รายละเอียดโครงการ

เคี่ยม Cotylelobium lanceolatum Craib. เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ เรือนยอดเป็นพุ่มทึบทรงเจดีย์ต่ำๆ ลำต้นตรง เปลือกเรียบสีน้ำตาลเข้ม มีรอยด่างสีเทาและเหลืองสลับ มีต่อมระบายอากาศกระจาย ทั่วไป ตามยอดอ่อนและช่อดอกมีขนสีน้ำตาลปกคลุม ใบเป็นใบเดี่ยว รูปไข่ เนื้อใบหนา ปลายใบสอบเรียวหยักเป็นตุ่มยาว โคนใบมน หลังใบเรียบมัน ท้องใบมีขนสีน้ำตาลปนเหลืองเป็นกระจุก ดอกสีขาว ออกเป็นช่อยาวตามปลายกิ่งและง่ามใบ กลิ่นหอมอ่อนๆ กลีบรองดอก 5 กลีบ รูปหอกเรียว มีขนสั้นปกคลุม ออกดอกช่วงเดือนกรกฎาคม-ตุลาคม ผลกลมเล็ก มีขนนุ่ม มีปีกยาว 2 ปีก ปีกสั้น 3 ปีก พบขึ้นทั่วไปตามป่าดงดิบในภาคใต้ ตั้งแต่จังหวัดชุมพรลงไป ตามที่สูงจากระดับน้ำทะเล 10 - 100 เมตร เนื้อไม้มีความละเอียด แข็ง หนัก และเหนียว มีความทนทานสูงมาก ใช้ในน้ำมีความทนทานดี เช่น การใช้ทำเป็นเรือ หรือจะใช้ในงานก่อสร้างที่ต้องการความแข็งแรงมาก ๆ เหมาะสำหรับใช้ทำไม้พื้น ไม้กระดาน เสาเรือด รอดตง อกไก่ หรือสิ่งปลูกสร้างอื่น ๆ ที่ต้องตากแดดตากฝน นอกจากนั้นเปลือกของเคี่ยมมีสารแทนนินในปริมาณมาก และแทนนินมีฤทธิ์ในการยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ จึงมีการนำเปลือกเคี่ยมใส่ในกระบอกที่ใช้ในการรองรับน้ำตาลโตนดเพื่อป้องกันการบูดของน้ำตาล จากการศึกษาผลของความสามารถในการยับยั้งเชื้อจุลินทรีย์ของสารสกัดจากไม้เคี่ยม พบว่าความเข้มข้นของสารสกัดจากไม้เคี่ยมที่ 300 มิลิลกรัม/ลิตร เป็นความ เข้มข้นต่ำสุด (Minimal Bactiricidal concentration, MBC) ที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ได้อย่างมีนัยสำคัญ (เถวียน , 2554) กานต์สิรีและคณะ (2559) พบว่าสารสกัดจากกิ่งเคี่ยมสามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อราได้ทั้ง 2 ชนิด คือ เชื้อ Pestalotiopsis sp. และเชื้อ Phomopsis sp.โดยสารสกัดที่ระดับความเข้มข้น 2,000 ไมโครลิตร ต่อมิลลิลิตร มีประสิทธิภาพในการยับยั้งเชื้อ Pestalotiopsis sp. ได้ดีที่สุด สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อได้ 29.54 เปอร์เซ็นต์ ส่วนในเชื้อ Phomopsis sp. พบว่า สารสกัดความเข้มข้น 4,000 ไมโครลิตรต่อมิลลิลิตร สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อได้ดีที่สุด คือ 37.03 เปอร์เซ็นต์ ทุเรียนเปนผลไมที่มีความสําคัญทางเศรษฐกิจ มีแหลงผลิตที่สําคัญอยูในเขตจังหวัดภาคตะวันออกและภาคใต้ การผลิต ทุเรียนมักจะประสบปญหา เรื่องศัตรูพืชที่เขาทําลายตลอดทุกระยะของการเจริญเติบโต โดยโรครากเนาและโคนเนาของทุเรียนเปนปญหาของเกษตรกรมากที่สุด ซึ่งโรครากเน่าและโคนของทุเรียนเกิดจากเชื้อรา Phytophthora palmivora (Butler) Butler เชื้อรานี้เปนเชื้อ ในดิน อาศัยขามฤดูบนเศษซากพืชที่เคยเปนโรค เศษอินทรียวัตถุในดิน หรือบนพืชอาศัยบางชนิด ทําใหยากแกการปองกันกําจัด ปจจุบันไดมีการใชสารเคมี etridiazole, fosetyl-Al, phosphonic และ metalaxyl ในการปองกันกําจัด (Ferrin และ Kobashima, 1991; รัติยา, 2535) แตการใชสารเคมีในปริมาณมากและ ระยะเวลานานจะทําใหเชื้อรา P. palmivora ตานทานตอสารเคมี นอกจากนี้สารเคมีสวนใหญใชลักษณะการฉีดพน ทําใหเกิดการสูญเสียคอนขางสูง ดังนั้นหากสามารถใช้สารสกัดจากเคี่ยมในการยับยั้งโรครากเน่าและโคนเน่าของทุเรียนก็จะเป็นการลดการใช้สารเคมีช่วยลดปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมและการดื้อยาของเชื้อโรครากเน่าและโคนเน่าของทุเรียน อีกทั้งการนำความรู้เกี่ยวกับการใช้ประโยชน์ของต้นเคี่ยมไปเผยแพร่ให้แก่ประชาชนและเกษตรกรจะเป็นการส่งเสริมให้ประชาชนและเกษตรกรเห็นความสำคัญของต้นเคี่ยม และนำไปสู่การสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ต้นเคี่ยม เพื่อให้ต้นเคี่ยมยังคงอยู่ไม่สูญหายไปจากสภาพธรรมชาติ