้อม ในขณะที่ประชาชนบางส่วนมีความต้องการที่จะเตรียมความพร้อมแต่ก็ยังไม่สามารถจะปฏิบัติการได้เนื่องจากต้องมุ่งจัดการกับปัญหาในการดำเนินชีวิตประจำวันและปัญหาในการประกอบอาชีพซึ่งเป็นปัญหาเฉพาะหน้าส่งผลทำให้การเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัยถูกละเลยและลดความสำคัญโดยเฉพาะประชาชนที่เป็นแรงงานในภาคการผลิตและบริการต่างๆ จะทุ่มเทเวลาทั้งหมดให้กับการทำงานหรือการประกอบอาชีพเป็นสำคัญ โดยขาดความตระหนักถึงการวางแผนเข้าสู่วัยสูงวัยเพราะคิดว่าการสูงอายุเป็นสิ่งยังมาไม่ถึงและเป็นเรื่องไกลตัวจึงไม่จำเป็นต้องเตรียมความพร้อม ทว่าในสถานการณ์ปัจจุบันกลับพบว่าผู้ที่กำลังจะเข้าสู่วัยสูงอายุต้องประสบปัญหาในการดำรงชีวิตในหลายด้านซึ่งมีสาเหตุจากการขาดการเตรียมความพร้อมโดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาด้านเศรษฐกิจและการเงินส่วนบุคคล ปัญหาสุขภาพ ปัญหาที่อยู่อาศัยและความสัมพันธ์ในครอบครัว ในขณะเดียวกันก็พบว่าหนุ่มสาววัยแรงงานเจนเนอเรชั่นวายก็กำลังประสบปัญหาหนี้สินเพราะยึดถือค่านิยมวัตถุและการบริโภคนิยมและการเผชิญกับเงื่อนไขในการทำงานที่ทำให้ไม่มีความมั่นคงในการทำงาน จากสภาพปัญหาดังกล่าวทำให้ภาครัฐมีความตื่นตัวในการเตรียมความพร้อมเข้าสู่การเป็นสังคมผู้สูงอายุและมีการให้ความรู้แก่ประชาชนทั่วไปในวงกว้าง โดยประเด็นการเตรียมความพร้อมเข้าสู่วัยสูงอายุถูกหนดไว้ในแผนผู้สูงอายุแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2545 -2564) ซึ่งมีเป้าหมายที่ต้องการสร้างจิตสำนึกให้กับคนในสังคมได้ตระหนักถึงความสำคัญของผู้สููงอายุและความสำคัญของการเตรียมความพร้อมเข้าสู่การเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพและเพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถดำรงชีวิตได้อย่างมีศักดิ์ศรี สามารถพึ่งตนเองได้ รวมถึงมีหลักประกันในชีวิตที่มั่นคงเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ ดังที่กล่าวไว้ในยุทธศาสตร์ที่ 1 ของแผนผู้สูงอายุแห่งชาติดังกล่าวที่ต้องการให้ประชากรได้มีการเตรียมความพร้อมเพื่อวัยสูงอายุที่มีคุณภาพ ดังนั้นการเตรียมความพร้อมก่อนเข้าสู่วัยสูงอายุจึงมีความสำคัญเพราะถือเป็นการสร้างหลักประกันและสร้างความมั่นคงในการดำรงชีวิตก่อนเข้าสู่วัยสูงอายุในอนาคต ซึ่งการเตรียมความพร้อมประกอบด้วยหลาย ๆ ด้าน เช่น ด้านสุขภาพทั้งกายและจิตใจ ด้านเศรษฐกิจ ด้านที่อยู่อาศัย ด้านสังคม และด้านความสัมพันธ์ในครอบครัว เป็นต้น โครงการเตรียมความพร้อมของประชาชนก่อนวัยสูงอายุ มุ่งเน้นให้ความรู้และสร้างความตระหนักในการเตรียมความพร้อมเข้าสู่วัยสูงอายุตามความต้องการของประชาชนกลุ่มเป้าหมายภายใต้ความร่วมมือระหว่างคณะศิลปศาสตร์กับภาคีเครือข่ายต่างๆ ในชุนชนนำร่องของโครงการจะได้ร่วมมือกันดำเนินการเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัยให้แก่ประชาชนก่อนวัยสูงอายุ