รายละเอียดโครงการ

ประเทศไทยกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ โดยกระทรวงสาธารณสุข คาดการณ์ว่าภายในปี 2568 จะก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุเต็มตัว มีผู้สูงอายุ 14 ล้านคน โดยคิดเป็นสัดส่วนมากถึงร้อยละ 28 ของประชากรทั้งหมด โดยผลสำรวจล่าสุด มีผู้สูงอายุกว่า 1 ล้านคนที่สุขภาพไม่ดี นอนติดเตียง ต้องพึ่งคนอื่นดูแล แนวโน้มมีผู้สูงอายุอยู่ลำพังไร้ลูกหลานดูแลเพิ่มขึ้น ขณะเดียวกัน อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของไทยมีศักยภาพสูง โดยในปี 2562 มีมูลค่าตลาดสูงถึง 18,000 ล้านบาท และมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่อง การแพทย์แผนไทยมีแนวคิดเรื่องธาตุเจ้าเรือน ซึ่งเชื่อว่าแต่ละคนมีธาตุประจำตัวที่ส่งผลต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ การประยุกต์ใช้แนวคิดนี้ในการจัดบริการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุ จึงเป็นโอกาสในการพัฒนาบริการที่ตอบสนองความต้องการเฉพาะบุคคลได้อย่างมีประสิทธิภาพ การยกระดับศักยภาพของผู้ให้บริการในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว ให้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุตามหลักธาตุเจ้าเรือน จะช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของไทย และยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุไปพร้อมกัน จากการดำเนินงานวิจัยในชุดโครงการวิจัย เรื่อง การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์อาหารจากพืชพื้นถิ่นล้านนา (กาญจนา สมมิตร และคณะ, 2562) และ ชุดโครงการวิจัย เรื่อง กลยุทธ์การตลาดการสร้างคุณค่าและมูลค่าเพิ่มสำหรับการท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์อาหารในจังหวัดเชียงใหม่ด้วยนวัตกรรมท้องถิ่น (กาญจนา สมมิตร และคณะ, 2564) นำมาสู่การขยายผลงานวิจัยสู่การใช้ประโยชน์ในรูปแบบของการบริการวิชาการในปี 2566 ในโครงการ การพัฒนากระบวนการให้บริการการท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์อาหารจากพืชพื้นถิ่นต้นแบบเพื่อส่งเสริมโมเดลการพัฒนาอาชีพสำหรับผู้สูงวัย ตำบลสันป่าเปา อำเภอสันทรายจังหวัดเชียงใหม่ (กาญจนา สมมิตร และคณะ, 2566) โดยนำเมนูอาหารจากพืชอัตลักษณ์ที่ได้จากโครงการวิจัยมาเติมความรู้ด้านอาหารเป็นยา และกระบวนการให้บริการนักท่องเที่ยว ตลอดจนการฝึกอบรมด้านภาษาในการให้บริการทั้งภาษาอังกฤษ และภาษาจีน เมื่อการดำเนินโครงการเสร็จสิ้น พบว่ากลุ่มผุ้สูงอายุสามารถนำความรู้ที่ได้มาให้บริการนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติที่เดินทางมากับบริษัทนำเที่ยวได้ สามารถอธิบายสมุนไพรได้หลากหลายเพิ่มขึ้นอย่างน้อย 10 ชนิด และเมนูอาหารเป็นยาได้ 3 อย่าง ทั้งนี้ชุมชนยังมีความสนใจและมีความต้องการพัฒนาองค์ความรู้ให้ลึกซึ้งขึ้นในด้านอาหารเพื่อสุขภาพตามธาตุเจ้าเรือน และยังต้องการเพิ่มทักษะทางภาษาทั้งภาษาอังกฤษ และภาษาจีนเพิ่มเติม โดยคาดหวังว่าหากโครงการเสร็จสิ้นในปีที่ 2 กลุ่มผู้สูงอายุจะสามารถปลูกสมุนไพรตามธาตุเจ้าเรือนและสามารถอธิบายสมุนไพรตามธาตุเจ้าเรือนอย่างน้อย 20 ชนิดแก่นักท่องเที่ยว และสามารถปรุงเมนูอาหารตามธาตุเจ้าเรือนอย่างน้อย 4 เมนู โครงการนี้จึงมุ่งเน้นการยกระดับศักยภาพการให้บริการการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของกลุ่มผู้สูงอายุในกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเพียงดิน ตำบลสันป่าเปา อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ โดยการพัฒนาองค์ความรู้ด้านพืชอาหารและสมุนไพรตามธาตุเจ้าเรือน และทักษะการบริการการท่องเที่ยว เพื่อสร้างบริการที่ตอบโจทย์ความต้องการของกลุ่มนักท่องเที่ยวเชิงสุขภาพได้อย่างเหมาะสม อันจะนำไปสู่การเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจและการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุอย่างยั่งยืน