รายละเอียดโครงการ

“ป่าชายเลน” หรือชาวบ้านที่อาศัยบริเวณริมฝั่งทะเลมักเรียกกันติดปากว่า “ป่าโกงกาง” เนื่องจากมีไม้โกงกางเป็นไม้เด่นและขึ้นอยู่เป็นจำนวนมาก ป่าชายเลนพบอยู่ทั่วไปบริเวณพื้นที่ชายฝั่งทะเลบริเวณปากอ่าว ลำคลอง ทะเลสาบ และรอบเกาะแก่งต่างๆ ซึ่งเป็นบริเวณที่มีน้ำทะเลท่วมถึง หรือเป็นที่ทราบกันโดยทั่วไปว่าเป็นบริเวณพื้นที่น้ำกร่อยทั้งในแถบโซนร้อนและพื้นที่บางส่วนของกึ่งโซนร้อน ป่าชายเลนเปรียบเสมือนอู่ข้าวอู่น้ำทางทะเลของไทยเพราะนอกจากจะเป็นแหล่งอนุบาลลูกสัตว์น้ำ และยังเป็นเกราะป้องกันการกัดเซาะชายฝั่งและช่วยรักษาระบบนิเวศชายฝั่ง จึงนับเป็นพื้นที่ที่มีความสำคัญทั้งในแง่นิเวศวิทยา สิ่งแวดล้อม สังคม และเศรษฐกิจเป็นอย่างยิ่ง สำหรับภาคใต้ฝั่งทะเลตะวันตกของอ่าวไทย ตั้งแต่ชุมพร สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช พัทลุง สงขลา จนถึงปัตตานี และด้านชายฝั่งทะเลอันดามัน จากระนอง พังงา ภูเก็ต กระบี่ ตรัง จนถึงสตูล มีพื้นที่มากที่สุดถึง 89.2 เปอร์เซ็นต์ของป่าชายเลนทั้งหมดของประเทศ ป่าชายเลนเป็นแหล่งรวมของสิ่งมีชีวิตนานาพันธุ์ทั้งพืชและสัตว์ พันธุ์ไม้ที่พบในป่าชายเลนของประเทศไทยประมาณ 60 ชนิด และที่สำคัญได้แก่ ไม้โกงกาง แสม ประสัก โปรง ถั่ว ลำพู ลำแพน ฝาด ตาตุ่ม เป็นต้น และยังพบพวกสาหร่ายหลายชนิดอาศัยตามลำต้น รากหายใจและรากอากาศ สำหรับสัตว์น้ำมีทั้งปลา กุ้ง หอย ปู โดยพบว่าปลามีถึง 72 ชนิด ทั้งเป็นปลาที่อาศัยอยู่ประจำ ปลาอาศัยอยู่ชั่วคราว ปลาที่มากับกระแสน้ำ และปลาที่พบในบางฤดูกาล และชนิดที่สำคัญ ได้แก่ ปลากระบอก ปลากะพง ปลานวลจันทร์ ปลากุเรา ปลากะรัง และปลาตีน เป็นต้น แต่อย่างไรก็ตามป่าชายเลนของประเทศไทยได้ถูกตัดฟันทำลายเพื่อกิจกรรมต่างๆ อย่างกว้างขวางและต่อเนื่องมาโดยตลอด การทำลายป่าชายเลนไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมใดก็ตาม นอกจากจะมีผลกระทบโดยตรงต่อแล้ว ยังทำให้ปริมาณและการเจริญเติบโตของสัตว์น้ำที่อาศัยอยู่ในป่าชายเลนบริเวณชายฝั่ง ตลอดจนสัตว์น้ำที่เลี้ยงตามชายฝั่งลดลงไปด้วย และในที่สุดจะส่งผลไปสู่การขาดความสมดุลของชายฝั่ง นั่นหมายถึงมีผลกระทบโดยตรงต่อ “อู่ข้าวอู่น้ำ” ของชุมชนชายฝั่งและเศรษฐกิจของประเทศโดยรวมด้วย มหาวิทยาลัยแม่โจ้ – ชุมพร เป็นอีกหนึ่งหน่วยงานที่มีพื้นที่ติดกับชายฝั่งทะเล ได้ตระหนักและเล็งเห็นถึงปัญหาผลกระทบของการทำลายป่าชายเลนอย่างต่อเนื่องทั้งต่อการสูญเสียพื้นที่ ความอุดมสมบูรณ์ของต้นไม้ ปริมาณและการเจริญเติบโตของสัตว์น้ำที่อาศัยอยู่ในป่าชายเลนบริเวณชายฝั่ง ตลอดจนสัตว์น้ำที่เลี้ยงตามชายฝั่งลดลง ดังนั้นจึงได้จัดทำโครงการนี้ขึ้นเพื่อให้เกิดการอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าชายเลนที่นับเป็นเรื่องจำเป็น และเป็นการสร้างจิตสำนึกการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติให้เกิดแก่นักศึกษา บุคลากรและบุคคลทุกเพศทุกวัย